Bài giảng môn Sinh học - Tiết 51: Cơ quan phân tích thị giác

CHÀO MỪNG QUí THẦY Cễ ĐẾN DỰ GIỜ I. Cơ quan phân tíchNghiên cứu thông tin SGK cho biết:- Một cơ quan phân tích gồm những thành phần nào?Cơ quan thụ cảmDõy thần kinh(Dẫn truyền hướng tõm)Bộ phận phõn tớch ở trung ươngí nghĩa của cơ quan phõn tớch ? - í nghĩa: Giỳp cơ thể nhận biết được tỏc động của mụi trườngI. Cơ quan phân tíchDõy thần kinh(Dẫn truyền hướng tõm)- í nghĩa: Giỳp cơ thể nhận biết được tỏc động của mụi trườngCơ quan phân tích thị giác gồm những thành phần nào?II. Cơ quan phân tích thị giácDõy thần kinhthị giỏc ( dõy số II)Vựng thị giỏc ởThựy chẩmTế bào thụ cảm thị giỏcDõy thần kinh thị giỏc ( dõy số II)Bộ phõn phõn tớch ở trung ươngTế bào thụ cảm thụ giỏc thị giỏcCơ quan thụ cảmVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmI. Cơ quan phân tíchDõy thần kinh(Dẫn truyền hướng tõm)- í nghĩa: Giỳp cơ thể nhận biết được tỏc động của mụi trườngII. Cơ quan phân tích thị giácDõy thần kinhthị giỏc ( dõy số II)Bộ phõn phõn tớch ở trung ươngTế bào thụ cảm thụ giỏc thị giỏcCơ quan thụ cảmVựng thị giỏc ở thuỳ chẩm1. Cấu tạo của cầu mắtCầu mắtDâythần kinh thị giácThể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiđiểm mùDây thần kinh thị giácđiểm vàngCơ vận động mắtLòng đenLỗ đồng tửThuỷ dịchMàng giácDịch thuỷ tinhH 49-1.Cầu mắt phải trong hốc mắt. H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)Cầu mắtDâythần kinh thị giácThể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiđiểm mùDây thần kinh thị giácđiểm vàngCơ vận động mắtLòng đenLỗ đồng tửThuỷ dịchMàng giácDịch thuỷ tinhH 49-1.Cầu mắt phải trong hốc mắt. H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)Cầu mắt nằm trong hốc mắt của xương sọ, phớa ngoài được bảo vệ bởi cỏc mi mắt, lụng mày và lụng mi nhờ tuyến lệ luụn luụn tiết nước mắt làm mắt khụng bị khụ. Cầu mắt vận động được là nhờ(1)  Cầu mắt gồm 3 lớp: lớp ngoài cựng là(2) .. .....Cú nhiệm vụ bảo vệ phần trong của cầu mắt. Phớa trước của màng cứng là màng giỏc trong suốt để ỏnh sỏng đi qua vào trong cầu mắt; tiếp đến là lớp(3).. cú nhiều mạch mỏu và cỏc tế bào sắc tố đen tạo thành một phũng tối trong cầu mắt (như phũng tối của mỏy ảnh) lớp trong cựng là(4) .., trong đú cú chứa(5)  .. bao gồm 2 loại: tế bào nún và tế bào que. cơ vận động mắtmàng cứngmàng mạchmàng lướitế bào thụ cảm thị giác  Quan sát H 49-1 và H49-2 để hoàn chỉnh thông tin sau về cấu tạo của mắt:I. Cơ quan phân tíchDõy thần kinh(Dẫn truyền hướng tõm)- í nghĩa: Giỳp cơ thể nhận biết được tỏc động của mụi trường.II. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).Trỡnh bày cấu tạo của cầu mắt?Thể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiđiểm mùDây TK thị giácDịch thuỷ tinhđiểm vàngMàng giácThuỷ dịch H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)Lũng đenLỗ đồng tửCơ quan thụ cảmBộ phõn phõn tớch ở trung ươngDõy thần kinhthị giỏc ( dõy số II)Tế bào thụ cảm thụ giỏc thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmI. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lướiMàng lưới gồm những loại tế bào nào? Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: + Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).Dõy thần kinhthị giỏc ( dõy số II)Tế bào thụ cảm thụ giỏc thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmTế bào sắc tốTế bào queTế bào núnTế bào liờn lạc ngangTế bào hai cựcTế bào thần kinh thị giỏc (tế bào hạch)I. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: + Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).Dõy thần kinhthị giỏc ( dõy số II)Tế bào thụ cảm thụ giỏc thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmThể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiđiểm mùDây TK thị giácDịch thuỷ tinhđiểm vàngMàng giácThuỷ dịch H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)Lũng đenLỗ đồng tửI. Cơ quan phân tíchTế bào thụ cảm thị giỏcII. Cơ quan phân tích thị giácVựng thị giỏc ở thựy chẩmDõy thần kinhthị giỏc ( dõy số II)1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: Thể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiDây TK thị giácDịch thuỷ tinhđiểm vàngMàng giácThuỷ dịch H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)- Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, Nờu vị trớ của điểm vàng?-Giải thớch tại sao ảnh rơi vào điểm vàng lại nhỡn rừ nhất?điểm mù tập trung nhiều tế bào nún.+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).I. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: Thể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiDây TK thị giácDịch thuỷ tinhđiểm vàngMàng giácThuỷ dịch H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)- Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều tế bào núnĐặc điểm của điểm mự? - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc TB TK thị giỏc, -Giải thớch tại sao ảnh rơi vào điểm mự thỡ khụng nhỡn thấy được? khụng cú TB thụ cảm thị giỏcđiểm mù+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).I. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: Thể thuỷ tinhMàng cứngMàng mạchMàng lướiDây TK thị giácDịch thuỷ tinhđiểm vàngMàng giácThuỷ dịch H 49-2.Sơ đồ cấu tạo cầu mắt (mắt trái bổ ngang)- Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều tế bào nún - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc TB TK thị giỏc, khụng cú TB thụ cảm thị giỏcđiểm mù+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thụ cảm thị giác (TB nón, TB que).3. Sự tạo ảnh ở màng lướiI. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: - Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều tế bào nún - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc TB TK thị giỏc, khụng cú TB thụ cảm thị giỏc+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).3. Sự tạo ảnh ở màng lướiLỗ đồng tửLũng đen (mống mắt)Lỗ đồng tử codãnđiều tiết lượng ánh sáng vào mắtAQuan sỏt thớ nghiệm, rỳt ra kết luận về vai trũ của thuỷ tinh thể trong cầu mắt? Sơ đồ thí nghiệm về sự điều tiết độ cong (độ hội tụ) củathể thuỷ tinhMàng lướiABCQuan sỏt thớ nghiệm, rỳt ra kết luận về vai trũ của thuỷ tinh thể trong cầu mắt?Sơ đồ thí nghiệm về sự điều tiết độ cong (độ hội tụ) củathể thuỷ tinhMàng lướiI. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: - Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều tế bào nún - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc TB TK thị giỏc, khụng cú TB thụ cảm thị giỏc3. Sự tạo ảnh ở màng lướiABBThể thủy tinhphồngxẹpđiều tiết để ảnh hiện trên màng lưới+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).I. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: - Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều tế bào nún - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc TB TK thị giỏc, khụng cú TB thụ cảm thị giỏc3. Sự tạo ảnh ở màng lướiThể thủy tinhphồngxẹpđiều tiết để ảnh hiện trên màng lướiA+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).Trỡnh bày quỏ trỡnh tạo ảnh ở màng lưới?Kớch thớchMàng lướiDõy thần kinh thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmQuỏ trỡnh tạo ảnh ở màng lướiKớch thớchMàng lướiDõy thần kinh thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmI. Cơ quan phân tíchII. Cơ quan phân tích thị giác1. Cấu tạo của cầu mắt- Môi trường trong suốt:+ Thuỷ dịch+ Thể thuỷ tinh+ Dịch thuỷ tinh- Màng bọc2. Cấu tạo của màng lưới Tiếp nhận cỏc kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc. Tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu. -Tế bào nún: -Tế bào que: - Điểm vàng: Nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều tế bào nún - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc TB TK thị giỏc, khụng cú TB thụ cảm thị giỏc3. Sự tạo ảnh ở màng lướiThể thủy tinhphồngxẹpđiều tiết để ảnh hiện trên màng lưới+ Màng cứng: phía trước là màng giác  bảo vệ.+ Màng mạch: chứa mạch máu  nuôi dưỡng+ Màng lưới: chứa tế bào thu cảm thị giác (TB nón, TB que).Kớch thớchĐiểm vàngDõy thần kinh thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩm ánh sáng phản chiếu từ vật Vùng thị giác ở thuỳ chẩm(Môi trường trong suốt  Màng lưới) Nhận biết về hỡnh dạng, kớch thước, màu sắc của vậtMắt Phõn tớch hỡnh ảnhDây thần kinh thị giácSơ đồ cấu tạo cầu mắtLỗ đồng tửLũng đenMàng mạchMàng cứngMàng lướiDịch thủy tinhThủy dịchThể thủy tinh Màng giácĐiểm vàngĐiểm mùDây TK thị giácTrỡnh bày quỏ trỡnh tạo ảnh ở màng lưới?Kớch thớchMàng lướiDõy thần kinh thị giỏcVựng thị giỏc ở thuỳ chẩmI. Cơ quan phõn tớch Cơ quan thụ cảm Bộ phận phõn tớch ở trung ương í nghĩa: giỳp cơ thể nhận biết tỏc động của mụi trường II. Cơ quan phõn tớch thị giỏc Tế bào thụ cảm thị giỏc Vựng thị giỏc ở thuỳ chẩm 1. Cấu tạo của cầu mắt - Màng bọc:	+ Màng cứng: phớa trước là màng giỏc  bảo vệ	+ Màng mạch: chứa mạch mỏu  nuụi dưỡng mắt 	+ Màng lưới: chứa TB thụ cảm thị giỏc (TB nún, TB que) - Mụi trường trong suốt: Thủy dịch,thể thủy tinh, dịch thủy tinh 2. Cấu tạo màng lưới - Tế bào nún: tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng mạnh và màu sắc - Tế bào que: tiếp nhận kớch thớch ỏnh sỏng yếu - Điểm vàng: nằm trờn trục mắt, tập trung nhiều TB nún - Điểm mự: là nơi đi ra của cỏc sợi trục cỏc tế bào thần kinh thị giỏc, khụng cú tế bào thụ cảm thị giỏc. 3. Sự tạo ảnh ở màng lưới Dõy thần kinh(Dẫn truyền hướng tõm)Dõy thần kinh thị giỏc(Dõy số II)Tiết 51: Cơ quan phõn tớch thị giỏc ánh sáng phản chiếu từ vật Vùng thị giác ở thuỳ chẩm(Môi trường trong suốt  Màng lưới) Nhận biết về hỡnh dạng, kớch thước, màu sắc của vậtMắt Phõn tớch hỡnh ảnhDây thần kinh thị giácVỀ NHÀ - Làm bài tập số 3 (tr.158) - Đọc mục em cú biết ? - Tỡm hiểu các bệnh và tật về mắt - Xem bài 50:Vệ sinh mắt