Bài giảng Ngữ văn 12 - Bài: Ông già và biển cả (trích)

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬTRƯỜNG THPT NGUYỄN BỈNH KHIÊMTIẾT 82,83MÔN: NGỮ VĂN-KHỐI 12–BAN CƠ BẢNGV BIÊN SOẠN : ĐOÀN TRỌNG QUYỀN BÀI: ÔNG GIÀ VÀ BIỂN CẢHÊ – MINH - UÊTríchA/ Mục tiêu bài học.	- Thấy được vẻ đẹp của con người trong hành trình theo đuổi một ước mơ giản dị nhưng rất lớn lao của đời mình.	- Từ hai hình tượng “ nhân vật” chính, tìm ra một ( hoặc vài ) lớp nghĩa hàm ẩn trong đoạn trích.B/ Phương tiện thực hiên.	SGK, SGV, sách tham khảo.C/ Cách thức tiến hành.	- Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc, thảo luận và trả lời câu hỏi.D/ Tiến trình lên lớp.	1: Ổn định lớp.	2: Kiểm tra bài cũ.	3: Bài mới.I/ Tìm hiểu chung.	1. Tiểu dẫn:	Trình bày những nét cơ bảntrong phần tiểu dẫn?Ơ-nit Hê-minh-uê ( 1899 -1961 ) là nhà văn Mĩ. Ông đã để lại một dấu ấn sâu sắc trong văn xuôi hiện đại phương Tây.Ông góp phần đổi mới lối viết truyện, tiểu thuyết của nhiều thế hệ nhà văn trên thế giới.Hê – minh - uê-Sự nghiệp của Hê-minh-uê.+ Năm 1921 Ông bắt đầu sáng tác, nhưng phải đến năm 1926 tài năng của ông mới được khẳng định với cuốn tiểu thuyết “Mặt trời mọc”.+ Năm 1929 Hê-minh-uê cho ra mắt cuốn “Giã từ vũ khí”+ Năm 1940 Hê-minh-uê cho ra đời cuốn “Chuông nguyện hồn ai”. + Tác phẩm “Ông già và biển cả”(1952) ra mắt bạn đọc trước khi Hê-minh-uê được tặng Giải thưởng Nô-ben về văn học năm 1954. Đây là tác phẩm kết tinh nghệ thuật của Hê-minh-uê: Viết một áng văn trung thực về con người.Hê-minh-uê, tham gia quân đội.Hê-minh-uê, làm báo, làm phóng viên mặt trậnHê-minh-uê, nhà văn vĩ đại của thế giớiHê-minh-uê, trong giờ làm việcMong muốn “ Viết một áng văn xuôi đơn giản và trung thực về con người”2. Văn bản.	a. Tóm tắt . ( SGK )	b. Bố cục. Tìm bố cục đoạn tríchý mỗi phầnĐoạn trích nằm ở gần cuối tác phẩm “ Ông già và biển cả”Đoạn trích chia làm hai phần-Phần 1( đoạn 1), từ đầu đến bồng bềnh theo sóng: Cuộc chinh phục cá kiếm của ông lão Xan – ti – a – gô.-Phần 2 ( đoạn 2), còn lại: miêu tả hành trình trở về của ông lão.C. Đại ý.Nêu đại ý Đoạn trích?Miêu tả cuộc chinh phục con cá kiếm và hành trình trở về đất liền của ông lão đánh cá Xan – ti – a – gô.ĐẠI DƯƠNG MÊNH MÔNGCHIẾC THUYỀN VÀ ÔNG LÃO XAN-TI-A-GÔII/ Đọc – hiểu văn bản.1. Ông lão đánh cá và con cá kiếm.Có hai nhân vật xuất hiện.	+ Một là ông lão Xan – ti – a – gô.	+ Hai là con cá kiếm.Nhân vật chính trongđoạn tríchlà ai?Ông lão Xan – ti – a – gô.Một con người không nản chí.Em hiểuvề hình tượng con cá kiếm như thế nào khi dựavào nguyênlí sáng tác củaHê-minh-uêThành quả lao động mà con người giành giật được sau bao ngày thất bại.Thành quả lao động ấy được miêu tả: “Cái đuôi lớn hơn cả chiếc lưỡi hái lớn, màu tím hồng”. Ngoại hình ấy nhằm khẳng định sức mạnh và oai phong.THÀNH QUẢ LAO ĐỘNG CỦA ÔNG LÃO XAN-TI-A-GÔ2. Cuộc chinh phục cá kiếm của ông lão Xan-ti-a-gô.Thái độcủa ông lão với con cá Kiếm?Ông lão vừa yêu quý nóThể hiện quyết tâm giết nó bằng được=> Ông lão gọi nó là “người anh em”Vì saogọi nó là ngườianh em?Vì nó mà xoá đi cái tiếng vận rủiCũng vì nó để chứng minh con người không bao giờ bị đánh bạiNét tâm lí phức tạp ấy của ông lão Xan-ti-a-gôđã chứng minh Hê-minh-uê khao khát viết mộtáng văn trung thực về con người . Mặt khác concá kiếm đã bộc lộ phẩm chất cao quý, không lồng lên làm đắm thuyền, không làm dứt dâycâu, chấp nhận cuộc đấu sức. Cá kiếm vừa làđối tượng chinh phục vừa là người anh emCuộc đọ sức giữaông lãovà con cá kiếmdiễn ra như thếnào?Khi biết cá kiếm đã cắn câu, ông lão mặc sức để cho con cá kéo chiếc thuyền đi xa. Khi con cá kiếm lượn vòng là lúc cuộc chiến đấu quyết liệtÔng lão dốc sức ra kéo con cá vào gần hơn: “Ông lão buông sợi dây xuống, giẫm chân giữ rồi nhấc cao ngon, lao hết mức, vận hết sức bình sinh, cộng thêm sức lực lão vừa huy động trong người, phóng xuống sườn con cá” => con cá đã hoàn toàn bị thu phục. Em nghĩ gì vềcuộc đọsức này? - Lão Xan-ti-a-gô, người quyết tâm theo đuổi khát vọng lớn lao là bắt được con cá lớn xứng đáng với tài nghệ của mình, đã chứng minh Con người có thể bị huỷ diệt chứ không thể bị đánh bại. Điều ấy chứng tỏ Lão đã khẳng định niềm tin vào khả năng tồn tại của con người. - Cuộc chiến đấu và chinh phục được con cá kiếm thể hiện tài nghệ và ý chí, nghị lực của Ông Lão. Song nó cũng mang lại vị chua chát. Đó là con người càng lệ thuộc vào khát vọng lớn, nhiều khi phải huỷ hoại những gì mình yêu quý và ngưỡng mộ.ÔNG LÃO XAN-TI-A-GÔ ĐANG SUY NGẪMQua đoạn trích hãy chỉ ranhững ý chìm củavăn bảnđể nhậnra Hê-minh-uêviết theonguyên lítảng băngtrôi?- Con cá kiếm là biểu tượng của ước mơ, lí tưởng mà mỗi con người thường theo đuổi trong đời.- Cuộc chinh phục con cá kiếm của lão Xan-ti-a-gô biểu hiện để đạt đượcước mơ, lí tưởng cao cả con người phải trải qua cuộc đọ sức quyết liệt- Ông lão Xan-ti-a-gô nhiều lần đối thoại với chính mình thực chất là đối thoại với chính mình để vượt qua mọi thử thách.- Trong mọi hoàn cảnh và điều kiện ta nhận thấy con người chỉ có thể bị huỷ diệt chứ không bị đánh bại. “CON NGƯỜI CHỈ CÓ THỂ BỊ HUỶ DIỆTCHỨ KHÔNG BỊ ĐÁNH BẠI”.III/ Củng cố.	Ghi nhớ SGK.IV/ Luyện tập.	Câu 1 – SGK.	Gợi ý trả lời.	Ngoài ngôn ngữ của người kể chuyện còn có loại ngôn ngữ của nhân vật.	Đó là ngôn ngữ của Ông lão đánh cá Xan-ti-a-gô. Đó là ngôn ngữ độc thoại nội tâm.	+ Ông lão tự nói với chính mình để tìm nguồn động viên vượt qua gian nan thử thách.	+ Ông lão nói với con cá kiếm thể hiện sự cảm thông và làm rõ vẻ đẹp trong tâm hồn ông lão đánh cá Xan-ti-a-gô. 	BÀI SOẠN CÓ THỂ CÒN SAI SÓT NHIỀU MONG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO GÓP Ý BỔ SUNG.XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!GIÁO VIÊN:ĐOÀN TRỌNG QUYỀNTRƯỜNG THPT NGUYỄN BỈNH KHIÊM	Krông Păk, tháng 11 năm 2008.