Bài giảng môn Sinh học Lớp 8 - Tiết 53: Cơ quan phân tích thính giác

TRÖÔØNG TRUNG HOÏC CÔ SÔÛ CHAØ LAØSinh 8Tieát 53 : CÔ QUAN PHAÂN TÍCH THÍNH GIAÙCKieåm tra baøi cuõ :? Maét coù caùc taät naøo ? Nguyeân nhaân vaø caùch khaéc phuïc ? Caän thò :- Laø taät maø maét chæ coù theå nhìn gaàn.- Nguyeân nhaân : baåm sinh caàu maét daøi, thuyû tinh theå quaù phoàng.- Ñeo kính loõm (phaân kyø) Vieãn thò :- Laø taät cuûa maét chi coù khaû naêng nhìn xa.- Nguyeân nhaân : baåm sinh caàu maét ngaén, thuyû tinh theå bò laõo hoaù.- Ñeo kính loài (hoäi tuï)Baøi môùi :Tieát 53 :CÔ QUAN PHAÂN TÍCH THÍNH GIAÙC Chuùng ta ñaõ hoïc veà aâm thanh ôû chöông trình Vaät lyù 7 vaø ta phaân bieät ñöôïc caùc aâm, nguoàn phaùt aâm. Ñoù laø nhôø cô quan phaân tích thính giaùc.Cô quan phaân tích thính giaùc goàm : cô quan thuï caûm thính giaùc (cô quan Coocti), daây thaàn kinh thính giaùc vaø vuøng thính giaùc ôû thuyø thaùi döông.? Vaäy cô quan phaân tích thính giaùc coù caáu taïo nhö theá naøo ?Tieát 53 :CÔ QUAN PHAÂN TÍCH THÍNH GIAÙCI. CAÁU TAÏO CUÛA TAI :Quan saùt H51.1 :Thaûo luaän (2ph) hoaøn thaønh baøi taäp :Haõy quan saùt H51.1 ñeå hoaøn chænh thoâng tin sau veà caùc thaønh phaàn caáu taïo cuûa tai vaø chöùc naêng cuûa chuùng.Tai ñöôïc chia ra : tai ngoaøi, tai giöõa, tai trong. Tai ngoaøi goàm : ...... coù nhieäm vuï höùng soùng aâm, . höôùng soùng aâm. Tai ngoaøi ñöôïc giôùi haïn vôùi tai giöõa bôûi  (coù ñöôøng kính 1cm) Tai giöõa laø 1 khoang xöông, trong coù  bao goàm xöông buùa, xöông ñe, xöông baøn ñaïp khôùp vôùi nhau. Xöông buùa ñöôïc gaén vaøo maøng nhó, xöông baøn ñaïp aùp vaøo 1 maøng giôùi haïn tai giöõa vôí tai trong (goïi laø maøng cöûa baàu duïc – coù dieän tích nhoû hôn maøng nhó 18 – 20 laàn)Khoang tai giöõa thoâng vôùi cöûa baàu duïc nhôø coù voøi nhó neân baûo ñaûm aùp suaát 2 beân maøng nhó ñöôïc caân baèng.(1)(2)(3)(4)Vaønh taiOáng taiChuoãi xöông taiMaøng nhóNghieân cöùu thoâng tin, H51.2, hoaøn thaønh baøi taäp :Tai trong goàm coù 2 boä phaän : Boä phaän tieàn ñình vaø caùc oáng baùn khuyeân thu nhaän caùc thoâng tin veà vò trí vaø söï chuyeån ñoäng cuûa cô theå trong khoâng gian. Oác tai thu nhaän caùc kích thích cuûa soùng aâm. Oác tai bao goàm , trong coù oác tai maøng. (H51.2) laø 1 oáng maøng chaïy doïc  vaø cuoán quanh truï oác 2 voøng röôõi, goàm .. ôû phía treân,  ôû phía döôùi vaø maøng beân aùp saùt vaøo vaùch xöông cuûa oác tai xöông. Maøng cô sôû coù khoaûng 24000 sôïi lieân keát daøi ngaén khaùc nhau : daøi ôû ñænh oác vaø ngaén daàn khi xuoáng mieäng oác. Chuùng chaêng ngang töø truï oác sang thaønh oác.Treân maøng cô sôû co ù, trong ñoù coù caùc teá baøo thuï caûm thính giaùc.(1)(2)(3)(4)(5)(6)Oác tai xöôngOác tai maøngMaøng tieàn ñìnhOác tai xöôngMaøng cô sôûCô quan CooctiTieát 53 :CÔ QUAN PHAÂN TÍCH THÍNH GIAÙCI. CAÁU TAÏO CUÛA TAI :+ Tai ngoaøi :	Vaønh tai : höùng soùng aâm.	Oáng tai : höôùng soùng aâm.	Maøng nhó : khueách ñaïi aâm.+ Tai giöõa :	Chuoãi xöông tai : truyeàn soùng aâm.	Voøi nhó : caân baèng aùp suaát 2beân maøng nhó.+ Tai trong :	Boä phaän tieàn ñình : thu nhaän thoâng tin vò trí & chuyeån ñoäng trong khoâng gian.	Oác tai : thu nhaän kích thích soùng aâm.+ Caáu taïo oác tai xoaén 2,5 voøng.	Oác tai xöông.	Oác tai maøng : * Maøng tieàn ñình.	 * Maøng cô sôû.- Cô quan Coocti chöùa caùc teá baøo thuï caûm thính giaùc.II. CHÖÙC NAÊNG THU NHAÄN SOÙNG AÂM :Quan saùt hình muõi teân, neâu chöùc naêng thu nhaän soùng aâm cuûa tai.Soùng aâmTieát 53 :CÔ QUAN PHAÂN TÍCH THÍNH GIAÙCI. CAÁU TAÏO CUÛA TAI :II. CHÖÙC NAÊNG THU NHAÄN SOÙNG AÂM :	Soùng aâm  maøng nhó  chuoåi xöông tai  cöûa baàu  chuyeån ñoäng noäi, ngoaïi dòch  rung maøng cô sôû  kích thích cô quan Coocti  vuøng thính giaùc. III. VEÄ SINH TAI :Nghieân cöùu thoâng tin, traû lôøi : ? Ñeå tai hoaït ñoäng toát, caàn löu yù vaán ñeà gì ?? Neâu bieän phaùp giöõ veä sinh & baûo veä tai ? Khoâng ngoaùy tai baèng vaät nhoïn, giöõ oáng tai saïch, traùnh nôi coù tieáng oàn. Giöõ veä sinh tai, baûo veä tai :+ Khoâng duøng vaät nhoïn ngoaùy tai.+ Giöõ veä sinh muõi, hoïng ñeå phoøng beänh veà tai.+ Coù bieän phaùp giaûm & choáng tieáng oàn. Tieát 53 :CÔ QUAN PHAÂN TÍCH THÍNH GIAÙCI. CAÁU TAÏO CUÛA TAI :II. CHÖÙC NAÊNG THU NHAÄN SOÙNG AÂM :III. VEÄ SINH TAI :- Giöõ veä sinh tai.- Baûo veä tai :+ Khoâng duøng vaät nhoïn ngoaùy tai.+ Giöõ veä sinh muõi, hoïng ñeå phoøng beänh veà tai.+ Coù bieän phaùp giaûm & choáng tieáng oàn. Cuûng coá : Xaùc ñònh caùc phaàn cuûa tai treân hình :	 Ñaùnh daáu tröôùc caâu ñuùng :	1. Chöùc naêng vaønh tai laø :a. Khueách ñaïi aâm thanh.	b. Höôùng soùng aâm.c. Höùng soùng aâm.	d. Caû a, b, c.	2. Tai ngoaøi ñöôïc giôùi haïn vôùi tai trong bôûi :a. Oáng tai.	b. Chuoåi xöông tai.c. Vaønh tai.	d. Maøng nhó.	3. Chöùc naêng maøng nhó laø :Höôùng soùng aâm.	b. Rung ñoäng & truyeàn soùng aâm sang chuoåi xöông tai.c. Baûo veä tai trong.	d. Caân baèng aùp suaát.	4. Boä phaän thu nhaän caùc kích thích cuûa soùng aâm ôû tai trong laø :a. Boä phaän tieàn ñình.	b. Caùc oáng baùn khuyeân.c. Oác tai.	d. Caû a, b, c.- Tai ngöôøi nghe ñöôïc caùc aâm thanh trong giôùi haïn khoaûng 20 – 20.000Hz, nhöng tai cöøu coù theå nghe ñöôïc aâm coù taàn soá döôùi 20Hz, trong khi dôi vaø caù heo laïi coù theå nghe ñöôïc sieâu aâm vôùi taàn soá 100.000Hz. Choù coù theå nghe aâm thanh maø tai ngöôøi khoâng nghe thaáy.- Toång soá teá baøo thuï caûm thính giaùc ôû tai ngöôøi khoaûng 23.500 teá baøo, chia laøm 5 daõy chaïy doïc treân maøng cô sôû.Höôùng daãn HS töï hoïc : Hoïc baøi, chuaån bò baøi : “PXCÑK & PXKÑK” Nghieân cöùu baøi & keû baûng52.1,2.HeátCoá gaéng hoïc toátMong caùc baïn goùp yù theâm cho mình ñeå mình hoaøn thaønh giaùo aùn toát hôn.Chuùc caùc baïn thaønh coâng & nhieàu söùc khoeû.