Bài giảng môn Sinh học Lớp 8 - Tiết 63, Bài 56: Tuyến yên, tuyến giáp

 Tiết 63 Baøi 56TUYẾN YÊNTUYẾN GIÁP Tiết 63 Baøi 56TUYẾN YÊNTUYẾN GIÁP,I. TUYẾN YÊN:Vùng dưới đồiTuyến yênTuyến tùngHãy cho biết khối lượng màu sắc và vị trí của tuyến yên ? Là một tuyến nhỏ bằng hạt đậu, có màu trắng, nặng 0,5 g, nằm ở nền sọ có liên quan với vùng dưới đồi ( thuộc não trung gian )Tuyến yên gồm những thùy nào?Gồm có ba thùy : thùy trước, thùy giữa và thùy sauThuøy tröôùcThuøy sauHooc mônCơ quan chịu ảnh hưởng Tác dụng chính* Thùy trước tiết: Kích tố nang trứng (FSH)-Kích tố thể vàng LH)(ICSH ở nam)-Kích tố tuyến giáp (TSH)-Kích tố vỏ tuyến trên thận(ACTH)-Kích tố tuyến sữa(PRL)-Kích tố tăng trưởng (GH)Buồng trứng, tinh hoànBuồng trứng, tinh hoànTuyến giápTuyến trên thậnTuyến sữaHệ cơ xương nữ : Phát triển bao noãnNam : Sinh tinhnữ :Rụng trứng, tạo và duy trì thể vàngNam : Tiết ra testôstêrônTiết hooc môn tirôxinTiết nhiều hooc môn điều hoà hoạt động sinh dục, traođổi chất đường, chất khoángTiết sữa (tạo sữa)Tăng trưởng của cơ thể* Thùy sau tiết -Kích tố chống đái tháo nhạt (kích tố chống đa niệu)(ADH)-Ôxitôxin(OT)ThậnDạ con, tuyến sữaGiữ nước(chống đái tháo nhạt )Tiết sữa, co bóp tử cung lúc đẻCác hoocmon tuyến yên và tác dụng của chúngFSH,LHICSHFSH,Phát triển bao noãnRụng trứng, tạo và duy trì thể vàngSinh tinhTiết ra testôstêrônTiết hooc môn tirôxinTiết nhiều hooc môn điều hoà hoạt động sinh dục, traođổi chất đường, chất khoángTSHACTHTiết sữa (tạo sữa)PRLGHTăng trưởng của cơ thể- Nếu trước tuổi dậy thì GH tiết nhiều (ưu năng)  là người lớn rất nhanh  người khổng . Khi giai đoạn trưởng thành chấm dứt, ưu năng tuyến yên  to đầu xương ngón chân, ngón tay và xương mặt  bàn tay và bàn chân tăng rõ rệt, xương hàm dưới rộng một cách không bình thường người bệnh, cơ thể thô kệch - Nếu tuyến yên hoạt động yếu  GH tiết ra ít (nhược năng) làm cho người lùnNếu tiểu tiện quá nhiều, khoảng 4-8 lít/ngày; nước tiểu nhạt màu, không có đường, đó là lúc bạn nên nghĩ đến bệnh đái tháo nhạt Giữ nước (chống đái tháo nhạt )Co bóp tử cung lúc đẻTiết sữaADHOTOT1. Hoaït ñoäng cuûa tuyeán yeân chòu söï ñieàu khieån cuûa heä cô quan naøo ? Hoaït ñoäng cuûa tuyeán yeân chòu söï ñieàu khieån tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp cuûa heä thaàn kinh .2. Taïi sao khaúng ñònh tuyeán yeân laø moät tuyeán noäi tieát raát quan troïng ? Tuyeán yeân laø moät tuyeán quan troïng nhaát tieát caùc hooc moân kích thích caùc hoaït ñoäng cuûa nhieàu tuyeán noäi tieát khaùc. Ñoàng thôøi tieát ra caùc hooc moân aûnh höôûng ñeán söï taêng tröôûng, trao ñoåi Glucoâzô, caùc chaát khoaùng, trao ñoåi nöôùc vaø co thaét caùc cô trôn ôû töû cung Caâu hoûi thaûo luaän Tiết 63 Baøi 56TUYẾN YÊNTUYẾN GIÁP,I. TUYẾN YÊN:I. TUYẾN GIÁP:Eo tuyếnSụn khí quảnTuyến giápSụn tuyến giáp Nang tuyến Tế bào tiết 1. Neâu vò trí vaø khoái löôïng cuûa tuyeán giaùp ? Naèm tröôùc suïn giaùp cuûa thanh quaûn, nặng khoảng 20 – 25g.2. Neâu caáu taïo cuûa tuyeán giaùp ? Coù nhieàu nang tuyeán vaø teá baøo tieát 3. Tuyeán giaùp tieát ra loaïi hooc moân naøo ? Hooc moân ñoù coù vai troø gì ñoái vôùi cô theå ?Hooc moân tuyeán giaùp laø Tiroxin (TH), coù vai troø quan troïng trong vieäc trao ñoåi chaát vaø quaù trình chuyeån hoaù caùc chaát trong teá baøoCaâu hoûi thaûo luaän 1. Nguyeân nhaân naøo gaây ra beänh böôùu coå?2. Nguyeân nhaân naøo gaây ra beänh Bazôñoâ ?1. Nguyeân nhaân naøo gaây ra beänh böôùu coå ?Do thieáu ioát  Tiroâxin khoâng tieát ra  tuyeán yeân seõ tieát hooc moân thuùc ñaåy tuyeán giaùp taêng cöôøng hoaït ñoäng phì ñaïi tuyeán giaùp  gaây beänh böôùu coå2. Nguyeân nhaân naøo gaây ra beänh Bazôñoâ ?Do tuyeán giaùp hoaït ñoäng maïnh  tieát nhieàu Tiroâxin  taêng tieâu duøng oxy  cô theå caêng thaúng  maát nguû, suùt caân  tích nöôùc, phuø neà ôû toå chöùc sau caàu maét  maét loài raTuyến giáp và tuyến cận giáp- Học bài theo nội dung và trả lời câu hỏi SGK Đọc mục em có biết- Đọc trước bài 57Dặn dòBéo phì do rối loạn tuyến giáp