Bài giảng môn Sinh học - Tiết 48: Trụ não, tiểu não, não trung gian

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNGQUÝ THẦY CÔ CÙNG TOÀN THỂ CÁC EM HỌC SINH Giáo viên: BÙI VĂN NIÊMĐơn vị: TRƯỜNG PT DTNT ĐỨC TRỌNGPHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỨC TRỌNGHỘI THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP CƠ SỞHãy cho biết cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tuỷ?* Cấu tạo:- Có 31 đôi dây thần kinh tủy.- Mỗi dây thần kinh tủy bao gồm các nhóm sợi thần kinh cảm giác và nhóm sợi thần kinh vận động tạo thành 2 rễ.+ Rễ trước là rễ vận động.+ Rễ sau là rễ cảm giác.- Các rễ tủy đi ra khỏi lỗ gian đốt sống nhập lại tạo thành dây thần kinh tủy. - Dây thần kinh tủy do các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động nhập lại, nối với tủy sống qua rễ trước và rễ sau do đó dây thần kinh tủy là dây pha.* Chức năng của các rễ tủy.+ Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương thần kinh đi ra cơ quan vận động.+ Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thụ quan về trung ương.Xét về mặt cấu tạo, em hãy cho biết hệ thần kinh gồm các bộ phận nào?Hệ thần kinhBộ phận trung ươngBộ phận ngoại biênNão bộHạch thần kinhDây thần kinh Tuỷ sốngChất xámChất trắngDây cảm giácDây cảm giácDây phaTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.Em hãy cho biết các thành phần của não bộ (kể từ dưới lên trên)?TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.Não bộ kể từ dưới lên gồm có: - trụ não; phía sau là tiểu não;- não trung gian; đại não.TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.Quan sát hình 46.1: Hãy cho biết vị trí của trụ não trong não bộ?Tuỷ sốngTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não. Vị trí- phía trên tủy sống, phía dưới não trung gian. TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.Nghiên cứu thông tin, quan sát hình: Hãy cho biết thành phần, cấu tạo và chức năng của trụ não?Trụ não bổ dọcCấu tạo trụ nãoChất xámChất trắngChức năng của trụ nãoTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANQuan sát hình vẽ:Cấu tạo trụ nãoChất xámChất trắngCấu tạo tuỷ sốngChất xámChất trắngDựa vào kiến thức về trụ não và tuỷ sống. Hãy thảo luận để so sánh cấu tạo và chức năng của trụ não và tuỷ sống để hoàn thành bảng 46.Tủy sống. Trụ não. Vị trí. Chức năng. Vị trí. Chức năng. Bộ phận trung ươngChất xámChất trắng. Bộ phận ngoại biên(dây thần kinh)TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.Vị trí, chức năng của tủy sống và trụ não. Ơû giữa tủy sống, thành dải liên tục. Căn cứ thần kinh của phản xạ không điều kiệnNằm trong và phân thành các nhân xám. Căn cứ thần kinh điều hòa, điều khiển hoạt động của các nội quan. Dẫn truyền và nối hai bán cầu tiểu não. (đường lên: cảm giác; đường xuống: vận động). Bao phía ngoài các nhân xám. Dẫn truyền dọc nối các căn cứ thần kinh.Bao quanh chất xám. Có 31 đôi dây thần kinh pha. Có 12 đôi gồm 3 loại: dây cảm giác, dây vận động và dây pha. TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não. * Cấu tạo :+Chất trắng ở ngoài bao quanh chất xám.+Chất xám ở trong, tập trung thành các nhân xám.Trụ não bổ dọcTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não. * Chức năng :+ Chất xám : Điều khiển , điều hòa hoạt động của các nội quan .+ Chất trắng : Dẫn truyền - Đường lên : Cảm giác - Đường xuống : Vận động Não bộ bổ dọcTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.Nghiên cứu thông tin, quan sát hình và cho biết vị trí của não trung gian.III. Não trung gianQua thông tin, em hãy cho biết cấu tạo và chức năng của não trung gian? Đồi thịDưới đồi thịTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não. Vị trí: nằm giữa trụ não và đại nãoIII. Não trung gianNão bộ bổ dọcĐồi thịDưới đồi thịTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianNão bộ bổ dọcĐồi thịDưới đồi thịCấu tạo và chức năng.Chất trắng: nằm ngoài, dẫn truyền cảm giác từ dưới đi lên não. Chất xám: điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt. TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu não* Quan sát hình và cho biết vị trí của tiểu não?TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu não Tiểu não nằm phía sau trụ não và dưới đại não. Não bộ bổ dọcĐại nãoTrụ nãoTiểu nãoTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu nãoNghiên cứu thông tin và cho tiểu não có cấu tạo như thế nào?+ Chất xám: ở ngoài làm thành lớp vỏ tiểu não và các nhân. + Chất trắng: nằm trong, là các đường dẫn truyền nối vỏ tiểu não với các nhân với các phần khác của hệ thần kinh. TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu não Cấu tạo gồm:+ Chất xám: ở ngoài làm thành lớp vỏ tiểu não và các nhân. + Chất trắng: nằm trong, là các đường dẫn truyền nối vỏ tiểu não và các nhân với các phần khác của hệ thần kinh. Não bộ bổ dọcĐại nãoTrụ nãoTiểu nãoTIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu nãoĐể nghiên cứu chức năng của tiểu não, người ta đã tiến hành các thí nghiệm sau:- Phá tiểu não chim bồ câu, con vật đi lảo đảo, mất thăng bằng.- Phá huỷ một bên tiểu não ếch cũng làm ếch nhảy, bơi lệch về phía bị huỷ tiểu não.TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu não- Động vật khi bị phá huỷ tiểu não:Đầu, thân và các chi luôn có vận động lắc lư, động tác không chính xác, con vật lảo đảo và ngã.- Ơû người bị tổn thương tiểu não: Những rối loạn vận động của tay rất rõ, không thể có vận động tay chính xác.TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu nãoQua các thí nghiệm trên, em rút ra kết luận gì về chức năng của tiểu não?TIẾT 48: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIANI. Vị trí và các thành phần của não bộ.II. Cấu tạo và chức năng của trụ não.III. Não trung gianIV. Tiểu não* Chức năng: điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể.Qua nội dung của bài học, em rút ra được điều gì về chức năng của trụ não, tiểu não và não trung gian.CỦNG CỐCác bộ phậnĐặc điểmTrụ nãoNão trung gianTiểu nãoCấu tạoChức năng-Gồm: hành não, cầu não và não giữa.-Chất trắng ở ngoài.-Chất xám là các nhân xám-Gồm: đồi thị và dưới đồi thị.-Chất trắng ở ngoài.-Chất xám ở đồi thị và các nhân xám vùng dưới đồi-Chất trắng là các đường dẫn truyền.-Chất xám nằm ngoài làm thành lớp vỏ và các nhân-Điều khiển, điều hoà hoạt động của các nội quan.-Điều khiển các quá trình trao đổi chất và điều hoà thân nhiệt.-Điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp, giữ thăng bằng cho cơ thể.So sánh cấu tạo và chức năng của trụ não, não trung gian và tiểu não?HƯỚNG DẪN VỀ NHÀHọc bài;Trả lời các câu hỏi SGK tr.146;Đọc mục: “Em có biết?”;Chuẩn bị bài “Đại não” bằng cách hoàn thành các lệnh  SGK tr.147 và tr.148BÀI HỌC KẾT THÚCXIN CHÀO QUÝ THẦY CÔ CÙNG TOÀN THỂ CÁC EMHẸN GẶP LẠI!BÀI HỌC KẾT THÚCXIN CHÀO QUÝ THẦY CÔ CÙNG TOÀN THỂ CÁC EMHẸN GẶP LẠI!