Bài giảng môn Sinh học Lớp 9 - Bài 31: Công nghệ tế bào

Chào mừng quí Thầy Côđến dự thao giảng mơn Sinh học lớp 9/1CHƯƠNG VIỨNG DỤNG DI TRUYỀN HỌC Bài 31. CÔNG NGHỆ TẾ BÀOMột số thành tựu ứng dụng của công nghệ tế bàoNhân giống vô tính chuối và phong lan bằng phương pháp nuôi cấy mô Nhân giống vô tính cừu và chó I – KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ TẾ BÀO: Phiếu học tập : Câu hỏi lệnh Trả lời Công nghệ tế bào là gì ?Để nhận được mô non, cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc người ta phải thực hiện những công việc gì ? Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen như dạng gốc ?Nghiên cứu thông tin , thảo luận nhóm 5 phút hoàn thành lệnh vào phiếu học tập Câu hỏi lệnh Trả lời Công nghệ tế bào là gì ?Công nghệ TB là ngành kĩ thuật về qui trình ứng dụng PP nuôi cấy TB hoặc mô để tạo ra cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.Để nhận được mô non, cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc người ta phải thực hiện những công việc gì ? * Tách TB từ cơ thể rồi nuôi cấy trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo  mô non (mô sẹo). * Dùng hoocmôn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hay cơ thể hoàn chỉnh Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen như dạng gốc ?Vì ở cơ thể hoàn chỉnh được sinh ra từ 1 TB của dạng gốc có bộ gen nằm trong nhân TB và được sao chép lại . I – KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ TẾ BÀO:- Công nghệ tế bào : là ngành kĩ thuật về qui trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh. - Công nghệ tế bào gồm 2 công đoạn:	+ Tách tế bào hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy để tạo mô sẹo.	+ Kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh .II – ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO: Quan sát hình 31 nghiên cứu thông tin mục 1/II SGK trả lời câu hỏi :+ Trình bày quy trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng trên đối tượng cây mía ?+ Nêu những ưu điểm và triển vọng của phương pháp này ? 1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm (vi nhân giống ) ở cây trồng : Sơ đồ nhân giống mía bằng nuôi cấy mô :Cây con tạo thành từ mô sẹo Cây tạo thành từ nuôi cấy mô được trồng trên đồng ruộng + Quy trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng : * Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) rồi nuôi cấy trên môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm -> tạo ra các mô sẹo * Dùng hoocmôn sinh trưởng phù hợp để kích thích mô sẹo phân hóa thành cây con hoàn chỉnh Cây con tạo thành từ mô sẹo * Các cây non chuyển sang trồng trong các bầu trong vườn ươm có mái che trước khi trồng từ đồng ruộng +Những ưu điểm và triển vọng của phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm : Là phương pháp có hiệu quả để tăng nhanh số lượng cá thể , đáp ứng yêu cầu của sản xuất .Bảo tồn nguồn gen thực vật quí hiếm có nguy cơ tuyệt chủng . ( sâm ngọc linh )Nước ta đã nhân giống vô tính trong ống nghiệm thành công đối với : khoai tây , mía . dứa một số phong lan ,2. Ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng 3. Nhân bản vô tính ở động vật Trao đổi nhóm Nhóm I : nghiên cứu thông tin mục 2/II SGK hoàn thành nội dung sau : 1. Người ta đã áp dụng phương pháp nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng như thế nào ? 2. Nêu phương pháp tạo giống lúa DR2Nhóm II : Nghiên cứu thông tin mục 3/II SGK và cho biết :1. Nêu một số thành tựu của Thế giới và ở Viêt Nam về nhân bản vô tính ở động vật ?2. Nhân bản vô tính ở động vật có ý nghĩa gì trong thực tế đời sống ? Nhóm I trả lời : 1. Người ta đã áp dụng phương pháp nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng như thế nào ? Phát hiện , chọn lọc dòng tế bào xôma biến bị 2. Phương pháp tạo để tạo giống lúa DR2 ?Chọn dòng tế bào chịu nóng và khô từ các tế bào phôi giống lúa CR203 rồi nuôi cấy tế bào tạo giống lúa DR2 có năng suất và độ thuần chủng cao , chịu nóng và khô hạn tốt .Nhóm II trả lời : 1. Một số thành tựu của Thế giới và ở Viêt Nam về nhân bản vô tính ở động vật ?- Thế giới : Nhân bản thành công trên cừu Đôli , bò , chó , ngựa , khỉ và một số loài động vật khác .- Ở Việt Nam : nhân bản thành công trên cá trạch 2. Nhân bản vô tính ở động vật có ý nghĩa gì trong thực tế đời sống ? -Nhân nhanh nguồn gen động vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt diệt.- Tạo cơ quan nội tạng động vật từ các tế bào động vật đã được chuyển gen người , chủ động cung cấp các cơ quan thay thế cho các bệnh nhân có cơ quan bị hỏng tương ứng .Quy trình nhân bản vô tính ở cừu Đôli ? So sánh những điểm giống và khác nhau giữa “nhân giống vô tính ở cây trồng” và “ nhân bản vô tính ở động vật”Tách tế bào sinh dưỡng , dùng phương pháp nuôi cấy tạo mô sẹo , kích thích mô sẹo phát triển thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh Nhân giống vô tính ở cây trồng Nhân bản vô tính ở động vật Mônon ( mô sẹo ) được nuôi cấy trong ống nghiệm chứa môi trường dinh dưỡng nhân tạo Mônon ( mô sẹo )phải được nuôi dưỡng từ trong tử cung của 1 con vật dùng làm mẹ * Khác : * Giống II – ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO:Công nghệ tế bào được ứng dụng trong vi nhân giống hay nhân bản vô tính hoặc trong chọn dòng tế bào xôma biến dị để tạo ra giống cây trồng mới.Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:1. Công nghệ TB gồm những công đoạn thiết yếu nào?a. Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi nuôi cấy trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo để tạo ra các mô, cơ quan, cơ thể.b. Dùng hoocmôn sinh trưởng để kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hay cơ thể hoàn chỉnh.c. Tách và nuôi cấy mô non trong điều kiện dinh dưỡng tối ưu.d. Cả a và b.2. Những ứng dụng của công nghệ TB là gì?a. Nhân giống vô tính cây trồng trong ống nghiệm.b. Ứng dụng nuôi cấy TB và mô trong chọn giống cây trồng.c. Nhân bản vô tính ở động vật.d. Cả a, b và c đúng.Bài tập Bài tập về nhà + Trả lời câu hỏi 1,2 Trang 91 SGK + Đọc mục “em có biết” ? + Xem trước bài “ công nghệ gen”