Bài giảng môn Sinh học - Bài 3: Các hình thức tái sinh

GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC SINH THÁI RỪNGĐỐI TƯỢNG: TRUNG CẤP KIỂM LÂMTỔNG SỐ TIẾT: 80 TIẾTPHẦN LÝ THUYẾT: 50 tiếtBài mở đầu 1 tiếtChương 1: Khái quát chung về môi trường và rừng 13 tiếtChương 2: Nhân tố khí hậu 10 tiếtChương 3: Nhân tố đất và địa hình 10 tiếtChương 4: Nhân tố sinh vật và con người 7 tiếtChương 5: Một số hệ STR chủ yếu ở ViệtNam 8 tiếtPHẦN THỰC HÀNH: 30 tiết1. Nguyễn Văn Thêm, 2000. Bài giảng Sinh thái rừng. Đại học Nông Lâm Hồ Chí Minh.2. Bài giảng Sinh Thái rừng, 1998. NXB Nông Nghiệp3. Lê Huy Bá,2002. Sinh thái học và môi trường. NXB Đại học Quốc Gia TP Hồ Chí Minh4. Sinh lý thực vật,1996. NXB Nông nghiệpTài liệu tham khảoBÀI 3CÁC HÌNH THỨC TÁI SINH1. TÁI SINH HẠT1.1. Khái niệm Tái sinh hạt là quá trình tái sinh mà thế hệ rừng mới được hình thành từ hạt giống.Cây Kim Giao núi đất (Nageia wallichiana) 1.2.Các giai đoạn của Tái sinh hạt1.2.1. Ra hoa, kết quả và phát tán hạt giốnga, Ra hoa, kết quả - Mỗi loài cây có tuổi ra hoa kết quả khác nhau + Các yếu tố ảnh hưởng đến sự ra hoa kết quả của cây rừng: Yếu tố di truyền Yếu tố lập địa Mật độ và độ tàn che * Thời điểm cây rừng đạt đến khả năng ra hoa kết quả lớn nhất người ta gọi là tuổi thành thục tái sinh Ra hoa kết quảCây Trâm mốc b, Sự phát tán hạt giống Sự phát tán hạt giống diễn ra theo nhiều cách thức khác nhau tùy thuộc vào loài cây và vị trí của cây trong tán rừng.Phát tán nhờ gióPhát tán nhờ động vậtVới lịch sử phát triển hơn 50 triệu năm, loài kangaroo cổ xưa nhất sống trên thế giới có tên là hipssi. Nó rất thích ăn trái cây, khi trái cây dư thừa, nó chôn xuống đất . Mỗi mùa, nó có thể chôn hơn 700 loại trái cây khác nhau. Con hipssi lại có trí nhớ rất kém, nên những trái cây bị bỏ quên đã lên mầm, đôi khi nằm rất xa cây bố mẹ. Ở đây, những cây con sẽ sinh tồn rất tốt vì không cần cạnh tranh không gian sống, ánh nắng mặt trời và cả chất dinh dưỡng. Bằng cách trên, con hipssi đã giúp các cánh rừng tái sinh và phát triển không ngừng. Phát tán nhờ nước1.2.2. Nẩy mầm hạt giống1.2.3. Sinh trưởng của cây tái sinh Giai đoạn cây mầm - Giai đoạn cây mạ - Giai đoạn cây con 2. TÁI SINH CHỒI2.1. Khái niệm Là quá trình tái sinh mà thế hệ rừng mới được hình thành những bộ phận dinh dưỡng của cây (rễ, thân, cành, lá)2.2. Tái sinh chồi gốc Là sự hình thành rừng mới từ những chồi cây mọc lên từ những gốc cây đã bị chặt hạ. Tái sinh chồi gốcTái sinh chồi Rừng cà ổi tái sinh chồi tại Quảng Bình - Rừng tái sinh chồi tốt hay xấu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như : Gốc chặt cao hay thấp, mùa chặt, loài cây. - Chồi mọc trên cao chất lượng chồi kém hơn chồi mọc sát gốc, cây bị chặt vào mùa mưa ra chồi nhiều nhưng yếu ớt.Thạc sĩ lâm học Vương Chí Hùng, thuộc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển cây dược liệu miền Trung (thuộc Bộ Y tế) đóng ở tỉnh Phú Yên vừa phát hiện được một quần thể thông đỏ ở địa phận xã Hiệp Thạnh, huyện Đức Trọng (thông đỏ có tên khoa học Taxus wallichiana  Zucc. Thông đỏ là một loài thực vật quí hiếm có tên trong Sách đỏ thế giới, đã được các nước Âu, Mỹ bào chế ra hoạt chất taxol (dùng chữa một số bệnh ung thư ở phụ nữ). - So với tái sinh hạt, rừng chồi có đời sống ngắn, sinh trưởng nhanh nhưng lại kém ổn định trước các tác động từ bên ngoài - Rừng chồi có chu kỳ kinh doanh ngắn, có khả năng cung cấp rất nhanh sản phẩm gỗ, củi, vỏ câyDùng vào mục đích kinh doanh gỗ nhỏ. - Thích hợp với mục đích kinh doanh rừng giống lấy hạt vì đảm bảo tính di truyền ổn định từ thế hệ cây mẹ.Tổng kết Tái sinh hạtGiai đoạn ra hoa kết quả, phát tán hạt giốngGiai đoạn nẩy mầm hạt giống.Giai đoạn sinh trưởng của cây tái sinh.Tái sinh chồiTái sinh chồi gốcYếu tố ảnh hưởngTái sinh hạtGiai đoạn ra hoa kết quả, phát tán hạt giốngGiai đoạn nẩy mầm hạt giống.Giai đoạn sinh trưởng của cây tái sinh.Tái sinh chồiTái sinh chồi gốcYếu tố ảnh hưởngTái sinh hạtGiai đoạn ra hoa kết quả, phát tán hạt giốngGiai đoạn nẩy mầm hạt giống.Giai đoạn sinh trưởng của cây tái sinh.Tái sinh chồiTái sinh chồi gốcYếu tố ảnh hưởngTái sinh hạtGiai đoạn ra hoa kết quả, phát tán hạt giốngGiai đoạn nẩy mầm hạt giống.Giai đoạn sinh trưởng của cây tái sinh.Tái sinh chồiTái sinh chồi gốcYếu tố ảnh hưởngRừng ôn đớiRừng ôn đới thường gồm những cây có hình quả nón và lá to như cây gỗ thích, cây độc cần và cây vân sam. Chúng nằm ở những vùng có lượng mưa lớn và khí hậu ẩm ướt như Tây Bắc Mỹ, Tây Âu, Nam Mỹ... Chân thành cảm ơn