Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết học 31: Luyện tập viết đoạn văn tự sự

Luyện tập viết đoạn văn tự sựTiết 31(Sử dụng hỗ trợ cho bài học) “Chàng lặng nằm xuống giường, duỗi chân tay khoan khoái.Ngoài khung cửa sổ, trời xanh ngắt ánh sáng; lá cây rung động trước làn gió nhẹ.Một thân cây vút cao lên trước mặt.Cùng một lúc, chàng lẩm bẩm:”Cây hoàng lan”, mùi hương thơm thoang thoảng bay vào.Thanh nhắm mắt ngửi hương thơm và nhớ đến cái cây ấy chàng thường hay chơi dưới gốc nhặt hoa.Đã từ lâu lắm,ngày mới có căn nhà này, ngày cha mẹ chàng hãy con.Rồi đến ngày một bà một cháu quấn quýt nhau.Bây giờ cây đã lớn. Thanh thấy tâm hồn tươi mát như vừa tắm ở suối. Chàng tắm trong cái không khí dịu mát này.Nhưng ngày bận rộn ở tỉnh giờ xa quá. Khu vườn với những cây quen đã nhận biết chàng rồi” (Dưới bóng hoàng lan-Thạch Lam) Dàn ý của bài văn tự sựChọn sự việc và chi tiết tiêu biểu trong văn tự sựMiêu tả và biểu cảm trong văn tự sựLập dàn ý bài văn tự sự là nêu rõ những nội dung chính cho câu chuyện mà mình sẽ viết, sẽ kể. Muốn lập dàn ý , cần dự kiến đề tài, xác định các nhân vật chọn và sắp xếp các sự việc, chi tiết tiêu biểu một cách hợp lí.Sự việc, chi tiết tiêu biểu có tác dụng dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách nhân vật và tập trung thể hiện chủ đề của tác phẩmMiêu tả và biểu cảm làm cho bài văn tự sự trở nên sinh động, hấp dẫn, truyền cảm. Muốn miêu tả và biểu cảm thành công, người viết phải luôn quan tâm tìm hiểu cuộc sống, biết liên tưởng, tưởng tượng, biết lắng nghe những rung động trong tâm hồn mình. Làng ở trong tầm đại bác của đồn giặc. Chúng nó bắn , đã thành lệ, mỗi ngày hai lần, hoặcđại bác đều rơi vào ngọn đồi xà nu cạnh con nước lớn. buổi sáng sớm hoặc xế chiều,hoặc đứng bóng và xẩm tối, hoặc nửa đêm và trở gà gáy.Hầu hết đạn Cả rừng xà nu hàng vạn cây không có câynào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão. ở chỗ vết thương nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh nắng hè gay gắt, rồi dần dần bầm lại, đen và đặc quyện lại thành từng cục máu lớn.Trong rừng ít có loại cây sinh sôi nảy nở khỏe như vậy. có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời.. ánh nắng trong rừng rọi thẳng trên cao xuống từng luồng thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàng.Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đạn . Nhưng cũng có những cây vượt lên được đầu người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ. Đạn đại bác không giết nổichúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng. Chúng vượt lên rất nhanh thay thế những cây đã ngã.Cứ thế hai ba năm nay rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn củamình ra , che chở cho làngTnú lại ra đi. Cụ Mết và Dít đưa anh đến cửa rừng xà nu gần con nước lớn.qua đã đánh ngã bốn năm cây xà nu to.Nhựa ứa ra ở những vết thương đang đọng lại, long lanh .Quanh đó vô số những cây con đang mọc lên. Có những cây mới nhú khỏi mặt đất, nhọn hoắt như những mũi lê.Ba người đứng ở đấy nhìn ra xa.Đến hút tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài những rừngxà nu nối tiếp nhau chạy tới chân trời.***************************loài cây ham ánh sáng mặt trời đến thế. Nó phóng lên rất nhanh, tiếp lấy ánh nắng mặt trời, thứ Cũng có ítCạnh một cây xà nu mới ngã gục, đãTrận đại bác đêmtừ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng.đại bác chặt đứt làm đôi. ở những cây đó, nhựa còn trong, chất dầu còn loãng, vết thương không lành được, cứ loét mãi ra, năm mười hôm thì cây chết. nắng hèCả rừng xà nu hàng vạn cây không có câynào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão. ở chỗ vết thương nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh nắng hè gay gắt, rồi dần dần bầm lại, đen và đặc quyện lại thành từng cục máu lớn.Trận đại bác đêmnắng hèqua đã đánh ngã bốn năm cây xà nu to.Nhựa ứa ra ở những vết thương đang đọng lại, long lanh.Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đạn đại bác chặt đứt làm đôi. ở những cây đó, nhựa còn trong, chất dầu còn loãng, vết thương không lành được, cứ loét mãi ra, năm mười hôm thì cây chết. Trong rừng ít có loại cây sinh sôi nảy nở khỏe như vậy. loài cây ham ánh sáng mặt trời đến thế. Nó phóng lên rất nhanh, tiếp lấy ánh nắng mặt trời, thứ ánh nắng trong rừng rọi thẳng trên cao xuống từng luồng thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàngtừ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng.. Nhưng cũng có những cây vượt lên được đầu người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ. Đạn đại bác không giết nổichúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng. Chúng vượt lên rất nhanh thay thế những cây đã ngã.Cứ thế hai ba năm nay rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn củamình ra , che chở cho làngĐứng trên đồi xà nu ấy trông ra xa. Đến hút tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài nhữngđồi xà nu nối tiếp tới chân trời. .Quanh đó vô số những cây con đang mọc lên. Có những cây mới nhú khỏi mặt đất, nhọn hoắt như những mũi lê.Cạnh một cây xà nu mới ngã gục, đãcó bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời.. Cũng có ítĐứng trên đồi xà nu ấy trông ra xa. Đến hút tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài nhữngđồi xà nu nối tiếp tới chân trời.Ba người đứng ở đấy nhìn ra xa.Đến hút tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài những rừngxà nu nối tiếp nhau chạy tới chân trời.Từ tâm sự của nhà văn Nguyên Ngọc và hai trích đoạn từ tác phẩm Rừng xà nu, em rút ra bài học gì cho mình khi vết đoạn mở và kết trong bài văn tự sự? Từ đoạn văn tự sự của bạn học sinh em sẽ rút được kinh nghiệm gì khi viết đoạn văn tự sự? Em sẽ chú ý tới yêu cầu nào trong bài văn tự sự từ những saisót trong đoạn văn ở ví dụ thứ 3?traloi-Trước khi viết hoặc kể chuyện cần dự kiến đoạn văn mở bài và đoạn văn kết bài để bài văn vừa chặt chẽ vừa có sức lôi cuốn người đọc.-Đoạn mở bài và kết bài có thể giống nhau hoặc khác nhau về đối tượng trình bày nhưng phải hô ứng với nhau và làm nổi bật chủ đề tư tưởng của bài văn.-Phải xác định vị trí đoạn văn trong bài văn tự sự, phải chọn được các sự việc và chi tiết tiêu biểu, dùng miêu tả, biểu cảm làm cho đoạn văn tự sự vừa chân thực vừa hấp dẫn.-Trong văn bản tự sự người viết phải nhất quán về ngôi kể.hoivd2vd3kl Vậy là chị được cử về làng Đông Xá, về cái làng quê bé nhỏ, nghèo khổ của chị. Vừa đặt chân tới con đê cao, con đê chắn ngang mấy nếp nhà lụp xụp, chị Dậu chợt nhìn thấy ở chân trời phía đông một vừng hồng ửng lên(...) Một đoàn người quần áo rách rưới nhưng nét mặt hồ hởi, từ trong làng đi ra. Người cầm gậy, kẻ cầm dao, cầm kiếm, vác cờ đỏ, ào tới vây lấy chị. Người nông dân khốn khổ chạy trốn trong cái đêm đen ấy bỗng ứa nước mắt.() Cố nén xúc động, chị Dậu dang rộng đôi cánh tay như muốn ôm lấy mọi người, rồi nghẹn ngào nói: -Cách mạng thành công rồi! Cả dân tộc đã đứng dậy! Bà con ơi, chúng ta hãy lên huyện bắt bọn quan lại, phá khóc chia cho dân nghèo! Vậy là chị được cử về làng Đông Xá,, về cái làng quê bé nhỏ, nghèo khổ của chị. Vừa đặt chân tới con đê cao, con đê chắn ngang mấy nếp nhà lụp xụp, chị Dậu chợt nhìn thấy ở chân trời phía đông một vừng hồng ửng lên. Bình minh rạng rỡ, bầu trời lồng lộng, dòng sông lấp lánhTất cả như xua tan đi cái mịt mùng tăm tối của bóng đêm. Có tiếng người lao xao. Một đoàn người quần áo rách rưới nhưng nét mặt hồ hởi, từ trong làng đi ra. Người cầm gậy, kẻ cầm dao, cầm kiếm, vác cờ đỏ, ào tới vây lấy chị. Người nông dân khốn khổ chạy trốn trong cái đêm đen ấy bỗng ứa nước mắt. Chị lại dường như nhìn thấy mình một buổi chiều nắng xế, đầu đội đàn chó con, tay dắt con chó mẹ và đứa con gái bảy tuổi đến nhà Nghị Quế ở thôn Đoài, thấy mình mang anh Dậu ốm ngất từ đình về nhà, thấy mình chống trả tên quan phủ Tư Ân đểu cángCố nén xúc động, chị Dậu dang rộng đôi cánh tay như muốn ôm lấy mọi người, rồi nghẹn ngào nói: -Cách mạng thành công rồi! Cả dân tộc đã đứng dậy! Bà con ơi, chúng ta hãy lên huyện bắt bọn quan lại, phá khóc chia cho dân nghèo!hoi Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom . Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt cô gái. Cô rùng mình và bỗng thấy tại sao mình lại quá chậm . Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu không lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút trôi qua. Phương Định cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Cô khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim Phương Định cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ.hoi Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom . Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt cô gái. Cô rùng mình và bỗng thấy tại sao mình lại quá chậm . Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu không lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút trôi qua. Phương Định cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Cô khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim Phương Định cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ. Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom . Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình lại quá chậm . Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng, Một dấu hiệu không lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút trôi qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ.hoi Từ những ví dụ trên em hãy kêt luận về nhữngviệc cần làm đối với việc viết một đoạn văn tự sự?-Chọn vị trí của đoạn văn trong kết cấu bài văn để xác định đúng nội dung tự sự-Huy động vốn sống và năng lực quan sát , khả năng liên tưởng, tưởng tượng, dự kiến diễn biến của câu chuyện để lựa chọn các sự việc, chi tiết tiêu biểu .-Vận dụng các kĩ năng ngôn ngữ như miêu tả, biểu cảm, kể chuyện để kể lại sự việc theo diễn biến của nó.Người đẹp anh yêu phải gồng gánh theo chồng,chân bước đimà lòng chẳng nguôi ngoai.Khoảng cách càng lúc càng thêmxa, lòng em mỗi lúc một một thêm đau đớn, nhớ thương.Qua cánh đồng mênh mông đôi mắt ngóng tìm đau đáu, thiết tha. Nỗi lòng khắc khoải, chân bước dùng dằng,em đi qua bao rừng, bao nương. Tới rừng ớt , em ngắt lá ớt ngồi chờ. Anh chưa tới. Khoảng cách xa vời. Tới rừng cà, em lại ngắt lá cà ngồi đợi. Anh chưa tới. Khoảng cách vời xa.Tới rừng lá ngón là biệt trùng, em vẫn chờ anh. Và anh đã đếnViết một đoạn văn ở vị trí bất kì trong câu chuyện về nàng Mị Châu sau khi bị An Dương Vương chém