Bài giảng môn Sinh học - Tiết 58: Vệ sinh hệ thần kinh

 KIỂM TRA BÀI CŨ: + Tiếng nói và chữ viết có vai trò gì trong đời sống con người? - Tiếng nói và chữ viết là kết quả của sự khái quát và trừu tượng hoá các sự vật và hiện tượng cụ thể, thuộc hệ thống tín hiệu thứ 2. Tiếng nói và chữ viết là phương tiện giao tiếp, trao đổi, truyền đạt kinh nghiệm cho nhau và cho các thế hệ sau.Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau: + Hoạt động thần kinh bậc cao ở người khác với thú ở điểm căn bản nào? a) Vỏ não người có diện tích lớn hơn nên số lượng phản xạ có điều kiện nhiều hơn.b) Nhờ có tiếng nói và chữ viết – đặc diểm riêng của người – mà số lượng PXCĐK ở người nhiều hơn.c) Nhờ có tiếng nói và chữ viết, con người có khả năng tư duy trừu tượng, thú không có được đặc điểm này. d) Tiếng nói và chữ viết giúp người truyền đạt được kinh nghiệm cho đời sau. VỆ SINH HỆ THẦN KINHTiết 58I- Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHOẺ.THẢO LUẬN NHÓM LỚN – 5 PHÚT - Nhóm 1, 2: Vì sao nói ngủ là nhu cầu sinh lí của cơ thể? Giấc ngủ có ý nghĩa như thế nào đối với sức khoẻ? - Nhóm 3,4: Muốn có giấc ngủ tốt cần những điều kiện gì? Nêu những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến giấc ngủ? Câu 1: - Ngủ là đòi hỏi tự nhiên của cơ thể, cần hơn ăn. - Ngủ để khôi phục hoạt động của cơ thể. Câu 2: Ngủ đúng giờ. Tránh các yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ. Chất kích thích, phòng ngủ, áo quần, giường ngủ . . . VỆ SINH HỆ THẦN KINHTiết 58I- Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHOẺ. - Ngủ là quá trình ức chế của bộ não đảm bảo sự phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh. - Biện pháp để có giấc ngủ tốt: + Cơ thể sản khoái. + Chổ ngủ thuận tiện. + Không dùng các chất kích thích như chè, cà phê. . + Tránh các kích thích ảnh hưởng tới giấc ngủ. II- LAO ĐỘNG VÀ NGHỈ NGƠI HỢP LÍ: Nghiên cứu thông tin SGK trả lời câu hỏi sau: + Tại sao không nên làm việc quá sức? Thức quá khuya? - Để tránh gây căng thẳng, mệt mỏi cho hệ thần kinh + Thế nào là lao động và nghỉ ngơi hợp lí? - Lao động và nghỉ ngơi hợp lý để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh.  Liên hệ việc dạy thêm và học thêm tràn lan: học nhiều hệ thần kinh luôn ở trạng thái kích thích, hoạt động quá sức dễ bị tổn thương, hạn chế sự tiếp thu bài. + Muốn bảo vệ hệ thần kinh tránh những ảnh hưởng xấu đến hoạt động của hệ thần kinh cần có những biện pháp gì? VỆ SINH HỆ THẦN KINHTiết 58I- Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHOẺ. II- LAO ĐỘNG VÀ NGHỈ NGƠI HỢP LÍ: - Lao động và nghỉ ngơi hợp lí để giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh. - Biện pháp: +Đảm bảo giấc ngủ hằng ngày để khôi phục khả năng làm việc của hệ thần kinh sau một ngày làm việc căng thẳng. +Giữ cho tâm hồn được thanh thản, tránh suy nghĩ lo âu.+Xây dựng một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí. VỆ SINH HỆ THẦN KINHTiết 58I- Ý NGHĨA CỦA GIẤC NGỦ ĐỐI VỚI SỨC KHOẺ. II- LAO ĐỘNG VÀ NGHỈ NGƠI HỢP LÍ: III- TRÁNH LẠM DỤNG CÁC CHẤT KÍCH THÍCH VÀ ỨC CHẾ ĐỐI VỚI HỆ THẦN KINH. Cho học sinh mang các tranh đã sưu tầm về tác hại của rượu, thuốc lá, các chất gây nghiện (thuốc phiện, hêrôin, cần sa . . .) - Quan sát tranh và kết hợp sự hiểu biết của bản thân. Thảo luận nhóm – 4 HS – 3 phút. Hoàn thành bảng 54. tr. 172/ SGK Loại chất Tên chất Tác hại Chất kích thích - Rượu - Nước chè, cà phê - Hoạt động vỏ não bị rối loạn, trí nhớ kém - Kích thích hệ thần kinh, gây khó ngủ. Chất gây nghiện - Thuốc lá. - Ma tuý - Cơ thể suy yếu, dễ mắc các bệnh ung thư. Khả năng làm việc trí óc giảm trí nhớ kém. - Suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, mất nhân cách . . VỆ SINH HỆ THẦN KINHTiết 58 III- TRÁNH LẠM DỤNG CÁC CHẤT KÍCH THÍCH VÀ ỨC CHẾ ĐỐI VỚI HỆ THẦN KINH. 1. Chất kích thích: - Rượu làm hoạt động của vỏ não bị rối loạn, trí nhớ kém. - Chè, cafê kích thích hệ thần kinh gây khó ngủ. 2. Chất gây nghiện: - Thuốc lá làm cơ thể suy yếu, dễ mắc các bệnh ung thư, khả năng làm việc trí óc giảm, trí nhớ kém. - Ma túy: suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế, lây nhiễm HIV, mất nhân cách. CỦNG CỐ VÀ LUYỆN TẬP: Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau: + Làm việc, nghỉ ngơi thiếu khoa học sẽ có hại gì cho cơ thể? a) Năng suất làm việc giảm sút. b) Cơ thể chóng mệt mỏi, sinh ra cáu gắt vô lí. c) Hoạt động của các nơron bị giảm, không phục hồi được, sẽ chết dần, làm cho mọi hoạt động của người suy giảm, người chóng già và chóng chết. d) Aûnh hưởng xấu đến hệ thần kinh nói riêng và đến sức khoẻ nói chung. + Em hãy đề ra kế hoạch cho bản thân để đảm bảo sức khỏe cho học tập? Quan sát hình bên: Cho biết tên cây? Có phải là cây làm cảnh không? Tác hại như thế nào?