Bài giảng môn Sinh học - Tiết 26: Tiêu hoá ở khoang miệng và tiêu hoá ở dạ dày

GV:Nguyễn Tâm Chương.TiÕt 26CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CƠ GIÁO VỀ DỰ GIỜ -THĂM LỚP.- Hệ tiêu hoá gồm:+ ống tiêu hoá bắt đầu từ miệng, họng, thực quản,dạ dày,ruột,hậu môn.+ Tuyến tiêu hoá: gồm tuyến nước bọt,tuyến vị,tuyến tuỵ,tuyến gan,tuyến ruột.- Tiêu hoá là quá trình biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng để cơ thể hấp thụ và thải chất bã ra ngoài cơ thể.KiĨm tra bµi cị: Hệ tiêu hoá gồm những thành phần nào? Tiêu hoá là gì?Tiết 26: Tiêu hoá ở khoang miệng và Tiêu hoá ở dạ dày.I.tiêu hoá ở khoang miệng.1. Cấu tạo khoang miệng.Hãy quan sat H25.1? Miệng có cấu tạo như thế nào?+ Khoang miệng có răng,lưỡi,tuyến nước bọt,các cơ quanh vòm miệng.? Ở khoang miệng xẩy ra những hoạt động tiêu hoá nào? + Tiết nước bọt,nhai,đảo trộn thức ăn,tạo viên thức ăn và hoạt động của enzim.Nhê phèi hỵp ho¹t ®éng cđa răng, l­ìi, c¸c c¬ m«i vµ m¸ cïng c¸c tuyÕn n­íc bät lµm cho thøc ăn ®­a vµo miƯng trë thµnh viªn thøc ăn mỊm, nhuyƠn, thÊm ®Ém n­íc bät vµ dƠ nuèt, trong ®ã mét phÇn tinh bét ®­ỵc enzim Amilaza biÕn ®ỉi thµnh ®­êng Mant«z¬.Hoàn thành bảng 25.Sù tiªu ho¸ ë khoang miƯng C¸c ho¹t ®éng tham gia C¸c c¬ quan thùc hiƯn ho¹t ®éng T¸c dơng cđa ho¹t ®éng Sù tiªu ho¸ ë khoang miƯng C¸c ho¹t ®éng tham gia C¸c c¬ quan thùc hiƯn ho¹t ®éng T¸c dơng cđa ho¹t ®éng - BiÕn ®ỉi thøc ăn vỊ lÝ häc- TiÕt n­íc bät- Nhai-Đảo trén thức ăn- T¹o viªn thøc ăn- C¸c tuyÕn n­íc bät- răng- răng, l­ìi, c¸c c¬ m«i vµ m¸răng, l­ìi, c¸c c¬ m«i vµ m¸- Lµm ­ít vµ mỊm thức ăn.- Lµm mỊm vµ nhuyƠn thøc ăn.-Lµm thøc ăn thÊm ®Ém n­íc bät.- T¹o viªn thøc ăn võa ®Ĩ nuèt.- BiÕn ®ỉi thøc ăn vỊ mỈt ho¸ häc - Ho¹t ®éng cđa men Amilaza trong n­íc bät - Enzim amilza - BiÕn ®ỉi mét phÇn tinh bét trong thøc ăn thµnh ®­êng mant«z¬. Kết quả bảng 25.? Tại sao nhai cơm lâu sẽ thấy ngọt?+ Tinh bột sẽ biến đổi thành đường nên cảm thấy ngọt.2. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản.Quan sát H25.3? Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của những cơ quan nào là chủ yếu và có tác dụng gì?? Lực đẩy thức ăn qua thực quản xuống dạ dày đã được tạo ra như thế nào?? Thức ăn qua thực quản được biến đổi gì về mặt hoá học và lý học?Thøc ăn ®­ỵc chuyĨn xuèng thùc qu¶n nhê ho¹t ®éng chđ yÕu cđa l­ìi vµ ®­ỵc ®Èy qua thùc qu¶n xuèng d¹ dµy nhê ho¹t ®éng cđa c¸c c¬ thùc qu¶n .Lùc ®Èy viªn thøc ăn tõ thùc qu¶n xuèng d¹ dµy t¹o ra nhê co phèi hỵp nhÞp nhµng cđa c¸c c¬ thùc qu¶n. Thêi gian thøc ăn ®i qua thùc qu¶n rÊt nhanh (chØ 2 – 4 gi©y) nªn cã thĨ coi nh­ thøc ăn kh«ng ®­ỵc biÕn ®ỉi gì vỊ mỈt ho¸ häc,mà chỉ có biến đổi về mặt lí học như tạo viên thức ăn.II: Tiêu hoá ở dạ dày.1. Cấu tạo của dạ dày.Quan sát H27.1?dạ dày có cấu tạo như thế nào?- D¹ dµy cã hình mét c¸i tĩi th¾t hai ®Çu víi dung tÝch tèi ®a kho¶ng 3 lÝt. D¹ dµy cã 4 líp :+ Líp mµng bäc + Líp c¬: (C¬ vßng, C¬ däc, C¬ chÐo) + Líp d­íi niªm m¹c + Líp niªm m¹c cã nhiỊu tuyÕn tiÕt dÞch nhÇy ,tiÕt pepsin«gen ,tiÕt HCl.? Thử dự đoán xem ở dạ dày xẩy ra những hoạt động tiêu hoá nào?2. Tiêu hoá ở dạ dày.Hãy nghiên cứu thông tin ở SGK và quan sát H27.2-27.3? Lĩc nµo d¹ dµy cã ph¶n x¹ tiÕt dÞch vÞ ? ? Thµnh phÇn cđa dÞch vÞ lµ gì? Vai trß cđa tõng thµnh phÇn ? ? ë d¹ dµy thøc ăn cã những biÕn ®ỉi vỊ những mỈt nµo? Cã những ho¹t ®éng nµo ? C¸c thµnh phÇn tham gia ho¹t ®éng ? T¸c dơng cđa ho¹t ®éng ?? Sù ®Èy thøc ăn xuèng ruét nhê ho¹t ®éng c¸c c¬ quan cđa bé phËn nµo ? (Co ë c¸c c¬ d¹ dµy phèi hỵp sù co c¬ vßng ë m«n vÞ )? Lo¹i thøc ăn Gluxit ,Lipit ®­ỵc tiªu ho¸ trong d¹ dµy nh­ thÕ nµo ?( Thøc ăn Gluxit tiÕp tơc ®­ỵc tiªu ho¸ mét phÇn ë giai ®o¹n ®Çu kh«ng l©u khi dÞch vÞ chøa HCl lµm pH thÊp 2-3 ch­a trén ®Ịu víi thøcăn .Thøc ăn Lipit kh«ng ®­ỵc tiªu ho¸ trong d¹ dµy ? Thư gi¶i thÝch vì sao Pr«tªin trong thøc ăn bÞ dÞch vÞ ph©n hủ nh­ng pr«tªincđa líp niªm m¹c d¹ dµy l¹i ®­ỵc b¶o vƯ vµ kh«ng bÞ ph©n hủ ?Các hoạt động chủ yếu ở dạ dày.a.Tiªu ho¸ lÝ häc :- TuyÕn vÞ : TiÕt dÞch vÞ  hoµ lo·ng thøc ăn.- C¸c líp c¬ ë d¹ dµy : co bãp  ®¶o trén thức ăn cho thÊm ®Ịu dÞch vÞ .b. Tiªu ho¸ ho¸ häc : HClPepsin«gen  Pepsin Pr«tªin chuçi dµi  Pr«tªin chuçi ng¾n(NhiỊu axitamin) (3-10 axitamin)? Thư gi¶i thÝch v× sao Pr«tªin trong thøc ¨n bÞ dÞch vÞ ph©n hủ nh­ng pr«tªincđa líp niªm m¹c d¹ dµy l¹i ®­ỵc b¶o vƯ vµ kh«ng bÞ ph©n hủ ?