Bài giảng môn Sinh học Lớp 7 - Tiết 9: Đa dạng ngành ruột khoang

GV: Phạm Tuấn MinhTiết 9: ĐA DẠNG NGÀNH RUỘT KHOANGKiểm tra bài cũThủy tức cú cấu tạo như thế nào?:Gồm 2 lớp tế bào:+ Lớp ngoài gồm cỏc tế bào: Mụ bỡ - cơ, tế bào sinh sản, tế bào thần kinh, tế bào gai+ Lớp trong: Chủ yếu là mụ cơ tiờu húa chức năng chớnh là tiờu húa thức ăn co dón cơ thểKiểm tra bài cũ? Thuỷ tức có những hình thức sinh sản nào?* Đáp án: Các hình thức sinh sản: + Sinh sản vô tính: Bằng cách mọc chồi + Sinh sản hữu tính: Bằng cách hình thành tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái + Tái sinh: Một phần của cơ thể tạo nên 1 cơ thể mới.Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoang Em có nhận xét gì về sự đa dạng ngành ruột khoang?Trả lời: Ngành ruột khoang rất đa dạngSan hô cànhThuỷ tứcSứa phát sángThuỷ tức sshtHải quỳSứa hình chuôngSan hô hình hoaSứaĐộng vật trong suốt Sự đa dạng của ngành Ruột khoang thể hiện như thế nào?Trả lời: Sự đa dạng được thể hiện:Số lượng loài nhiều, cấu tạo cơ thể và lối sống phong phúCác loài có kích thước và hình dạng khác nhauBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangI - SứaQuan sát hình thảo luận nhóm hoàn thành bảng 1 trong SGKCấu tạo Thuỷ tứcCấu tạo SứaMiệngMiệngTua miệngTua dùTầng keoKhoang tiêu hoáBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangĐặc điểmHình dạngMiệng Đối xứngTế bào tự vệKhả năng di chuyểnHình trụ Hình dùở trênở dướiKhông đối xứngToả trònKhôngCóBằng tua miệngBăngdùSứa Thuỷ tứcSo sánh đặc điểm của sứa và thuỷ tức++++++++++Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoangMiệngTua miệngTua dùTầng keoKhoang tiêu hoáCấu tạo cơ thể SứaQuan sát hình:? Cơ thể Sứa gồm những bộ phận nào?SứaBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangMiệngTua miệngTua dùTầng keoKhoang tiêu hoáCấu tạo cơ thể Sứa? Mô tả cấu tạo trong của Sứa ?Trả lời: Gồm 2 lớp:+ Lớp ngoài: phủ ngoài cơ thể . + Lớp trong: tạo thành khoang vị và ống vị. Giữa chúng là tầng trung gian dày chứa nhiều chất keo trong suốt. Chất keo có tác dụng làm cho cơ thể nổi trên mặt nước.? Nêu đặc điểm cấu tạo của sứa thích nghi với lối sống di chuyển tự do như thế nào?Trả lời: Cơ thể có hình dù( hay hình chuông). Miệng quay xuống dưới, mép miệng thường kéo dài thành các tua miệng để lấy thức ăn. Di chuyển bằng cách co bóp dù. Cơ thể đối xứng toả tròn, tự vệ bằng tế bào gai.Quan sát hình rồi thảo luận nhóm:Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoang Thân sứa hình bán cầu trong suốt, phía lưng có hình dù, mép dù có nhiều xúc tu, tế bào tự vệ dày đặc trên xúc tu có nọc độc có thể làm tê liệt hoặc thương vong con mồi và kẻ thù. Thành phần chủ yếu của sứa là nước vì vậy chúng dễ nổi trên mặt nước Một số loài sứa có thể ăn được.Sứa phát sángSứa biển sâu bọI- SứaBài 9: Đa dạng ngành ruột khoang Có một số loài sứa không có lỗ miệng mà được thay thế bằng vô số những lỗ rây nhỏ nằm trên bộ tay sưa đồ sộ, có hình rễ cây. Khi dù co bóp, nước hút qua những lỗ này.Nhờ tay sứa dày đặc, tế bào tự vệ có tuyến độc nên sứa có thể tấn công cả những con mồi lớn: tôm, cá, cá nhỏSứa có tua dàiBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangở một số loài sứa có hai vòng thần kinh( trên và dưới dù) liên hệ chặt chẽ với một số cơ quan cảm giác đặc biệt gọi là thể bên giúp sứa nhận biết được sáng tối, độ nông sâu.. Sứa còn có khả năng “ nghe” được các hạ âm lan truyền từ xa do các cơn bão sinh ra mà tai người không nghe thấy được. Nhờ khả năng đó sứa biết trước được bão biển để tránh xa bờ ẩn dưới lớp đất sâu. Sứa được gọi là chiếc phao báo bão.Sứa phát sángBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangI - Sứa Cơ thể hình dù, có tầng keo dày giúp nổi trên mặt nước Khoang tiêu hoá hẹp thông với lỗ miệng ở phía dưới Sống bơi lội di chuyển nhờ co bóp dù.II- Hải quỳBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangQuan sát hình một số hải quỳ? Nhận xét về hình dạng, màu sắc của hải quỳ?Trả Lời: Hải quỳ cơ thể hình trụ, có màu sắc rực rỡ.Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoangHải quỳTrả Lời: Hải quỳ có cơ thể hình trụ, kích thước khoảng từ 2 cm đến 5cm, có nhiều tua miệng xếp đối xứng, có thân và đế bám.? Nêu cấu tạo của hải quỳ?MiệngTua miệngThânĐế bámBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangHải quỳ? Tại sao hải quỳ được xếp vào ngành ruột khoang?Trả Lời: Hải quỳ có cơ thể đối xứng toả tròn, trên thân có tế bào gai để tự vệ và bắt mồi, lỗ miệng có tua miệng xung quanh.MiệngTua miệngThânĐế bámBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangHải quỳ sống cộng sinh với tôm ở nhờHải quỳ di chuyển bằng cách nào?Trả Lời: Hải quỳ có đế bám, bám vào bờ đá hoặc sống bám trên các sinh vật khác.Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoangHải quỳ sống cộng sinh với tôm ở nhờHải quỳ di chuyển nhờ tôm ở nhờ và xua đuổi kẻ thù, giúp loài tôm nhút nhát này tồn tại. Cả hai bên đều có lợi.Đây là kiểu cộng sinh điển hình trong thế giới động vật.Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoangI- SứaII- Hải quỳ Cơ thể hình trụ, có nhiều tua miệng xếp đối xứng Có đế bám, sống bám vào bờ đáIII- San hôBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangSan hô hình saoSan hô mặt trờiSan hô nấmBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangSan hô lông chimSan hô sừng hươuSan hô cànhQuan sát hình, thảo luận nhóm hoàn thành bảng sau. Đặc điểmĐại diệnKiểu tổ chức cơ thểLối sốngDinh dưỡngCác cá thể liên thông với nhauĐơn độcTập đoànBơi lộiSống bámTự dưỡngDị dưỡngCóKhôngSứaSan hô++++++++Quan sát hìnhLỗ miệngTua miệngCá thể của tập đoànCấu tạo một nhánh tập đoàn san hô? Trình bày đặc điểm cấu tạo của san hô?Trả lời: San hô có hình trụ, đầu trên có lỗ miệng và các tua miệng xung quanh, phần dưới gắn vào bộ phận hình chén bằng đá vôi do cơ thể tiết ra.Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoang Dùng xilanh bơm mực tím vào 1 lỗ nhỏ trên đoạn xương san hô ta thấy sự liên thông giữa các cá thể trong tập đoàn san hô. Nhờ có khoang tiêu hoá thông với nhau nên cá thể này kiếm được thức ăn nuôi cá thể kiaBài 9: Đa dạng ngành ruột khoang Lớp ngoài cơ thể san hô tiết ra được lớp đá vôi dạng đế hoa để làm phần giá đỡ cho phần cơ thể sống trùm lên trên làm cho nửa trên cử động được còn nửa dưới bất động dính lại với nhau tạo lên bộ xương đá vôi.Phần cơ thể sốngPhần hoá đáSan hô hoá đáBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangSan hô sinh sản chủ yếu là mọc chồi, các chồi con không tách ra khỏi cơ thể mẹ mà dính lại với cơ thể mẹ tạo nên tập đoàn san hô. Trong nhiều năm chúng gắn kết tạo nên rạn san hô Các rạn san hô liên kết với nhau tạo thành các bờ viền, bờ chắn có màu sắc rực rỡ, xung quanh là một thế giới động thực vật rất đặc biệt và phong phú.Bài 9: Đa dạng ngành ruột khoangRạn San hô lâu năm nhấtSan hô sừngI- SứaII- Hải quỳIII- San hô-Cơ thể hình trụ sống bám- Tổ chức cơ thể kiểu tập đoàn, có khoang ruột thông với nhau vào khung xương đá vôi bất độngBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangBài 9: Đa dạng ngành ruột khoangII- Hải quỳIII- San hôI- Sứa- Cơ thể hình trụ sống bám- Tổ chức cơ thể kiểu tập đoàn, có khoang ruột thông với nhau vào khung xương đá vôi bất động Cơ thể hình trụ, có nhiều tua miệng xếp đối xứng Có đế bám, sống bám vào bờ đá Cơ thể hình dù, có tầng keo dày giúp nổi trên mặt nước Khoang tiêu hoá hẹp thông với lỗ miệng ở phía dưới Sống bơi lội di chuyển nhờ co bóp dù.Thủy tứcSứaHải quỳSan hôHình dạngCấu tạoDi chuyểnLối sốngĐại diệnĐặc điểmBài tập