Bài giảng Ngữ văn 12 - Chiếc thuyền ngoài xa - Trường THPT Lý Thường Kiệt

Sở giỏo dục và đào tạo Yờn BỏiTrường THPT Lý Thường Kiệt - Lớp 12B4Chiếc thuyền ngoài xaNguyễn Minh ChõuNgười thực hiện: Trần Danh ThuầnI. Tỡm hiểu chung1. Tỏc giả- Nguyễn Minh Châu (1930-1989)- Quê: Làng Thơi ,xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.- ễng thuộc trong số những nhà văn mở đường tinh anh trong cỏc nhà văn hiện nay Những tỏc phẩm chớnh: Cửa sụng (tiểu thuyết, 1967), Những vựng trời khỏc nhau (tập truyện ngắn, 1970), Dấu chõn người lớnh (tiểu thuyết, 1972), Miền chỏy (tiểu thuyết, 1977), Những người đi từ trong rừng ra (tiểu thuyết 1982), cỏc truyện ngắn: Người đàn bà trờn chuyến tàu tốc hành (1983), Bến quờ (1985), Chiếc thuyền ngoài xa (1987) Sau 1975, khi văn chương chuyển hướng khỏm phỏ trở về với đời thường, Nguyễn Minh Chõu là một trong số những nhà văn tiờn phong của thời kỡ đổi mới đó đi sõu phỏm phỏ sự thật đời sống ở bỡnh diện đạo đức thế sự.Tõm điểm những khỏm phỏ nghệ thuật của ụng là con người trong cuộc mưu sinh, trong hành trỡnh nhọc nhằn kiếm tỡm hạnh phỳc và hoàn thiện nhõn cỏch.Nhà văn: Nguyễn Minh Chõu	2. Tỏc phẩm	 Truyện được sỏng tỏc năm 1983, in lần đầu trong tập Bến quờ (1985), sau đưa vào tập Chiếc thuyền ngoài xa (1987).* Bố cục văn bản+ Chia ra làm 2 đoạn lớn:- Đoạn 1: từ đầu đến( chiếc thuyền lưới vú đó biến mất)-phỏt hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh- Đoạn 2: cũn lại-cõu chuyện của người đàn bà hàng chài II. Đọc hiểu văn bản1. Đọc túm tắt văn bản2.1 ý nghĩa nhan đề tỏc phẩm Nhan đề gợi hỡnh ảnh thực và lóng mạn, thơ mộng nhưng khú nắm bắt.Cuộc sống là như vậy khụng phải dễ dàng nắm bắt nú2.2. Tỡnh huống truyện+ Tình huống Phùng chụp được bức ảnh toàn bích về chiếc thuyền chài trong sương sớm nhưng khi chính chiếc thuyền đó tiến thẳng vào chỗ anh thì cuộc sống lam lũ hiện ra.+ Đẩu mời người đàn bà đến tòa án khuyên bà bỏ người chồng vũ phu nhưng người đàn bà nọ cầu xin tòa đừng bắt mình bỏ chồng.2. Hướng dẫn hiểu văn bản Người nghệ sĩ bối rối, trỏi tim như bị búp thắt vào, làm cho tõm hồn mỡnh trong trẻo tinh khụi→ Cỏi đẹp là đạo đức. a. Phỏt hiện thứ nhất đầy thơ mộng lóng mạn của người nghệ sĩ nhiếp ảnh Đôi mắt tinh tường, "nhà nghề” của người nghệ sĩ đã phát hiện vẻ đẹp “trời cho” trên mặt biển mờ sương, vẻ đẹp mà cả đời bấm máy anh chỉ gặp một lần. Người nghệ sĩ cảm thấy hạnh phúc - đó là niềm hạnh phúc của khám phá và sáng tạo, của sự cảm nhận cái đẹp tuyệt diệu. Trong hình ảnh chiếc thuyền ngoài xa giữa biển trời mờ sương, anh đã cảm nhận cái đẹp toàn bích, hài hoà, lãng mạn của cuộc đời, thấy tâm hồn mình được thanh lọc. Người nghệ sĩ đã tận mắt chứng kiến: từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như trong mơ bước ra:+ Một người đàn bà xấu xớ thụ kệch, mệt mỏi, cam chịu.+ Một người đàn ụng hành hạ vợ như là một cỏch giải toả tõm lớ những uất ức, khổ đau.+ Một đứa con vỡ bờnh mẹ mà trở nờn thự nghịch vối cha. → Một bi kịch gia đỡnh khủng khiếp, ghờ sợ. Chứng kiến cảnh người đàn ông đánh vợ một cách vô lí và thô bạo, Phùng đã “kinh ngạc đến mức, trong mấy phút đầu .... vứt chiếc máy ảnh xuống đất, chạy nhào tới”. Hành động đó nói lên nhiều điều. Đây là hình ảnh đằng sau cái đẹp “toàn bích, toàn thiện” mà anh vừa bắt gặp trên biển. Nó hiện ra bất ngờ, trớ trêu như trò đùa quái ác của cuộc sống. Hiện thực cuộc sống vốn muụn màu, phức tạp.Khi khỏm phỏ cuộc sống nếu khụng hiểu tường tận, thấu đỏo ta dễ đi đến kết luận sai lầm, đỏnh giỏ chủ quan phiến diện. Đằng sau cỏi đẹp đụi khi là cỏi ỏc, cỏi xấu b. Phỏt hiện thứ 2 đầy nghịch lý của người nghệ sĩ nhiếp ảnhXin trõn trọng cảm ơn sự lắng nghe, theo dừi của ban giỏm khảo và cỏc em học sinh.