Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 93 - Đêm nay Bác không ngủ (tiết 1)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh đến tham dự tiết học: Gv: Phan Thị Hàn Trường THCS VĂN Lang - ý nghĩa của truyện? Buổi học cuối cùng của thầy Ha - men diễn ra như thế nào? Minh Huệ Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) 2. Tìm hiểu chú thích: I. Tiếp xúc văn bản: 1. Đọc - kể * Tác giả Tiểu sử: Tờn thật: Nguyễn Đức Thỏi Sinh năm: 1924 Nơi sinh: Bến Thủy, Thành phố Vinh Bỳt danh: Minh Huệ, Mai Quốc Minh, Nguyễn Thỏi Thể loại: thơ, bỳt ký, tiểu thuyết, tiểu luận Cỏc tỏc phẩm: - Tiếng hỏt quờ hương (1959) - Đất chiến hào, (1970) - Mựa xanh đến (1972) - Đờm nay Bỏc khụng ngủ (1985) - Rừng xưa rừng nay (1962) - Ngọn cờ Bến Thủy(1974-1979) - Người mẹ và mựa xuõn (1981) - Phỳt bi kịch cuối cựng (1990) - Thưởng thức thơ viết về Bỏc Hồ 	 (1992) - Dũng mỏu Việt Hoa (1954) Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) - Thành tớch +Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng +Huõn chương khỏng chiến chống Mỹ hạng nhất; +Huy chương vỡ sự nghiệp văn học nghệ thuật VN. -Sau hơn hai thỏng điều trị tại khoa hồi sức cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nghệ An, nhà thơ Minh Huệ (tờn khai sinh Nguyễn Đức Thỏi) đó qua đời hồi 6h00 ngày 11-10-2003, thọ 77 tuổi. -Nhà thơ Minh Huệ đó trải qua nhiều lĩnh vực cụng tỏc: +Hội trưởng Hội Sỏng tỏc văn nghệ Liờn khu 4 +Trưởng ban thơ - lý luận phờ bỡnh Nhà xuất bản Văn Học +Trưởng Ty văn húa Nghệ An +Bớ thư Đảng đoàn kiờm chủ tịch Hội VHNT Nghệ An +Hội viờn sỏng lập Hội Nhà văn VN (1957) +Ủy viờn Ủy ban T.w Hội Liờn hiệp VHNT VN. Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) -Sự nghiệp sỏng tỏc của ụng ghi dấu ấn qua bảy tập thơ (cú hai tập thơ viết về Bỏc Hồ là Cừi Sen và Đờm nay Bỏc khụng ngủ), bốn tập truyện ký và ký, hai tập truyện và nhiều bài bỏo, tiểu luận về đời sống văn học nghệ thuật và văn húa VN. Bài thơ nổi tiếng Đờm nay Bỏc khụng ngủ được nhà thơ Minh Huệ viết năm 1951 lỳc 24 tuổi *Tác phẩm: Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1)  Từ láy tượng hình gợi cảnh đêm khuya, trời mưa nhỏ, kéo dài, lạnh giá mà chỉ trú trong căn lều tạm bợ  Thiên nhiên khắc nghiệt, vật chất thiếu thốn, khó khăn (cái khó khăn chung của cuộc kháng chiến chống Pháp). II. Tìm hiểu văn bản:  Hoàn cảnh: "Trời khuya lắm rồi Trời mưa lâm thâm Mái lều tranh xơ xác" L3: "Bác vẫn ngồi đinh ninh Chòm râu im phăng phắc" 1. Hình ảnh Bác Hồ L1: Vẻ mặt Bác trầm ngâm... mái tóc bạc  Dùng nhiều từ láy gợi tâm trạng: Lặng yên như đang nghĩ ngợi chăm chú về một điều gì (về cuộc kháng chiến). Tâm trạng ấy được lặp đi lặp lại và nhấn mạnh hơn ở lần thứ ba. Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) - Cử chỉ, hành động. ... Đốt lửa cho anh nằm Rồi Bác đi dém chăn Từng người từng người một Sợ cháu mình giật thột Bác nhón chân nhẹ nhàng.  Từ ngữ hình ảnh chân thực, phép điệp, từ láy gợi hình  Thể hiện tình yêu thương và chăm sóc ân cần, tỉ mỉ của Bác Hồ với chiến sĩ như người cha, người mẹ chăm lo giấc ngủ cho những đứa con. Sự chăm sóc chu đáo không sót một ai "từng người một". Đặc biệt cử chỉ "nhón chân nhẹ nhàng" thể hiện sự tôn trọng, nâng niu của vị lãnh tụ đối với những người chiến sĩ bình thường giống như cử chỉ của người mẹ nâng niu giấc ngủ của đứa con nhỏ. Giàu đức hy sinh quên mình: 	"Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta. 	Thương cuộc đời chung thương cỏ hoa 	Chỉ biết quyên mình cho hết thảy 	Như dòng sông chảy nặng phù sa”. 	 	(Tố Hữu) Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1)  "Bác ơi tim Bác mênh mông thế Ôm cả non sông mọi kiếp người". - Lời nói: L1: "Chú cứ việc ngủ ngon Ngày mai đi đánh giặc".  Lời động viên chân thành, tình cảm. L3: "Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng ... Càng thương càng nóng ruột Mong trời sáng mau mau.  Tình yêu thương mênh mông, sâu nặng với cán bộ chiến sĩ và cả đoàn dân công  "Thương người như thể thương thân".  Lời lẽ chân thực: Điệp từ -> Bác rất hiểu, cảm thông với những khó khăn vất vả của dân công  Bác thương xót, lo lắng đến bồn chồn, day dứt mà không ngủ được Tiết 93: Đêm nay Bác không ngủ (T1) III. Tổng kết – Ghi nhớ ( Thực hiện ở tiết sau) - Trình tự thể hiện hình ảnh Bác  Bác hiện lên như thế nào? IV. Luyện tập - Tại sao nói bài thơ được trình bày như một câu chuyện?