Bài giảng môn Sinh học - Bài 47: Điều khiển sinh sản ở động vật và sinh đẻ có kế hoạch ở người

TRƯỜNG PTDL ĐÔNG ĐÔKIỂM TRA BÀI CŨChọn câu trả lời đúng nhất:Câu 1: Hoocmon kích thích ống sinh tinh sản xuất ra tinh trùng là:A. LHB. FSHC. ƠstrogenD . ProgestêronĐáp ánCâu 2: Hoocmon kích thích nang trứng chín và rụng, duy trì thể vàng là:A. Ơstrogen 	B. FSHC. Testosteron.	D. LH.Đáp ánCâu 3: Ảnh hưởng của các yếu tố khác lên quá trình sinh tinh và sinh trứng:A. Căng thẳng thần kinh,lo âu sợ hãi kéo dài.	B. Thay đổi nhiệt độ, ánh sáng, chế độ dinh dưỡng.C. Các chất kích thích: rượu, bia, ma tuý..v.v...	D. Cả A, B, C.Đáp ánBÀI 47Điều khiển sinh sản ở động vật và sinh đẻ MỤC TIÊU BÀI HỌCKIẾN THỨC : Nêu được một số biện pháp điều khiển sinh sản ở động vật.Nêu được sinh đẻ có kế hoạch là gì? Vì sao phải sinh đẻ có kế hoạch?Kể tên được các biện pháp tránh thai chủ yếu và tác dụng của chúng . KỸ NĂNG :Phát hiện kiến thức thông qua việc quan sát tranh ,ảnh .Sử dụng phiếu học tập.THÁI ĐỘ:Hưởng ứng tích cực ,hăng say phát biểu xây dựng bài.Phải có thái độ đúng về kế hoạch hoá gia đình và các biện pháp tránh thai.I- ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬTĐiều khiển sinh sản là gì?Nêu một số kinh nghiệm điều khiển sinh sản trong thực tế mà em biết?1. Một số biện pháp điều khiển số con.Một số biện pháp điều khiển số con.Tác dụng và giải thíchĐọc mục I.1 SGK điền phiếu học tập số 1Tại sao tiêm hoocmon và chất kích thích tổng hợp là biện pháp điều khiển số con? Cho ví dụ.Cấy truyền phôi ở bòMục đích của cấy truyền phôi là gì?Gây đa thai ở bòGây đa thai ở động vật nhằm mục đích gì?Nuôi cấy phôi áp dụng cho người được không? Nhằm mục đích gì?Tại sao thụ tinh nhân tạo là biện pháp điều khiển số con? Ở cá nếu để thụ tinh nhân tạo trong tự nhiên thì kết quả sẽ như thế nào?Thụ tinh nhân tạo trong chăn nuôi nhằm mục đích gì?Đáp án phiếu học tập số 1Một số biện pháp điều khiển số con.Tác dụng và giải thích1. Sö dông hooc m«n vµ chÊt kÝch thÝch tæng hîpKÝch thÝch trøng chÝn vµ rông hµng lo¹t. Sö dông trøng ®Ó thô tinh nh©n t¹o, t¹o ra hµng lo¹t c¸ thÓ.2. Thay ®æi yÕu tè m«i tr­êng: nhiÖt ®é, ¸nh s¸ng...T¸c ®éng lªn hÖ thÇn kinh vµ hÖ néi tiÕt kÝch thÝch vËt nu«i ®Î nhiÒu trøng trong mét ngµy vµ ®Î sím.3. Thô tinh nh©n t¹o.- §èi víi nh÷ng loµi thô tinh ngoµi c¬ thÓ th× ®¹t hiÖu suÊt thô tinh cao kho¶ng 80%-90% so víi kho¶ng 40% thô tinh trong tù nhiªn.- §èi víi nh÷ng loµi thô tinh trong th× cã thÓ sö dông nh÷ng ®Æc ®iÓm mong muèn cña con ®ùc, ®¹t hiÖu qu¶ sinh s¶n cao.4. Nu«i cấy ph«i- NhiÒu con c¸i cïng mang thai, ®Î ®ång lo¹t vµ tiÖn ch¨m sãc.- §èi víi ®éng vËt quý hiÕm (chØ ®Î1 con/1 løa vµ kho¶ng c¸ch c¸c løa xa nhau) th× cã thÓ t¨ng nhanh sè l­îng c¸ thÓ trong ®µn bằng biÖn ph¸p g©y ®a thai.2. Điều khiển giới tính Đọc mục I.2 SGK. Khi nào cần điều khiển giới tính? Nêu những biện pháp điều khiển giới tính? Cơ sở khoa học?Một số biện pháp điều khiển giới tính: Tách tinh trùng X và Y:Tách bằng các biện pháp kĩ thuật như: lọc, li tâm, điện li. Chọn loại tinh trùng mang NST X hoặc Y thụ tinh với trứng để tạo giới tính theo ý muốn. Sử dụng hoocmon tổng hợp để tạo giới tính một số loài theo yêu cầu. Ví dụ SGK. Một số biện pháp khác: chiếu tia tử ngoại (tạo tằm đực), thay đổi chế độ ăn.Điều khiển giới tính của đàn gia súc có ý nghĩa như thế nào trong chăn nuôi?Điều khiển giới tính ở người có được cho phép không? Tại sao?II- SINH ĐẺ CÓ KẾ HOẠCH Ở NGƯỜI Sinh đẻ không có kế hoạch dẫn đến hậu quả gì? Mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có bao nhiêu con? Nên sinh con ở tuổi bao nhiêu? Vì sao? Hai con cách nhau tối thiểu bao nhiêu tuổi? Vậy sinh đẻ có kế hoạch là gì?1. Khái niệm:Sinh đẻ có kế hoạch là điều chỉnh:Số con.Thời điểm sinh con.Khoảng cách giữa các lần sinh.2. Các biện pháp tránh thai:Nêu một số biện pháp tránh thai mà em biết?Quan sát bảng 47 SGK, điền phiếu học tập số 2.Các biện pháp tránh thaiTác dụng, giải thích Một số hình ảnh các dụng cụ và biện pháp tránh thaiĐáp án phiếu học tập số 2STTTên các biện pháp tránh thaiCơ sở khoa học của các biện pháp 1Tính ngày rụng trứngTrứng rụng vào khoảng giữa chu kì kinh nguyệt và trứng chỉ sống khoảng 24 giờ. Vì vậy, tránh giao hợp vào những ngày đó để trứng đang còn khả năng thụ tinh không gặp được tinh trùng.2Bao cao su Bao cao su ngăn không cho trứng gặp tinh trùng. 3Viên thuốc tránh thaiThuốc tránh thai có chứa prôgestêron và ơstrôgen tổng hợp hoặc chỉ chứa prôgestêron.Vì vậy,uống thuốc tránh thai hàng ngày sẽ làm nồng độ prôgestêron và ơstrôgen trong máu tăng cao gây ức chế lên tuyến yên và vùng đưới đồi, làm trứng không chín và rụng; đồng thời làm cho chất nhầy ở cổ tử cung đặc lại, ngăn không cho tinh trùng vào tử cung và ống dẫn trứng để gặp trứng. 4Dụng cụ tử cungDụng cụ tử cung kích thích lên niêm mạc tử cung gây phản ứng chống lại sự làm tổ của tử cung.Hợp tử không làm tổ được sẽ rơi ra ngoài cơ thể.5Triệt sản nữ (đình sản nữ) Cắt và thắt hai đầu ống dẫn trứng không cho trứng gặp tinh trùng trong ống dẫn trứng.6Triệt sản nam(đình sản nam)Cắt và thắt hai đầu ống dẫn tinh ngăn không cho tinh trùng đi ra để gặp trứng.7Xuất tinh ngoài âm đạoKhông cho tinh trùng gặp trứng.8Thuốc diệt tinh trùngKhông cho tinh trùng gặp trứng. Phá thai có phải là một biện pháp sinh đẻ có kế hoạch không, tại sao? Hiện nay tình trạng phá thai diễn ra như thế nào?Củng cốCác biện pháp điều khiển sinh sản ở động vậtĐiều khiển số conĐiều khiển giới tínhSinh đẻ có kế hoạch ở người Khái niệmCác biện pháp tránh thaiTrả lời câu hỏi SGK.DẶN DÒỞ Việt Nam nuôi cấy phôi ở người tiến hành lần đầu từ khi nào?