Bài giảng Ngữ văn 12 - Bài dạy học: Ai đã đặt tên cho dòng sông

2.1. Những vẻ đẹp khác nhau của sông Hương.a. Vẻ đẹp sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên.Nhóm 1Nhóm 21. Tìm những chi tiết, hình ảnh miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên của sông Hương ? (Sông Hương ở đầu nguồn, ở đồng bằng, khi đi qua thành phố, trước khi về biển cả ) 2. Tác giả đã huy động nguồn tri thức nào để miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên của sông Hương ?CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM1ĐÁP ÁNSông Hương ở đầu nguồn (thượng nguồn): 	- Sức sống mãnh liệt, hoang dại nhưng cũng dịu dàng và say đắm.--> “Rừng già đã hun đúc cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng”. Dòng sông đã được thổi bằng ngọn gió tâm hồn dào dạt nhạy cảm, liên tưởng tự do để càng mạnh mẽ hơn, đắm say hơn ở địa phận thượng nguồn.2Sông Hương ở đồng bằng:	- Sông Hương được thay đổi về tính cách: “Sông như chế ngự được bản năng của người con gái” để “mang một sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở”	Sông Hương lại có vẻ đẹp trầm mặc chảy dưới chân những rừng thông u tịch với những lăng mộ âm u mà kiêu hãnh của các vua chúa triều Nguyễn.	 Đó là vẻ đẹp mang màu sắc triết lí, cổ thi khi đi trong âm hưởng ngân nga của tiếng chuông chùa Thiên Mụ, có vẻ đẹp “vui tươi” khi đi qua những bãi bờ xanh biếc vùng ngoại ô Kim Long, cồn Hến có vẻ đẹp “mơ màng trong sương khói” khi nó rời xa thành phố để đi qua những bờ tre, lũy trúc và những hàng cau thôn Vĩ Dạ.3Đoạn tả sông Hương khi đi qua thành phố đã gây được nhiều ấn tượng: 	 - Đấy là hình ảnh chiếc cầu bắc qua dòng sông Hương: “Chiếc cầu trắng .. vành trăng non” (Tr 200). 	 - Nhà văn như thổi linh hồn vào cảnh vật: “đường cong .. của tình yêu” (Tr 200), “Tôi nhớ sông Hương, .. qua thành phố ” (Tr 200). 	 - Dường như sông Hương không muốn xa thành phố: “Rồi như sực nhớ lại một điều gì . tình yêu”. (Tr 200 – 201)Sông Hương trở lại “để nói một lời thề trước khi về biển cả”. Tác giả liên hệ “Lời thề ấy vang vọng khắp khu vực sông Hương thành giọng hò dân gian, ấy là tấm lòng người dân Châu Hóa xưa mãi mãi chung tình với quê hương xứ sở”.4- Là kết quả của việc vận dụng những tri thức về địa lí và khả năng quan sát sắc sảo của tác giả. Ở đầu nguồn Ở đồng bằng- Khi đi qua thành phố- Trước khi về biển cả Sông Hương5Ai ®· ®Æt tªn cho dßng s«ngHoàng Phủ Ngọc TườngI. Vài nét về tác giả, tác phẩm1. Tác giả.2. Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản tác phẩm1. Đọc văn bản2. Đọc hiểu giá trị nội dung và giá trị nghệ thuậtcủa tác phẩm.	2. 1 Những vẻ đẹp khác nhau của sông Hương.	a. Vẻ đẹp sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên.b. Vẻ đẹp sông Hương được khám phá dưới góc độ văn hóa.Dưới góc độ văn hoá sông Hương được miêu tả với nhưng chi tiết, hình ảnh nào ?6+ Tác giả cho có một dòng thi ca về sông Hương. Đó là dòng thơ không lặp lại mình (Tr 202 )+ Tác giả gắn sông Hương với âm nhạc cổ điển Huế: “Sông Hương đã trở thành một người tài nữ  dòng sông này”. (Tr200)+ Tác giả tưởng tượng: “trong một khoang thuyền nào đó, giữa tiếng nước rơi bán âm của những mái chèo khuya”. Phải có độ nhạy cảm về thẩm âm, hiểu biết về âm nhạc của xứ Huế, tác giả mới có sự liên tưởng này.+ Với ngòi bút tài hoa cộng với sự rung cảm mạnh mẽ, HPNT nhớ tới Nguyễn Du; “Nguyễn Du đã bao năm lênh đênh trên quãng sông này với một phiến trăng sầu.Và từ đó, những bản đàn đã đi suốt đời Kiều”.HẾT TIẾT 1712345681. Trong tùy bút “Ai đã đặt tên cho dòng sông” thì sông Hương	a. Mất đi vẻ đẹp thơ mộng vì bị ô nhiễm nghiêm trọng.	b. Đẹp, giàu chất thơ.	c. Đứng trước nguy cơ ô nhiễm	d. Không được trân trọng và bào vệ.Trở lại hệ thống câu hỏi92. Đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng sông” thể hiện điều gì về tấm lòng của tác giả đối với Huế?	a. Tình cảm tha thiết, đắm say của tác giả đối với cảnh vật và con người xứ Huế.	b. Nỗi buồn khi vẻ đẹp của Huế, người Huế không còn nữa.	c. Nhớ nhung da diết vì phải xa cảnh Huế, người Huế	d. Buồn vì người ta không biết trân trọng vẻ đẹp của Huế.Trở lại hệ thống câu hỏi103. Trong đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng sông” tác giả đã nói đến rừng già liên quan như thế nào với vẻ đẹp sông Hương?	a. Tạo ra nguồn nước dồi dào cho sông Hương.	b. Khiến sông Hương có mùi thơm đặc biệt.	c. Điều tiết dòng chảy để sông Hương trở nên êm đềm, hiền hoà	d. Nguyên nhân của tình trạng lũ lụt ở sông HươngTrở lại hệ thống câu hỏi114. Trong “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Hoàng Phủ Ngọc Tường đã gắn sông Hương với ?	a. 	Điêu khắc Phục hưng.	b.	Hội hoạ hiện đại.	c.	Âm nhạc cổ điển.	d.	Sân khấu cổ truyền.Trở lại hệ thống câu hỏi125. Trong “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” từ dòng Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường :	a. 	Đã liên tưởng đến Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân.	b.	 Đã liên tưởng đến tuỳ bút “Người lái đò Sông Đà” của Nguyễn Tuân.	c.	Đã liên tưởng đến tiểu thuyết “Sông Đông êm đềm” của Sô-lô-khốp.	d.	Đã liên tưởng đến Nguyễn Du và Truyện Kiều.Trở lại hệ thống câu hỏi136. Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường, ở thượng nguồn, sông Hương có vẻ đẹp ra sao?	a.	Vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ.	b.	Vẻ đẹp phóng khoáng và man dại.	c.	Vẻ đẹp trầm mặc, lặng lẽ.	d.	Vẻ đẹp mỡ màng thơ mông.Trở lại hệ thống câu hỏi14VÒ nhµ T×m hiÓu tr­íc néi dung : S«ng H­¬ng d­íi ph­¬ng diÖn lÞch sö  Học và làm bài tập So¹n bµi: 15Chân thành cảm ơn Các thầy cô giáovà các em học sinh 16