Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết 88: Truyện Kiều (tt), Nguyễn Du

Kiểm tra bài cũ:Đọc thuộc đoạn trích “Nỗi thương mình” (trích “Truyện Kiều”) và nêu chủ đề. Trả lờiĐọc chính xác, trôi chảy, diễn cảm đoạn trích.Chủ đề: Kiều thương thân xót phận và ý thức cao về nhân cách khi phải sống trong cảnh lầu xanh đầy tủi nhục.Tiết: 88 Truyện Kiều (tt) Nguyễn Du Chí khí anh hùngBìa tác phẩm “Truyện Kiều”I. Tiểu dẫn1. Vị trí đoạn trích: từ câu 2213 đến câu 2230 trong tác phẩm “Truyện Kiều”2. Chủ đề:II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN1. Tính cách, chí khí anh hùng của Từ HảiTrong bốn câu đầu của đoạn trích, em hãy cho biết Từ Hải ra đi trong hoàn cảnh nào?Vì lí do gì??1. Tính cách, chí khí anh hùng của Từ Hải - “ Nửa năm hương lửa đang nồngTrượng phu thoắt đã động lòng bốn phương Trông vời trời bể mênh mangThanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong”?Em hiểu từ “trượng phu” và cụm từ “lòng bốn phương” như thế nào?Từ “thoắt” gợi cho em suy nghĩ gì?Qua những chi tiết trên, em có nhận xét gì về nhân vật Từ Hải??1.Tính cách, chí khí anh hùng của Từ Hải “ Nửa năm hương lửa đang nồngTrượng phu thoắt đã động lòng bốn phương Trông vời trời bể mênh mangThanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong” -> ước lệ, từ ngữ chỉ không gian rộng lớn -> Từ Hải là con người của sự nghiệp, một tráng sĩ đích thực, là biểu tượng của tự doKhi Kiều ngỏ ý muốn cùng ra đi để chia sẻ tiếp sức và gánh vác công việc với Từ Hải. Từ Hải trả lời như thế nào? Qua đó em biết được điều gì về Từ Hải??Từ Hải từ chối yêu cầu của Kiều Từ rằng : “Tâm phúc tương triSao chưa dứt khỏi nữ nhi thường tình?”-> câu hỏi tu từ -> trách Kiều-> không quyến luyến, bịn rịn vì tình yêu mà quên đi lí tưởng cao cả. Từ Hải đã hình dung ra hình ảnh tương lai như thế nào? ? - “Bao giờ mười vạn tinh binh Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường” Làm cho rõ mặt phi thường Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia Bằng nay bốn bể một nhà Theo càng thêm bận biết là đi đâu” -> âm thanh, hình ảnh -> ước mơ trở thành đại tướng Từ Hải khẳng định quyết tâm và sự tất yếu thành công qua chi tiết nào??“Đành lòng chờ đó ít lâuChầy chăng là một năm sau vội gì?”-> Câu cảm, lời an ủi hẹn ước chân tình, dứt khoát, chắc nịch, lòng quyết tâm của một anh hùng? Từ Hải quyết tâm ra đi. Hình ảnh Từ Hải ra đi được miêu tả như thế nào - Hình ảnh Từ Hải ra đi thật đẹp “Quyết lời dứt áo ra đi Gió mây bằng đã đền kì dặm khơi” -> thái độ dứt khoát -> hình tượng chim bằng : ẩn dụ -> tượng trưng cho khát vọng của người anh hùng có bản lĩnh phi thường, muốn làm nên nghiệp lớn. Em có nhận xét gì về bút pháp xây dựng nhân vật anh hùng của Nguyễn Du? 2.Bút pháp xây dựng nhân vật anh hùng Từ ngữ: “trượng phu”, “phi thường”, “động lòng bốn phương”, “quyết lời dứt áo ra đi”Hình ảnh: cao rộng, hoành tráng + Lúc Từ Hải lên đường: “ Trông vời trời bể mênh mang Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong” + Từ Hải trong ngày chiến thắng trở về: “ Bao giờ mười vạn tinh binh Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường”- Nghệ thuật: ẩn dụ, tả tâm lí nhân vật qua ngôn ngữ đối thoạiQuan niệm và ước mơ của Nguyễn Du về người anh hùng lí tưởng như thế nào? Chủ đề: Quan niệm và ước mơ của Nguyễn Du về người anh hùng lí tưởng được gửi gắm qua nhân vật Từ Hải, người có chí khí,tài năng, bản lĩnh và mang lại công lí.Câu hỏi liên hệ: Các em học được những gì ở nhân vật Từ Hải?Thanh niên ngày nay có thể học được chí khí, sự tự tin của Từ Hải. Nhưng chí khí không có nghĩa là “ anh hùng rơm ”, tự tin không có nghĩa là ngộ nhận.Cảm ơn quý thầy cô về thăm lớpTạm biệt các em, chúc các em có một ngày vui vẻ, hẹn gặp lại vào buổi học sau.