Bài giảng môn Sinh học - Tiết 47: Sinh sản vô tính ở động vật

Kiểm tra bài cũSinh sản vô tínhSinh sản hữu tínhLà hình thức sinh sản không có sự kết hợp của giao tử đực và cái. Con cái giống nhau và giống cây mẹCó sự thụ tinh giữa giao tử đực và cái tạo hợp tử, hợp tử phát triển thành cơ thể mớiở thực vật có những hình thức sinh sản nào? Phân biệt các hình thức sinh sản đó?B:Sinh sản ở động vậtTiết 47: Sinh sản vô tính ở động vật.Sinh sản vô tính gặp nhiều ở ĐV có tổ chức thấp.Sinh sản hữu tính có ở hầu hết ĐV không và có xương sốngI. Khái niệm sinh sản vô tính ở động vậtVí dụ: Trùng biến hình2n2n2nSinh sản vô tính là kểu sinh sản mà 1 cá thể sinh ra 1 hay nhiều cá thể giống hệt mình, không có sự kết hợp của tinh trùng và tế bào trứng+ Cơ sở tế bào học: Hầu hết các trường hợp dựa trên phân bào nguyên nhiễm+ Khái niệm:ii.Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật1.Phân đôi Ví dụ: Trùng biến hình2.Nảy chồi Ví dụ: Thuỷ tức3.Phân mảnh Ví dụ: Bọt biểnOng đực(n)Ong thợ(2n)Ong chúa(2n)Trứng (n)Không thụ tinhThụ tinh4.Trinh sản Ví dụ: OngCác hình thức sinh sản vô tính ở động vậtNội dungPhân đôiNảy chồiPhân mảnhTrinh sinhĐại diệnĐĐ khác nhauGiống nhauĐV đơn bào, giun dẹpDựa trên phân chia đơn giản TBC và nhânDựa trên NP nhiều lần tạo chồi con rồi tạo cá thể mới Bọt biển, ruột khoangBọt biển, giun dẹpChân đốt, lưỡng cưTừ mảnh vụn vỡ của cơ thể NP thành cơ thể mớiTế bào trứng NP nhiều lần tạo cá thể mớiTừ 1 cá thể gốc tạo ra 1 hoặc nhiều cá thể mới có bộ NST giống cá thể gốc không có sự kết hợp của tinh trùng và trứng- Đều dựa trên nguyên phân tạo cơ thể mới(2n)(2n)(2n)(n)ưu điểm+ Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp+ Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định, ít biến động nhờ vậy quần thể phát triển nhanh+ Tạo ra số lượng con cháu giống nhau trong 1 thời gian ngắnHạn chế+ Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền. Vì vậy khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệtiii.ứng dụng1.Nuôi mô sống:- Khái niệm:+ Nuôi mô sống là tách mô sống từ cơ thể ĐV nuôi cấy trong môi trường thích hợp giúp mô đó tồn tại và phát triển- Mục đích:+ ở ĐV có tổ chức thấp : nuôi cấy mô để tạo cá thể mới.+ ở ĐV có tổ chức cao: nuôi cấy mô để thay thế mô tổn thương, mô hỏng, chữa bệnh (truyền máu, ghép da)Nhân bản vô tính ở cừuDolly?Tế bào xoma (2n)TB trứngPhôi2.Nhân bản vô tính Chuyển nhân của 1 TB xoma (2n) vào 1 TB trứng đã lấy mất nhân rồi kích thích TB trứng đó phát triển thành phôi, phôi này phát triển thành cá thể mới.Tạo ra nhiều cá thể ĐV giống nhau, tạo ra các mô, cơ quan mong muốn thay thế các mô, cơ quan bị bệnh, hỏng ở người+ Khái niệm+ ý nghĩaTheo em ở người có nên thực hiện nhân bản vô tính không? Tại sao?Củng cốCâu 1: So sánh sinh sản vô tính ở ĐV và TV?- Giống nhau: + Đều không có sự kết hợp của giao tử đực và cái.+ Đều tạo ra cơ thể mới bằng NP- Khác nhau:+ ở TV có hình thức sinh sản bằng bào tử, sinh sản sinh dưỡng+ ở ĐV có hình thức phân đôi, nảy chồi, phân mảnh, trinh sinhCâu 2: Hiện tượng Cua, Thằn lằn bị đứt chân, đuôi mọc lại được có được coi là sinh sản vô tính không?- Không. Vì đó chỉ là hiện tượng tái sinh bộ phận chứ không tạo ra cá thế mới.Câu 3: Trinh sản là hình thức sinh sản:Sinh ra con cái không có khả năng sinh sảnXảy ra ở ĐV bậc thấp.Chỉ sinh ra những cá thể mang giới tính cáiKhông cần có sự tham gia của giao tử đực.DCâu 4.Trong đàn ong cá thể đơn bội là:A.Ong thợB.Ong đựcC.Ong chúaD.Cả A và C đúngBCâu 5: Hình ảnh sau đây minh họa cho ứng dụng nào của sinh sản vô tính ở động vật? Trường hợp nào có thể thực hiện được?Các dạng cấy ghép mô123Tự ghépĐồng ghépDị ghépCâu 6: Hiện tượng sinh đôi cùng trứng ở người có được coi là một dạng đặc biệt của sinh sản vô tính không?Bài tập về nhà1.Vì sao trong ghép mô, dạng dị ghép khó thành công?2.Giun dẹp có các hình thức sinh sản là:A.Phân mảnh, phân đôiB.Nảy chồi, phân đôiC.Phân đôi, trinh sảnD.Nảy chồi, phân mảnhXin trân trọng cảm ơn các thầy cô !Chúc các em học giỏi!