Bài giảng môn Tập làm văn Lớp 4 - Bài: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối

TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ NGỌC HÂN 
Tập làm văn – Lớp 4 
Luyện tập miêu tả 
các bộ phận của cây cối. 
a) Tả hoa. 
Hoa sầu đâu 
1. Đọc một số đoạn văn miêu tả hoa, quả dưới đây và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả. 
1. Đọc một số đoạn văn miêu tả hoa, quả dưới đây và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả. 
Vào khoảng cuối tháng ba, các cây sầu đâu ở vùng quê Bắc Bộ đâm hoa và người ta thấy hoa sầu đâu nở như cười. Hoa nhỏ bé, lấm tấm mấy chấm đen nở từng chùm, đu đưa như đưa võng mỗi khi có gió. Cứ đến tháng ba, nhớ đến sầu đâu là tôi cảm thấy thoang thoảng đâu đây một mùi thơm mát mẻ, dịu dàng, mát mẻ còn hơn cả hương cau, mà dịu dàng có khi hơn cả mùi thơm hoa mộc. Mùi thơm huyền diệu đó hòa với mùi đất của ruộng cày vỡ ra, mùi đậu đã già mà người nông phu hái về phơi nắng, mùi mạ non lên sớm xanh màu hoa lí, mùi khoai sắn, mùi rau cần ở các ruộng xâm xấp nước đưa lên, Bao nhiêu thứ đó, bấy nhiêu thương yêu, khiến người ta cảm thấy như ngây ngất, như say một thứ men gì. 
	 Theo Vũ Bằng 
a) Tả hoa. 
Hoa sầu đâu 
BÀI 
HOA SẦU ĐÂU 
CÁCH TẢ 
HÌNH ẢNH 
SO SÁNH 
HÌNH ẢNH 
NHÂN HOÁ 
- Tả cả chùm hoa, không tả từng bông, vì hoa sầu đâu nhỏ mọc thành chùm. 
- Đặc tả mùi thơm đặc biệt của hoa. 
 Tả từng bộ phận. 
- hoa nở như cười, bao nhiêu thứ đó, bấy nhiêu thương yêu, khiến người ta cảm thấy như ngây ngất, như say một thứ men gì. 
- So sánh (mùi thơm hoa sầu đâu mát mẻ hơn cả hương cau, dịu dàng hơn cả hương hoa mộc), mùi thơm huyền diệu hoà với hương vị đồng quê 
1. Đọc một số đoạn văn miêu tả hoa, quả dưới đây và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả. 
b) Tả quả. 
Quả cà chua 
1. Đọc một số đoạn văn miêu tả hoa, quả dưới đây và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả. 
b) Tả quả. 
Quả cà chua 
 Đêm huyền diệu đã rủ hoa cà chua lặn theo vòng thời gian chuyển vần. Hoa biến đi để cây tạo ra những quả nõn chung màu với cây với lá. 
 Cà chua ra quả xum xuê, chi chít, quả lớn, quả bé vui mắt như đàn gà mẹ đông con. Quả một, quả chùm, quả sinh đôi, quả chùm ba, chùm bốn. Quả ở thân, quả leo nghịch ngợm lên ngọn làm ỏe cả những cành to nhất. 
 Nắng đến tạo vị thơm mát dần trong quả. Mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ hiền dịu. Cà chua thắp đèn lồng trong lùm cây nhỏ bé, gọi người đến hái. Màu đỏ là màu nhận ra sớm nhất. Những quả cà chua đầu mùa gieo sự náo nức cho mọi người. 
 	 Theo Ngô Văn Phú 
BÀI 
QUẢ CÀ CHUA 
CÁCH TẢ 
HÌNH ẢNH 
SO SÁNH 
HÌNH ẢNH 
NHÂN HOÁ 
Tả cây cà chua từ khi hoa rụng đến khi kết quả, từ khi quả còn xanh đến khi quả chín. 
 Tả từng thời kì phát triển của quả cà chua. 
Quả cà chua xum xuê, chi chít với những hình ảnh so sánh như: 
+ quả lớn quả bé vui mắt như đàn gà mẹ đông con; 
+ mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ hiền dịu. 
quả leo nghịch ngợm lên ngọn; 
cà chua thắp đèn lồng trong lùm cây; 
- gọi người đến hái; 
 Ghi nhớ 
 Ta có thể tả các bộ phận của cây theo trình tự: 
- Tả từng bộ phận; 
- Tả từng thời kì phát triển của bộ phận. 
 Để bài văn sinh động và hấp dẫn, ta nên sử dụng các biện pháp nghệ thuật nhân hoá hay so sánh một cách hợp lí. 
 Gợi ý 
 Em thích một loài hoa hay một thứ quả nào? 
- Tả từng bộ phận; 
- Tả từng thời kì phát triển của bộ phận. 
 Loài hoa hay thứ quả đó có điểm gì nổi bật? 
2. Viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích. 
 Em sẽ tả theo trình tự nào? 
 Loài hoa hay thứ quả đó phát triển như thế nào? 
2. Viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích. 
 Hoa mai vàng 
 Hoa mai cũng có năm cánh như hoa đào, nhưng cánh hoa mai to hơn cánh hoa đào một chút. Những nụ mai không phô hồng mà ngời xanh màu ngọc bích, Sắp nở, nụ mai mới phô vàng. Khi nở, cánh hoa mai xòe ra mịn màng như lụa. Những cánh hoa ánh lên một sắc vàng muốt, mượt mà. Một mùi hương thơm lựng như nếp hương phảng phất bay ra. 
 MÙA XUÂN VÀ PHONG TỤC VIỆT NAM 
2. Viết một đoạn văn tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích. 
 Ví dụ đoạn văn tả quả 
	 Theo thời gian, những quả cam lớn dần rồi chuyển từ màu xanh nhạt sang màu vàng tươi. Đến lúc được ăn thì nó khoác chiếc áo vàng ươm. Những quả cam óng lên, da căng mọng. Chúng như những chiếc đèn lồng nhỏ treo lơ lửng trên cây. Ăn quả cam ở vườn nhà em thật mát và ngọt. 
Hoa sen 
Hoa hồng 
Hoa mai vàng 
Quả dưa hấu 
Quả khế 
Quả sầu riêng 
Chóc c¸c em ch¨m ngoan, häc giái !