Bài giảng môn Sinh học - Tiết 11: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Sinh học 10Tr­êng THPT chuyªn tØnh lµo cai VẬN CHUYỂN CÁC CHẤTTiết 11I. Một số khái niệm : + Mở nắp lọ nước hoa .+ Nhỏ vài giọt mực tím vào cốc nước lọc .Hãy giải thích hiện tượng xảy ra ?Là sự vận chuyển của các phân tử hoặc các ion từ nơi có nồng độ cao tới nơi có nồng độ thấp 1. Khuếch tán: ●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●Thí nghiệm về hiện tượng thẩm thấu:ĐườngNướcDung dịch đường 11%Dung dịch đường 5%ABKết quả thí nghiệmABThí nghiệm về hiện tượng thẩm thấu:●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●ABThí nghiệm về hiện tượng thẩm thấu:Là sự khuếch tán của các phân tử nước qua màng bán thấm.2. Thẩm thấu:3. Các loại môi trườngNgoàiTrongNgoàiTrongNgoàiTrongProteinPhotpholipitNgoàiTrongMôi trường ưu trương - Môi trường ưu trương: nồng độ chất tan bên ngoài tế bào cao hơn trong tế bào . ProteinPhotpholipitNgoàiTrongMôi trường đẳng trương - Môi trường đẳng trương : nồng độ chất tan trong tế bào và ngoài tế bào bằng nhau . ProteinPhotpholipitNgoàiTrongMôi trường nhược trương - Môi trường nhược trương : nồng độ chất tan ngoài tế bào thấp hơn trong tế bào .Ngoài Trong MàngATPATP(1)(2)(3)(4)(5)V/chuyển thụ độngV/chuyển chủ độngXuất bàoNhập bàoV/chuyển thụ độngI. Vận chuyển thụ động : Vận chuyển các chấtNgoàiTrong Vận chuyển thụ động là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất mà không tiêu tốn năng lượng (xuôi dốc nồng độ) .a. Khái niệm b./ Các kiểu vận chuyển qua màng : Vận chuyển các chấtNgoàiTrong*Khuếch tán trực tiếp qua lớp kép phôtpholipit : *Khuếch tán trực tiếp qua lớp kép phôtpholipit : - chất không phân cực - chất có kích thước nhỏ - chất tan trong lipit *Khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng : NgoàiTrong *Khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng : gồm các chất phân cực, các ion, chất có kích thước phân tử lớn - Ở ống thận của người nồng độ Glucô trong nước tiểu thấp hơn nồng độ glucô trong máu, nhưng Glucô trong nước tiểu vẫn được thu hồi về máu .III. Vận chuyển chủ động.Vận chuyển các chất a./ Khái niệm : Vận chuyển chủ động là phương thức vận chuyển các chất qua màng từ nơi có nồng độ chất tan thấp đến nơi có nồng độ cao (ngược dốc nồng độ) và cần tiêu tốn năng lượng .b./ Cơ chế : b./ Cơ chế : Cần ATP + prôtêin đặc chủng cho từng loại chất .NgoàiTrongIII. Nhập bào và xuất bào :a. Nhập bào : a. Nhập bào : Là phương thức tế bào đưa các chất vào bên trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất . * Có 2 kiểu nhập bào : - Thực bào : 	 - Ẩm bào : 	 b. Xuất bào :	Là sự vận chuyển các chất ra khỏi tế bào theo cách ngược lại với nhập bào. b. Xuất bào :_ Các chất thải trong túi kết hợp với màng sinh chất đẩy ra ngòai tế bào . Hình vẽ dưới đây cho thấy sự vận chuyển các chất qua màng.a.Hãy cho biết 1,2,3 có thể là những chất gì?b. Nêu cơ chế vận chuyển chất đó qua màng.(1)(3)(2)Câu 1 : Sự vận chuyển thụ động các chất qua màng ABCDCần có năng lượng Từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ caoTheo nguyên lý khuyếch tán Chỉ xảy ra ở động vật , không xảy ra ở thực vậtCâu 1 : Sự vận chuyển thụ động các chất qua màng ABCDCần có năng lượng Từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ caoTheo nguyên lý khuyếch tán Chỉ xảy ra ở động vật , không xảy ra ở thực vậtABCDCâu 2 : Sự vận chuyển chất tan qua màng từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao theo cơ chế : Khuyếch tán Thẩm thấuChủ động Thụ độngABCDCâu 2 : Sự vận chuyển chất tan qua màng từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao theo cơ chế : Khuyếch tán Thẩm thấuChủ động Thụ độngABCDCâu 3 : Hiện tượng biến dạng màng sinh chất xảy ra theo kiểu : Khuyếch tán Thụ độngTích cựcThực bàoABCDCâu 3 : Hiện tượng biến dạng màng sinh chất xảy ra theo kiểu :Khuyếch tán Thụ độngTích cựcThực bàoABCDCâu 4 : Sự vận chuyển các chất dinh dưỡng qua lông ruột vào máu ở người theo cách nào :Khuyếch tánThụ động Tích cực Thụ động và chủ độngABCDCâu 4 : Sự vận chuyển các chất dinh dưỡng qua lông ruột vào máu ở người theo cách nào :Khuyếch tánThụ động Tích cực Thụ động và chủ độngABCDCâu 5 : Sự thẩm thấu là :Sự di chuyển các phân tử chất tan qua màng Sự di chuyển các ion qua màng Sự khuyếch tán các phân tử nước qua màngSự ẩm bàoABCDCâu 5 : Sự thẩm thấu là :Sự di chuyển các phân tử chất tan qua màng Sự di chuyển các ion qua màng Sự khuyếch tán các phân tử nước qua màngSự ẩm bàoABCDCâu 6 : Vật chất được vận chuyển qua màng tế bào thường ở dạng :Hòa tan trong dung môi Tinh thể rắnKhíTinh thể rắn và khí ABCDCâu 6 : Vật chất được vận chuyển qua màng tế bào thường ở dạng :Hòa tan trong dung môi Tinh thể rắnKhíTinh thể rắn và khí ABCDCâu 7 : Câu có nội dung đúng là : Khuyếch tán là sự vận chuyển chủ động các chấtThẩm thấu là hình thức vận chuyển tích cực Khuyếch tán dựa vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng Thực bào chỉ xảy ra ở các tế bào thực vậtABCDCâu 7 : Câu có nội dung đúng là : Khuyếch tán là sự vận chuyển chủ động các chấtThẩm thấu là hình thức vận chuyển tích cực Khuyếch tán dựa vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng Thực bào chỉ xảy ra ở các tế bào thực vật