Bài giảng Môn Tin học lớp 8 - Từ bài toán đến chương trình (tiết 2)

 Kiểm Tra Bài Cũ Câu 2. Em hãy nêu các thành phần trong màn hình chính của phần mềm Finger BreakOut,thoát khỏi phần mềm ? Câu 1. Nêu cách khởi động? 1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn 2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính 3.Thuaät toaùn vaø moâ taû thuaät toaùn 4. Moät soá ví duï veà thuaät toaùn 1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn: - Ví duï veà baøi toaùn: + Baøi toaùn 1: Tính toång cuûa caùc soá töï nhieân töø 1 ñeán 100. + Baøi toaùn 2: Tính quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc trong 3 giôø vôùi vaän toác 60km/giôø. + Baøi toaùn 3: Tính dieän tích hình tam giaùc. 1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn: - Ví duï veà baøi toaùn: + Baøi toaùn 4: Tính điểm trung bình của 3 moân Toaùn, Lyù, Tin. + Baøi toaùn 5: Baøi toaùn ñieàu khieån Roâ-boát nhaët raùc. + Baøi toaùn 6: Laäp baûng ñieåm cuûa caùc baïn trong lôùp. Em hieåu theá naøo laø baøi toaùn ? Baøi toaùn Laø moät coâng vieäc hay moät nhieäm vuï caàn phaûi giaûi quyeát. 1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn: Ñeå giaûi ñöôïc moät baøi toaùn cuï theå, ta caàn xaùc ñònh roõ ñieàu gì? * Xác định các điều kiện cho trước. * Kết quả cần thu được. Xác định bài toán Ví duï: Xaùc ñònh caùc baøi toaùn sau: Tính dieän tích hình tam giaùc (bieát ñoä daøi 1 caïnh vaø chieàu cao töông öùng): Tính diện tích hình chöõ nhaät: Tìm đường đi traùnh caùc ñieåm ngheõn giao thoâng: Baøi toaùn naáu moät moùn aên: Điều kiện cho trước: Kết quả cần thu được: Một cạnh và đường cao tương ứng với cạnh đó Diện tích hình tam giác b) Tính diện tích hình chöõ nhaät: Điều kiện cho trước: Kết quả cần thu được: Chiều dài, chiều rộng Diện tích hình chữ nhật c) Tìm đường đi traùnh caùc ñieåm ngheõn giao thoâng: Điều kiện cho trước: Kết quả cần thu được: Vị trí điểm nghẽn giao thông. Các con đường có thể đi từ vị trí hiện tại tới vị trí cần tới. Đường đi từ vị trí hiện tại tới vị trí cần tới mà không qua điểm nghẽn giao thông. d) Baøi toaùn naáu moät moùn aên: Điều kiện cho trước: Kết quả cần thu được: Các thực phẩm hiện có Một món ăn 2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính: 1. Tiến 2 bước; 2. Quay trái, tiến 1 bước; 3. Nhặt rác; 4. Quay phải, tiến 3 bước; 5. Quay trái, tiến 2 bước; 6. Bỏ rác vào thùng; Thuật toán - Ví duï Baøi toaùn ñieàu khieån roâ-boát nhaët raùc: ThuËt to¸n lµ g×? Thuật toán: Là dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện để giải một bài toán. 2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính: - Ví duï Baøi toaùn ñieàu khieån roâ-boát nhaët raùc: 1. Tiến 2 bước; 2. Quay trái, tiến 1 bước; 3. Nhặt rác; 4. Quay phải, tiến 3 bước; 5. Quay trái, tiến 2 bước; 6. Bỏ rác vào thùng; Maùy tính chæ hieåu ñöôïc chöông trình vieát baèng gì? Maùy tính hieåu ñöôïc chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ laäp trình. - Quan saùt hình sau: Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính goàm maáy böôùc? - Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính goàm 3 böôùc:  Xaùc ñònh thoâng tin ñaõ cho (Input).  Thoâng tin caàn tìm (Output).  Tìm caùch giaûi baøi toaùn vaø dieãn taû baèng caùc leänh caàn phaûi thöïc hieän.  Döïa vaøo moâ taû thuaät toaùn, ta vieát chöông trình baèng moät ngoân ngöõ laäp trình.  Xaùc ñònh baøi toaùn:  Moâ taû thuaät toaùn:  Vieát chöông trình: 2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính: 2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính: Ví dụ: Viết chương trình tính chu vi và diện tích hình vuông ? * Xác định bài toán:  Điều kiện cho trước: cạnh hình vuông  Kết quả thu được: chu vi, diện tích hình vuông * Mô tả thuật toán:  Nhập vào cạnh hình vuông  Sử dụng các công thức tính chu vi và diện tích để tính toán  In kết quả ra màn hình * Viết chương trình: Sử dụng chương trình Pascal để viết chương trình 3. Thuật toán và mô tả thuật toán: VD1 ThuËt to¸n pha trµ mêi kh¸ch Input: Output: C¸c b­íc thùc hiÖn ®Ó pha trµ mêi kh¸ch ntn ? B­íc 1: Tr¸ng Êm, chÐn b»ng n­íc s«i B­íc 2: Cho trµ vµo Êm B­íc 3: Rãt n­íc s«i vµo Êm vµ ®îi khoảng 3 -> 4 phót B­íc 4: Rãt trµ ra chÐn ®Ó mêi kh¸ch Em haõy xaùc ñònh ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa baøi toaùn treân? 3. Thuật toán và mô tả thuật toán: VD2 Giải phương trình bậc nhất tổng quát bx + c = 0 Input: Các số b, c Output: Nghiệm của pt bậc nhất C¸c b­íc thùc hiÖn ®Ó giải pt bậc nhất ntn ? B­íc 1: NÕu b = 0 chuyÓn tíi b­íc 3; B­íc 2: TÝnh nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh x = råi chuyÓn tíi b­íc 4; B­íc 3: NÕu c 0 th«ng b¸o ph­¬ng tr×nh v« nghiÖm, ng­îc l¹i(c = 0) th«ng b¸o ph­¬ng tr×nh v« sè nghiÖm. B­íc 4: KÕt thóc thuËt to¸n. 3. Thuật toán và mô tả thuật toán: VD3 Bài toán “Làm món trứng tráng” Input: Output Các bước thực hiện để làm món trứng tráng ? Böôùc 1: Đập trứng, taùch voû, cho tröùng vaøo baùt Böôùc 2: Cho gia vò. Duøng ñuõa khuaáy ñeàu Böôùc 3: Cho daàu vaøo chaûo, đun noùng đều rồi đổ trứng vaøo. Đun tiếp khoảng 1 phuùt Böôùc 4: Lật mặt trứng. Đun tiếp trong khoảng 1 phuùt Böôùc 5: Lấy trứng ra đĩa CAÂU 1 CAÂU 2 CAÂU 3 Caâu 1: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Tìm soá lôùn nhaát trong 3 soá a, b, c. 3 soá a, b, c Soá lôùn nhaát trong 3 soá a, b, c Caâu 2: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Tính quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc trong 3 giôø vôùi vaän toác 60km/giôø. t = 3h, υ = 60km/h Quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc. Caâu 3: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Tính toång caùc soá chaün cuûa caùc soá töï nhieân töø 1 ñeán 100 Daõy 100 soá töï nhieân ñaàu tieân 1, 2,…, 100 Giaù trò cuûa toång 2+4+6+…+100 Caâu 4: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Cho 2 soá a vaø b (a>0, b>0). Tìm caùc USC cuûa 2 soá a vaø b. a>0, b>0 Caùc USC cuûa 2 soá a vaø b - Baøi toaùn Laø moät coâng vieäc hay moät nhieäm vuï caàn phaûi giaûi quyeát. - Xaùc ñònh baøi toaùn Laø xaùc ñònh roõ caùc ñieàu kieän cho tröôùc vaø keát quaû caàn thu ñöôïc. - Daõy höõu haïn caùc thao taùc caàn thöïc hieän ñeå giaûi moät baøi toaùn ñöôïc goïi laø thuaät toaùn. - Caùc böôùc giaûi baøi toaùn treân maùy tính:  Xaùc ñònh baøi toaùn.  Moâ taû thuaät toaùn.  Vieát chöông trình. - Tìm theâm moät soá baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn cuûa nhöõng baøi toaùn ñoù. - Veà nhaø hoïc baøi. Laøm baøi taäp 1 Sgk trang 45.