Bài giảng Ngữ văn 12 - Bài học: Đàn ghi ta của Lorca, tác giả Thanh Thảo

 Chào mừng các thầy cô về dự chuyên đề thay sách giáo khoa 12Đô Lương 26.07.2008Hà Thị Thanh ThanhLớp trưởng báo cáo sỹ số lớpBài cũ:Mời các em nghe ca khúc: Bài hát trên nói về điều gì?- Hát về cây đàn ghi ta của Lor ca - ảnh hưởng của Lor ca và cây đàn đối với người Tây Ban Nha và thế giớiĐÀN GHI TA CỦA LORCA  ”Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”     	* F.G. LorcaTrích “Khối vuông Rubic”Tác giả Thanh ThảoĐọc phần tiểu dẫn ở SGK, chú ý phần chú thích ở cuối trang- Xác định những kiến thức trọng tâm? Phần chú thích cung cấp cho các em những tri thức gì để hiểu bài thơ?I. Tiểu dẫn TÁC GIẢ- Tên thật Hồ Thành Công,quê ở Quãng Ngãi, từng công tác ở chiến trường Miền nam* Tác phẩm tiêu biểu: Dấu chân qua trảng cỏ(1978), Khối vuông ru-bic(1985) Từ một đến một trăm(1988)* Đề tài: con người nghĩa khí,nhân cách ngời sáng* Cấu trúc thơ mới mẻ,sáng tạo theo mô hình mở; Khối vuông ru-bic- Em có ấn tượng gì về các khối vuông Ru-bic? - Hãy liên tưởng đến thực tế cuộc sống về những tác động đa sắc màu của nó đối với mỗi người?- Từ những liên tưởng nêu và nhận xét hoàn cảnh ra đời của bài thơ?Bài thơ:- Rút trong tập khối vuông Ru bic (1985) Là sáng tác tiêu biểu cho kiểu tư duy thơ của Thanh Thảo Lor ca là một hịên tượng xuất chúng có sức ảnh hưởng to lớn tới nghệ thuật và chính trị của Tây Ban Nha lúc bấy giờ Là một sự đột phá cho văn minh nhân loạiII. Đọc - nhận biếtNhững tiếng đàn bọt nướcTây-Ban-Nha áo choàng đỏ gắtli-la li-la li-lađi lang thang về miền đơn độcvới vầng trăng chếnh choángtrên yên ngựa mỏi mònTây-Ban-Nhahát nghêu ngaobỗng kinh hoàngáo choàng bê bết đỏLorca bị điệu về bãi bắnchàng đi như người mộng dutiếng ghi-ta nâubầu trời cô gái ấytiếng ghi-ta lá xanh biết mấytiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tantiếng ghi-ta ròng ròngmáu chảy không ai chôn cất tiếng đàntiếng đàn như cỏ mọc hoanggiọt nước mắt vầng trănglong lanh trong đáy giếngđường chỉ tay đã đứtdòng sông rộng vô cùngLorca bơi sang ngangtrên chiếc ghi-ta màu bạcchàng ném lá bùa cô gái di-gan vào xoáy nướcchàng ném trái tim mìnhvào lặng yên bất chợtli-la li-la li-la- Nêu ấn tượng của em khi đọc bài thơ?Tích hợp với bài “ Luật thơ” đã học ở tuần 10, bài “ thơ tự do” đã học ở lớp 11, hãy:+ Xác định đề tài+ Xác định thể thơ+ Xác định phương thức biểu đạt+ Cấu trúc tác phẩmBÀI THƠ:1/ Đề tài:G. Lor-CaNhà thơ Tây Ban nhaNhà du ca dùng tiếng đànđể giải bày nỗi đau buồn, Khát vọng yêu thương của dân tộc mìnhTâm hồn cao khiếtSố phận oan khuất2/ Thể thơ:tự doCấu trúcVần nhịp, láy từ kết hợp ngẫu hứngTừ mô phỏng các nốt ghi ta Lối diễn tấu tạo dáng dấp ca khúcBi phát xít giết hạiNhạc giao hưởngtự sự3. Phương thức biểu đạt: tự sự Âm hưởng chung: chất nhạc giao hưởng4. Cấu trúc tác phẩm: 4 phần Nêu đặc điểm của thơ tự do và đề xuất hướng tiếp cận văn bản?III. Đọc hiểu chi tiết1. Tiếng đàn và người nghệ sỹQua những hình ảnh được nhắc đến trong khổ thơ đầuEm có liên tưởng gì về đất nước Tây Ban Nha?Hoa Lila được trồng nhiều ở Tây Ban Nha TÌM HIỂU BÀI THƠI/ Tiếng đàn ghi ta & số phận người nghệ sĩ lãng du1/ Đất nước của Lor-Ca- Hình ảnh- áo choàng đỏ- vầng trăng- yên ngựa- hoa li-laKhông gian văn hoá đặc trưngGợi cuộc sống phóng khoáng tự doNuôi dưỡng tâm hồn người nghệ sĩĐiệp khúc lila gợi cho ta cảm xúc gì?- Âm hưởng của tiếng đàn- Ý nghĩa biểu trưng, biểu tượng cho những người ngãxuống vì tổ quốcÁo choàngYên ngựaHát nghêu ngaoTiếng đàn bọt nướcVầng trăng chuếnh choángKị sĩ đơn độc Lãng du, phóng khoángDu ca yêu tự do và thầm lặng2/ Hình ảnh Lor-Ca trên phông nền văn hoá dân tộc mìnhHình ảnh con người hiện lên như thế nào?3/ Phút giây bi phẫn-Hoán dụTiếng đànÁo choàng bê bết máuCuộc đời Lor-caCái chết-Ẩn dụGhi ta nâuGhi ta lá xanhGhi ta trònTượng trưngbầu trời, cô gáibọt nước vỡ tanNhân hoáròng ròng máu chảyẨn dụ chuyển đổi cảm giácTrường phái tượng trưng siêu thực-Tiếng đàn rạo rực tình yêu, cháy bỏng khát vọng tự do, trong trẻo và mãnh liệt một sức sống căng đầy / đau đớn sóng gió-Tiếng đàn nên hình thành sắc, vỡ ra thành thân phận con ngườiĐối lậpĐan xen nhiều biện pháp nghệ thuật Sự đồng cảm sâu sắc liên tưởng đa chiều của Thanh Thảo3/ Phút giây bi phẫnTự doBạo tànGieo sự sốngHủy diệt sự sốngGieo cái đẹpGieo cái ácTrái tim yêu đờiHiện thực phũ phàngSự vỡ nát đau thươngTiếng đàn trong trẻo, tròn đầylàm bật tâm hồn tài năng và số phận bi thương của LorcaTại sao không ai chôn tiếng đàn?Cách thể hiện độc đáo của Thanh Thảo ở đâu?không ai chôn cất tiếng đàntiếng đàn như cỏ mọc hoanggiọt nước mắt vầng trănglong lanh trong đáy giếngđường chỉ tay đã đứtdòng sông rộng vô cùngLorca bơi sang ngangtrên chiếc ghi-ta màu bạcchàng ném lá bùa cô gái di-gan vào xoáy nướcchàng ném trái tim mìnhvào lặng yên bất chợtli-la li-la li-laII/ Sức sống của tiếng đàn và sự giã biệt của Lorca (3 khổ cuối)a/ Sức sống-tiếng đàn như cỏ mọc hoang-giọt nước mắt vầng trăngb/Giã từđường chỉ taydòng sôngghi-ta bạcTruyền lan mãi, tự do tồn tạiNỗi đau thành hình,hoá vũ trụ trường cửu-lá bùa-trái timĐơn độc ngắn ngủi nhưng mãi gắn bó với nghệ thuậtCâm lặng chôn vùi, hi sinh vì nghệ thuậtĐặt trong sự đối lập, hãy phân tích tính logic và lối tư duy của Thanh Thảo? Lila ngân vang:+ Lorca và sự nghiệp của ông còn sống mãi+ Sự cách tân luôn được trân trọng và sẽ còn phát triển+ Sự ngân vang ấy cũng là lời thúc dục về việc đổi mớiđối với nền văn học nước nhà Kết luận*Nội dung: - tâm hồn/ số phận của Lor-Ca - sự đồng cảm của Thanh Thảo*Nghệ thuật:- cấu trúc - hình ảnh: - biện pháp tu từSự đa chiềuLãng tử Trần >> 01:14 PM 2 góp ýThanh Thảo đã từng viết : « Lorca là nhà thơ của những giấc mơ, của những linh cảm nhoi nhói, một nhà thơ có thể biến những giấc mơ thành nhịp điệu, có thể biến những linh cảm thành ngôn từ. Lorca siêu thực một cách tự nhiên, và hiện thực một cách tự nhiên » (Lorca trong tôi – Mãi mãi là bí mật, NXB Lao động, 2004). Một nhà thơ đã có một Lorca trong lòng như vậy, nên Đàn ghi-ta của Lorca có thể xem như là một gặp gỡ đẹp tạo thành phút « bùng nổ » của năng lượng sáng tạo Thanh Thảo.      Cám ơn Quý Thầy Cô chú ý lắng nghe!!!Hoa li laTRƯỜNG THPT ĐÔ LƯƠNG 3