Bài giảng môn Toán 10 - Bài 3: Số trung bình. số trung vị, mốt

BÀI SOẠN DỰ THITỔ TOÁN TRƯỜNG THPT NGÔ GIA TỰ HUYỆN EAKAR - TỈNH ĐẮK LẮK Chào mừng quí thầy – cô cùng các em tham dự tiết dạy!Bài soạn: SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT PPCT: 49 - Tuần: **Tác giả:Nguyễn Thanh DũngCâu hỏi 2: Mục đích của việc nghiên cứu mẫu thống kê là gì? Kiểm tra bài cũ!Câu hỏi 1: Hãy cho biết, trong một mẫu thống kê tần số - tần suất của một giá trị thống kê xi là gì? Nghiên cứu một mẫu thống kê là để biết một hoặc một số tính chất mà ta quan tâm của tập thể nào đó – ví như: chiều cao trung bình của các học sinh trong một lớp, loại hàng nào bán chạy nhất trong thángĐể có được điều đó ta cần các các con số “nói lên” điều ta quan tâm. Các số đó gọi là “số đặc trưng” của mẫu số liệu. Hôm nay chúng ta nghiên cứu về “Số trung bình. Số trung vị. Mốt” Bài 3SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐTBài mới Chiều cao của 33 học sinh trong lớp 10A như sau: 150151162154154153172164150 158 150 158 150 153 150 153 156 174 156 156 156 156 153 156 158 165 158 158 156 158 162 162 165 162 165 165 156 165 167 167 174Giả sử chiều cao (tính bằng cm) của 33 học sinh được cho trong bảng sau: Bảng 1Hãy tìm chiều cao trung bình của các học sinh trên? (4 Nhóm cùng làm)Đáp áp: Câu hỏi: Qua ví dụ vừa nêu, hãy cho biết công thức tính giá trị trung bình tổng quát? SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐTĐáp án1 Số trung bình Câu hỏi: Từ bảng 1, Nhóm 1, 2 hãy lập bảng phân bố tần số - nhóm 3, 4 lập bảng phân bố tần suất?150 158 150 158 150 153 150 153 156 174 156 156 156 156 153 156 158 165 158 158 156 158 162 162 165 162 165 165 156 165 167 167 174Bảng 1 Số đo chiều cao (cm)Tần số Tần suất (%)1501531561581621651671744386352212.19.136.218.29.115.26.16.1Cộng 33100Bảng phân bố tần số - tần suấtĐáp ánCâu hỏi: Dựa vào bảng phân bố tần số hãy tính số trung bình? (4 nhóm cùng làm)Số đo chiều cao (cm)Tần số Tần suất (%)1501531561581621651671744386352212.19.136.218.29.115.26.16.1Cộng 33100Bảng phân bố tần số - tần suấtĐáp án Câu hỏi: Qua ví dụ vừa nêu hãy tìm công thức tổng quát tính số trung bình trong trường hợp bảng phân bố tần số? Chứng minh? (4 nhóm cùng làm)Đáp án Câu hỏi: Dựa vào công thức tính tần suất và công thức tính số trung bình đã có hãy, tìm công thức tính số trung bình trong trường hợp bảng phân bố tần suất? (4 nhóm cùng làm)Chứng minh SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT1 Số trung bình Lớp số đo chiều cao (cm)Tần số [150; 156)[156; 162)[162; 174]......Cộng ..Nhóm 1, 2Nhóm 3, 4Lớp số đo chiều cao (cm)Tần suất (%)[150; 156)[156; 162)[162; 174]......Cộng ..Câu hỏi: Dựa vào bảng 1 các nhóm theo chỉ dẫn hãy điền số thích hợp vào chỗ (.)Bảng phân bố tần số, tần suất ghép lớpLớp số đo chiều cao (cm)Tần số Tần suất (%)[150; 156)[156; 162)[162; 174]7141221.242.436.4Cộng 33100Bảng 2 Câu hỏi: Đối với bảng phân bố tần số ghép lớp ta có thể dùng công thức:để tính không? Vì sao? Trả lời Không dùng công thức (*) để tính giá trị trung bình được vì không biết xi.Câu hỏi: Như vậy, để tính được giá trị trung bình trong trường hợp bảng 2 thì ta cần biết gì? Cần chọn xi phù hợp!Câu hỏi: Vậy hãy suy nghĩ xem nên chọn xi bằng bao nhiêu là hợp lí nhất?xi là gía trị trung bình của đoạn tương ứng. Ví như: [150; 156) ta chọn xi =(150 + 156):2 = 153Câu hỏi: Dựa vào các ý vừa nêu, hãy tính giá trị trung bình trong trường hợp bảng phân bố tần số ghép lớp?  (4 nhóm cùng làm)Đáp án Câu hỏi: Hãy cho biết ý nghĩa của giá trị trung bình ?SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT1 Số trung bìnhTóm lại Câu hỏi: Từ ba công thức vừa nêu, hãy cho biết công thức nào tính chính xác nhất?ABCDE56738990300Câu hỏi: Một công ty có 5 người, mức lương (tính bằng USD) của mỗi người cho trong bảng sau:  (E là giám đốc)(Bảng 3 )Tính mức lương trung bình của mỗi người trong công ty? Đáp án So sánh với mỗi xi rồi cho nhận xét?Như vậy, trong trường hợp này “số trung bình” không đại diện được cho các số liệu thống kê. Do đó, ta phải chọn một đại diện khác đó là “số trung vị” SỐ TRUNG BÌNH. SỐ TRUNG VỊ. MỐT1 Số trung bình2 Số trung vịĐịnh nghĩa: (sgk)Kí hiệu: MeCâu hỏi: Với mẫu số liệu thống kê trong bảng 3, hãy tìm số trung vị Me?Đáp án Me = 89Câu hỏi: So sánh Me = 89 với các số liệu trong bảng 3? Từ đó có nhận xét gì về ý nghĩa của số trung vị Me? Câu hỏi: Để đại diện cho một mẫu số liệu thống kê ta đã dùng hai số đặc trưng đó là “số trung bình” và “số trung vị”. Dựa vào các ví dụ vừa nêu hãy suy nghĩ xem trong trường hợp nào thì “số trung bình” đại diện tốt hơn và khi nào “số trung vị” đại diện tốt hơn cho mẫu số liệu thống kê?Bài tập về nhà Củng cố 1. Các công thức tính số trung bình! 2. Dấu hiệu nhận biết khi nào nên dùng “số trung bình”, khi nào dùng “số trung vị” !Bài tập về nhà + Làm bài 1, 2, 4, 5; tr 123, 124+ Tìm Me trong trường hợp bảng phân phối tần số ghép lớp? Chào quí thầy – cô cùng các em. Hẹn gặp lại ở tiết sau!