Bài giảng Ngữ văn 10 - Chí khí anh hùng (trích truyện Kiều) Nguyễn Du

 Chào mừNG CáC THầY CÔ GIáO ĐếN Dự GiờNgữ Văn LớP 10a6Giáo viên thực hiện:Chảo Thị TâmTổ: Ngữ vănTrường THPT Hùng AnKiểm tra bài cũ Câu hỏi : Em hãy đọc thuộc lòng đoạn trích “Nỗi thương mình” và nêu giá trị về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích ?Đáp án:-Nội dung:Qua đoạn trích ta thấy được nhân cách, phẩm chất cao đẹp của Kiều.-Nghệ thuật: Nghệ thuật đối xứng, điệp từ, câu hỏi tu từ, nhịp thơ, độc thoại nội tâmCHÍ KHÍ ANH HUỉNG(Trớch Truyeọn Kieàu) -NGUYEÃN DU-TIếT 85I. GIễIÙ THIEÄU CHUNG1/ Vũ trớ ủoaùn trớch : 	Tửứ caõu 2213 ủeỏn 2230 cuỷa Truyeọn Kieàu.	Bũ baựn vaứo laàu xanh laàn thửự hai, Kieàu gaởp Tửứ Haỷi. Hai ngửụứi taõm ủaàu yự hụùp. Tửứ Haỷi boỷ tieàn ra chuoọc Kieàu veà laứm vụù. ẹoaùn trớch noựi veà vieọc Tửứ Haỷi dửựt aựo ra ủi laọp sửù nghieọp anh huứng. 2/ ẹoỏi chieỏu vụựi Kim Vaõn Kieàu truyeọn “Luực aỏy coự moọt haỷo haựn teõn Haỷi hoù Tửứ, tửù laứ Minh Sụn, coự tớnh khoaựng ủaùt roọng raừi, giaứu sang coi nheù, tỡ thieỏp coi thửụứng, laùi coứn tinh caỷ luùc thao tam lửụùc, noồi danh caựi theỏ anh huứng. Trửụực cuừng theo ngheà nghieõn buựt, thi hoỷng maỏy khoa, sau mụựi xoay ra thửụng maùi, tieàn cuỷa coự thửứa, laùi thớch keỏt giao vụựi nhửừng giang hoà hieọp khaựch”. Từ Hải trong truyện Kiều của Nguyễn Du là một bậc đại trượng phu anh hùng cáI thế, một tráng sĩ anh hùng thiên hạ, vừa có chí khí phi thường vừa có tâm hồn khoáng đạt.Một phần trí khí anh hùng lí tưởng ấy được thể hiện trong buổi chia tay với Thuý Kiều để chàng ra đI vì nghiệp lớn. ẹaõy laứ ủoaùn do Nguyeón Du saựng taùo, khoõng coự trong Kim Vaõn Kieàu truyeọn.Sau khi ủửa Thuyự Kieàu ra khoỷi laàu xanh, “Tửứ Haỷi saộm moọt caờn nhaứ cuứng ụỷ vụựi Thuyự Kieàu. ẹửụùc naờm thaựng beứn tửứ bieọt ra ủi. Chửa bieỏt sau khi ủi nhử theỏ naứo, haừy xem hoài sau phaõn giaỷi”.3/ Bố cục Chia làm 3 đoạn: - Đoạn 1: 4 cõu đầu (Từ Hải ra đi vỡ sự nghiệp lớn)-Đoạn 2: 12 cõu tiếp (lời đối thoại của Kiều và Từ Hải)-Đoạn 3 : 2 cõu cuối ( hỡnh ảnh Từ Hải lỳc ra đi)II. ẹOẽC - HIEÅU	1- Hỡnh tửụùng nhaõn vaọt Tửứ Haỷi a. Moọt traựng sú, moọt con ngửụứi coự chớ khớ maùnh meừ. - “Trửụùng phu” (chổ duứng 1 laàn noựi veà Tửứ Haỷi) toõn xửng, chổ ngửụứi ủaứn oõng coự chớ khớ lụựn.- “hửụng lửỷa ủửụng noàng”“ủoọng loứng boỏn phửụng”	 	  Haùnh phuực vụù choàng Lớ tửụỷng lụựn lao, cao caỷệụực leọ con ngửụứi mang taàm voực vuừ truù. - “thoaột”  dửựt khoaựt, mau leù, kieõn quyeỏt. Hai caõu ủaàu cho thaỏy Tửứ Haỷi khoõng phaỷi laứ moọt con ngửụứi coự nhửừng ủam meõ thoõng thửụứng, maứ laứ con ngửụứi cuỷa sửù nghieọp anh huứng.* Hoaứi Thanh nhaọn xeựt : 	Tửứ Haỷi “khoõng phaỷi laứ ngửụứi moọt nhaứ, moọt hoù, moọt xoựm, moọt laứng, maứ laứ ngửụứi cuỷa trụứi ủaỏt, cuỷa boỏn phửụng”. “Troõng vụứi trụứi beồ meõnh moõng” Khoõng gian ửụực leọ naõng taàm voực vuừ truù cuỷa Tửứ Haỷi.	 Hai caõu 3,4 theồ hieọn chớ khớ anh huứng cuỷa Tửứ Haỷi : moọt mỡnh vụựi “thanh gửụm yeõn ngửùa” saỹn saứng leõn ủửụứng ủi thaỳng. 	Hoaứi Thanh bỡnh : “Qua caõu thụ hỡnh aỷnh cuỷa con ngửụứi “thanh gửụm yeõn ngửùa” tửụỷng nhử che ủaày trụứi ủaỏt”. Liên hệ với hình ảnh chinh phu trong đoạn đầu của Chinh phụ ngâm: Chàng tuổi trẻ vốn dòng hào kiệt,Xếp bút nghiên theo việc đao cungChí làm trai dặm nghìn da ngựa,Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao.Giã nhà đeo bức chiến bào,Thét roi cầu Vị, ào ào gió thu.b. Moọt anh huứng coự chớ khớ phi thửụứng, quyeỏt taõm, tửù tin- Caỷnh tieón bieọt :Kieàu xin ủi theo, Tửứ ngoài treõn mỡnh ngửùa noựi nhửừng lụứi tieón bieọt. Tửứ Haỷi ủaừ ụỷ tử theỏ saỹn saứng leõn ủửụứng, maùnh meừ, dửựt khoaựt.So saựnh caỷnh tieón bieọt khaực trong Truyeọn Kieàu+ Kieàu – Kim Troùng :	Duứng daống chửa nụừ rụứi tay, 	Vaàng ủoõng, troõng ủaừ ủửựng ngay noực nhaứ.	Ngaùi nguứng moọt bửụực, moọt xa,	Moọt lụứi traõn troùng chaõu sa maỏy haứng	Buoọc yeõn, quaỷy gaựnh voọi vaứng,	Moỏi saàu seỷ nửỷa, bửụực ủửụứng chia hai.	Buoàn trong phong caỷnh queõ ngửụứi	ẹaàu caứnh quyeõn nhaởt, cuoỏi trụứi nhaùn thửa	Naừo ngửụứi cửỷ gioự tuaàn mửa,	Moọt ngaứy naởng gaựnh tửụng tử moọt ngaứy. 	Ngửụứi leõn ngửùa, keỷ chia baứoRửứng phong thu ủaừ nhuoỏm maứu quan san	Daởm hoàng buùi cuoỏn chinh anTroõng ngửụứi ủaừ khuaỏt maỏy ngaứn daõu xanh	Ngửụứi veà chieỏc boựng naờm canh	Keỷ ủi muoõn daởm moọt mỡnh xa xoõi.	Vaàng traờng ai xeỷ laứm ủoõi	Nửỷa in goỏi chieỏc, nửỷa soi daởm trửụứng+ Kiều – Thúc sinh- Lụứi Tửứ Haỷi noựi vụựi Kieàu theồ hieọn roừ tớnh caựch cuỷa nhaõn vaọt anh huứng naứy :	+ Con ngửụứi coự chớ khớ phi thửụứng. 	Khoõng chuựt bũn rũn, khoõng coự nhửừng lụứi than vaừn luực tieón bieọt. 	Lụứi traựch Kieàu “Sao chửa thoaựt khoỷi nửừ nhi thửụứng tỡnh”  khuyeõn Kieàu haừy vửụùt leõn tỡnh caỷm thoõng thửụứng ủeồ laứm vụù cuỷa moọt anh huứng. + Con ngửụứi raỏt mửùc tửù tin, quyeỏt taõm. 	- Hỡnh aỷnh “mửụứi vaùn tinh binh” vụựi aõm thanh “daọy ủaỏt”, hỡnh aỷnh “rụùp ủửụứng” Khaựt voùng lụựn lao, taàm voực vuừ truù cuỷa ngửụứi anh huứng xửa.	- “Maởt phi thửụứng”  Caựch mieõu taỷ ửụực leọ hỡnh tửụùng kỡ vú, nhử “loứng boỏn phửụng”, “trửụùng phu”, “chim baống”.	- Khaỳng ủũnh quyeỏt taõm, taỏt yeỏu thaứnh coõng :	“Chaày chaờng laứ moọt naờm sau voọi gỡ”.Lụứi heùn ửụực ngaộn goùn, dửựt khoaựt, chaộc nũch.2- Ngheọ thuaọt xaõy dửùng nhaõn vaọt Tửứ Haỷi	Khuynh hửụựng lớ tửụỷng hoaự nhaõn vaọùt.	Theồ hieọn qua : - Caựch duứng tửứ ngửừ ủaọm chaỏt ửụực leọ : trửụùng phu, loứng boỏn phửụng, maởt phi thửụứng Hỡnh aỷnh chia tay nhanh, dửựt khoaựt : thoaột, thaỳng dong, dửựt aựo ra ủi  Nguyeón Du ủaừ gửỷi gaộm lớ tửụỷng anh huứng cuỷa mỡnh vaứo nhaõn vaọt Tửứ Haỷi. ẹoự laứ ửụực mụ laừng maùn cuỷa ủụứi oõng , cuừng laứ cuỷa nhửừng con ngửụứi bũ aựp bửực trong xaừ hoọi xửa. III. TOÅNG KEÁT	Ngửụứi anh huứng Tửứ Haỷi laứ moọt saựng taùo ủaởc saộc cuỷa Nguyeón Du veà caực phửụng dieọn caỷm hửựng saựng taùo vaứ ngheọ thuaọt mieõu taỷ. LUYEÄN TAÄPNgheọ thuaọt mieõu taỷ taõm lớ nhaõn vaọt cuỷa Nguyeón Du qua caực ủoaùn trớch ủaừ hoùc- Trửùc tieỏp theồ hieọn trửụực caực tỡnh huoỏng.- Dieón bieỏn taõm lớ tửù nhieõn coự qui luaọt, phuứ hụùp tỡnh huoỏng.- Traùng thaựi taõm lớ mang tớnh caự theồ raỏt roừ.Tiết 85- Hướng dẫn đọc thờmThề nguyền (Trớch “Truyện Kiều” - Nguyễn Du)1.Em hóy nờu nhận xột dụng ý nghệ thuật của từ “vội, xăm xăm, băng” trong hai cõu đầu? - Vội, xăm xăm, băng: -> tớnh từ + từ lỏy + động từ + Nhịp thơ ngắn gấp gỏp.-> Sự khẩn trương vội vó của nàng trong hành động tỏo bạo, đột xuất. - Cõu núi của Kiều: + Khoảng vắng đờm trường: biểu hiện của khụng gian và thời gian tõm lớ .+ Vỡ hoa nờn : vỡ tỡnh yờu mónh liệt nờn Kiều phải chủ động sang nhà Kim Trọng + Lời thanh minh và dự cảm chẳng lành vỡ tương lai đen tối. Tại sao Kiều lại cú hành động như thế? - Lớ do: + Hiện thực: Kiều và Kim Trọng đến với nhau bằng tỡnh yờu tự nhiờn, nhất kiến chung tỡnh.+ Tõm linh: Kiều bị ỏm ảnh bởi định mệnh dành cho kẻ tài sắc. HS thảo luận nhúm nhỏ2.Em cú nhận xột gỡ về hành động của Kiều? Hành động ấy cú giỏ trị như thế nào trong hoàn cảnh xó hội lỳc bấy giờ?Nguyễn Du nhấn mạnh sự chủ động của Kiều, bất chấp sự hà khắc của luõn lớ, của dư luận, thể hiện ước mơ về tỡnh yờu tự do – cỏi nhỡn vượt thời đại.Cảnh thề nguyền diễn ra trong khụng gian và thời gian như thế nào? Em cú nhận xột gỡ về khụng gian này? Khụng gian hư ảo, thiờng liờng. Khụng gian đờm ấy, thời khắc ấy như vượt qua những hữu hạn của thế giới thực tại để trở thành vĩnh cửu trong tõm khảm của hai người.- Tỏc giả sử dụng ngụn ngữ như thế nào? Cú tỏc dụng gỡ? 	- Ngụn ngữ kể chuyện	- Ngụn ngữ miờu tả	- Ngụn ngữ nhõn vật => ta cú thể hỡnh dung ra trước mắt khung cảnh và khụng khớ huyền ảo, trang nghiờm của đờm thề nguyền vàng đỏ ấy, dường như tỏc giả là người chứng kiến trõn trọng, nõng niu và chia sẻ niềm hạnh phỳc ấy. Thuý Kiều – Thuý Vân3. Liờn hệ với trớch đoạn “Trao duyờn” để chỉ ra tớnh lụ gớc nhất quỏn trong quan niệm về tỡnh yờu của Kiều? Đờm thề nguyền thần tiờn và thiờng liờng ấy đó để lại ấn tượng khụng bao giờ phai nhạt trong Kiều. Vỡ vậy khi “trao duyờn” cho em, Kiều đó nhiều lần gợi lại hồi ức về đờm thề nguyền ấy: chộn thề, bức tờ mõy, phớm đàn với mảnh hương nguyền . Đối với Kiều lời thề ấy rất thiờng liờng và ghi khắc suốt đời nờn khi “phụ bạc” lời thề dự lớ do bất khả khỏng - Kiều luụn cảm thấy dày vũ, day dứt. Với Kiều, tỡnh yờu là thuỷ chung, sõu sắc, mónh liệt và duy nhất. Đoạn trớch thể hiện rừ nột quan niệm của Thuý Kiều đối với tỡnh yờu và hụn nhõn. Đú là tỡnh yờu và hụn nhõn vượt ra ngoài khuụn khổ, khắt khe của giỏo lớ phong kiến đương thời. Nguyễn Du đó gửi gắm quan điểm tiến bộ của mỡnh vào nhõn vật Thuý Kiều mà ụng hết lũng yờu mến. Đõy là nột mới rất tiến bộ trong cỏch nhỡn nhận tỡnh yờu đụi lứa của Nguyễn Du, thể hiện ước mơ về tỡnh yờu tự do.Hướng dẫn học tập ở nhà-Học thuộc lòng hai đoạn trích đã học.-Nắm bắt được giá trị về nội dung và nghệ thuật của hai đoạn trích.-Đọc và soạn bài làm văn: Lập luận trong văn nghị luận.Chân thành cảm ơn sự chú ý lắng nghe của các thầy cô giáo và các em học sinh *****Xin chào và hẹn gặp lại*****