Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết 3: Tiếng Việt: hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ

 TiÕt 3:TiÕng viÖtHOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ* Tiết3: HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1Hoạt động giao tiếp trong VB đó diễn ra giữa những nhân vật giao tiếp nào?* Nhân vật giao tiếp: vua – các vị bô lão* Tiết3: HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌCHai bên có cương vị và quan hệ ntn?1. NL 1* Cương vị:+ Vua – đứng đầu triều đình, cai quản đất nước, lo cho muôn dân -> bề trên.+ Các bô lão – người đại diện cho trăm họ -> bề dưới.*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1Các nhân vật giao tiếp lần lượt đổi vai ntn?* Đổi vai:+ Lượt 1,3: vua Trần nói -> các bô lão nghe.+ Lượt 2,4: các bô lão -> vua Trần.=> Đổi vai lần lượt.*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1Người nghe thực hiện những hành động tương ứng nào? Hành động của vua Trần (nói): hỏi các bô lão liệu tính ntn khi quân Mông Cổ hung hãn sang.- Hành động của các bô lão (nói): xin đánh. Hành động tương ứng của vua Trần & các bô lão (nghe): lắng nghe.*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1HĐGT trên diễn ra trong hoàn cảnh nào? (ở đâu? Vào lúc nào? khi đó nước ta có sự kiện gì đặc biệt?)* Hoàn cảnh giao tiếp:+ Địa điểm: điện Diên Hồng.+ Thời điểm: quân Nguyên xâm lược nước ta lần thứ 2 (1285).*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1Hoạt động giao tiếp trên hướng vào nội dung gì?* Nội dung giao tiếp:+ Bàn về nguy cơ cuộc chiến tranh xâm lược đã ở vào tình thế khẩn cấp.+ Đề cập đến vấn đề hòa hay đánh.*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1Mục đích của cuộc giao tiếp (hội nghị)? Có đạt được mục đích?Mục đích: thống nhất ý chí và hành động để chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. -> Mục đích đã thành công.*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 12. Ngữ liệu 2 (tr.15)Các NVGT trong VB trên? (ai viết? ai đọc? đặc điểm của các NVGT về lứa tuổi, vốn sống, trình độ, nghề nghiệp,?)* Các NVGT:+ Người viết SGK.+ GV dạy Ngữ văn THPT.+ HS lớp 10 toàn quốc.* Đặc điểm:+ Độ tuổi: 15 – 65.+ Trình độ: giáo sư -> HS lớp 10 *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 12. Ngữ liệu 2 (tr.15)HĐGT đó diễn ra trong hoàn cảnh nào?* Hoàn cảnh giao tiếp: có tính chất quy phạm - tổ chức - mục đích - nội dung & tính chất pháp lí trong nhà trường. *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 12. Ngữ liệu 2 (tr.15)Nội dung giao tiếp thuộc lĩnh vực nào? Về đề tài gì? Bao gồm những vấn đề cơ bản nào?* Nội dung giao tiếp:+ Lĩnh vực: văn học sử.+ Đề tài: Tổng quan văn học Việt Nam+ Vấn đề cơ bản: các bp hợp thành của VHVN; Tiến trình PT; Con người VN qua VH. *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 12. Ngữ liệu 2 (tr.15)Mục đích giao tiếp (của người viết – người đọc?)* Mục đích giao tiếp:+ Người viết: cung cấp cho người đọc cái nhìn tổng quát về VHVN.+ Người đọc: lĩnh hội một cách tổng quát nhất về các bộ phận, tiến trình phát triển & con người VN qua VH. *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 12. Ngữ liệu 2 (tr.15)Đặc điểm về phương tiện ngôn ngữ và cách tổ chức văn bản?* Phương tiện ngôn ngữ: dùng nhiều từ ngữ của ngành KHXH, chuyên ngành Ngữ Văn như: VHDG, VH viết, thể loại, văn xuôi, thơ, LSVH, VHTĐ, VHHĐ. *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNgữ liệu 1 (tr. 14)NỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 12. Ngữ liệu 2 (tr.15)* VB có kết cấu rõ ràng với các đề mục lớn nhỏ thể hiện:+ Tính mạch lạc: đề mục tách bạch, độc lập về nội dung.+ Tính chặt chẽ: nội dung trong đề mục -> sáng rõ tiêu đề của VB “Tổng quan văn học VN”.Cách tổ chức văn bản ntn? *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNỘI DUNG BÀI HỌCII. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC1. Khái niệmThế nào là HĐGT bằng NN? HĐGT bằng ngôn ngữ là hoạt động trao đổi thông tin của con người trong Xh, được tiến hành chủ yếu bằng phương tiện ngôn ngữ (nói-viết) nhằm thực hiện mục đích về nhận thức, tình cảm, hành động,=> GHI NHỚ 1 - (tr.15). *HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUNỘI DUNG BÀI HỌC1. NL 1Các quá trình diễn ra trong HĐGT bằng NN Ai là người thực hiện mỗi quá trình đó?II. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC1. Khái niệm HĐGT bằng NN là HĐ “liên cá nhân” nhằm:+ Trao đổi thông tin.+ Trao đổi tư tưởng, tình cảm.+ Tạo lập quan hệ xã hội.* Lưu ý:NN là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của con người.- Dùng NN để giao tiếp gọi là giao tiếp bằng NN.*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *NỘI DUNG BÀI HỌCHoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ gồm những quá trình nào ? * Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ gồm hai quá trình: Tạo lập văn bảnLĩnh hội văn bảnHoạt động nói,viết để truyền đạt thông tinHoạt động nghe, đọc để tiếp nhận thông tinI. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUII. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC1. Khái niệm2. Các quá trình của HĐGT bằng NN* GHI NHỚ 2 (tr. 15)*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *NỘI DUNG BÀI HỌCHĐGT bằng NN bị chi phối bởi các nhân tố nào ?I. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUII. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC1. Khái niệm2. Các quá trình của HĐGT bằng NNHĐGBNNNhân vật giao tiếpHoàn cảnh giao tiếpP/ tiện giao tiếpNội dung giao tiếpCách thức giao tiếpMục đích giao tiếp * GHI NHỚ 3 (tr. 15)3. Các nhân tố chi phối*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *NỘI DUNG BÀI HỌCI. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUII. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC1. Khái niệm2. Các quá trình của HĐGT bằng NNCỦNG CỐ DẶN DÒHOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮHai quá trìnhSáu nhân tố 3. Các nhân tố chi phối*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *NỘI DUNG BÀI HỌCI. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUII. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨCHƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀĐọc và làm bài tập trang 20,21,22.2. Soạn bài: Khái quát VH dân gian*HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ *NỘI DUNG BÀI HỌCI. TÌM HIỂU NGỮ LIỆUII. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨCChào các em!