Bài giảng Ngữ văn 12 - Đàn ghi ta của Lor - Ca - Trường THPT Việt Yên số 2

 §µn ghi ta cña Lor-caTrÝch “Khèi vu«ng ru-bÝch”  Thanh Th¶o Ng­êi tr×nh bµy: TrÞnh Huy Th©n Tr­êng THPT ViÖt Yªn sè 2I)Tiểu dÉn:1)Tác giả: -Thanh Thảo tên khai sinh là Hồ Thành Công.-Sinh năm: 1946; quê quán: Mộ Đức-Quảng Ngãi. -Thanh Thảo được chú ý bởi tác phẩm của ông độc đáo viết về chiến tranh và thời hậu chiến. -Thơ ông giàu suy tư trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại, ít nhiều mang màu sắc tượng trưng, siêu thực.Những người đi tới biển(1977); Dấu chân qua trảng cỏ (1978); Những ngọn sóng mặt trời (1981); Khối vuông ru-bích (1985)*Bài thơ: “ Đàn ghi-ta của Lor-ca” rút trong tập: “Khối vuông ru-bích”(1985) là bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ Thanh Thảo: giàu suy tư, trăn trở, mãnh liệt , phóng túng2)Tác phẩm:Thơ và trường ca.-Thơ ông mang màu sắc siêu thực, tượng trưng nghĩa là thơ được tuôn trào tự do, không cần sử dụng các dấu chấm câu, không cần tuân thủ trật tự ngữ pháp, đề cao sự liên tưởng tự do của cá nhân, các ý niệm nằm ngoài giới hạn của sự tri giác cảm tính3) Giới thiệu đôi nét về Lor-ca và thơ tượng trưng, siêu thực.-Đó là một tài năng sáng chói của văn học TBN, được mệnh danh là “con họa mi” của văn học TBN song bị bọn phát xít sát hại.-Phần 3 ( Còn lại):Nỗi trăn trở, suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca.II)Đọc - Hiểu.1)Bố cục bài thơ:*Gồm 3 phần:-Phần1 (6 dòng đầu):Hình ảnh Lor-ca trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật TBN.-Phần 2 (16 dòng tiếp theo):Cái chết bi phẫn của Lor-ca và niềm xót tiếc về ông.a)H×nh ảnh Lor-ca trong khung cảnh chÝnh trị và nghệ thuật T©y Ban Nha. Khung c¶nh T©y Ban Nha2)Néi dung cô thÓ:+¸o choµng ®á g¾t- Vầng trăng -Yªn ngùa - Nốt nhạc ghita (hay loài hoa; hay khóc h¸t: Lila – Lila - Lila).* Hình ảnh: “ tấm áo choàng đỏ gắt” mang tính ẩn dụ: (đấu trường gay gắt giữa Lor-ca với nền chính trị độc tài, nền nghệ thuật già nua của TBN).* Ở đây ta thấy có sự đồng cảm, sẻ chia của tác giả.* Hình ảnh Lor-ca nổi bật trên nền văn hóa TBN: một ca sĩ đơn độc, lang thang với “ tấm áo choàng đỏ gắt”; “ những tiếng đàn bọt nước”; “ vầng trăng chếnh choáng”; “ trên yên ngựa mỏi mòn”.b)Cái chết bi phẫn của Lor-ca và niềm xót tiếc về ông. Nhµ th¬ ®· t¸i hiÖn c¸i chÕt bi phÉn cña Lor-ca b»ng hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt. *§èi lËp t­¬ng ph¶n.Con ng­êi nghÖ sÜ thanh cao.ThÕ lùc ph¸t xÝt b¹o tµn.C¸i ®Ñp, c¸i tr¸c tuyÖt.C¸i d· man, xÊu xa, ®ª tiÖn. *Nh©n c¸ch hãa.*Ho¸n dô.*So s¸nh, chuyÓn ®æi c¶m gi¸c.c.Nçi tr¨n trë, suy t­ vÒ cuéc gi¶i tho¸t vµ gi· tõ cña Lor-ca* KhÐp l¹i bµi th¬ ta thÊy nçi niÒm xãt th­¬ng ®­îc chuyÓn hãa thµnh niÒm tin bÊt tö víi tiÕng ®µn ghi ta.- §ã cã thÓ lµ nçi xãt th­¬ng c¸i chÕt cña mét thiªn tµi.- §ã cã thÓ lµ nçi xãt tiÕc hµnh tr×nh c¸ch t©n cßn dang dë.- Còng cã thÓ Lor-ca chÕt, th¬ thiÕu v¾ng ng­êi dÉn ®­êng vµ ®· biÕn thµnh mét thø cá hoang Ýt gi¸ trÞ. Nh÷ng dßng th¬ cuèi nh­ nh÷ng nÐn t©m h­¬ng cña t¸c gi¶ mong muèn Lor-ca h·y gi· tõ vµ gi¶i tho¸t, chia tay thùc sù víi nh÷ng rµng buéc, nh÷ng hÖ lôy trÇn gian ®Ó ®i vµo chiÒu s©u bÊt tö.III. Tæng kÕt:	Víi h×nh thøc s¸ng t¹o ®éc ®¸o, søc gîi më ®a d¹ng, phong phó vÒ h×nh ¶nh vµ sù míi mÎ vÒ ng«n tõ, nhµ th¬ Thanh Th¶o ®· thÓ hiÖn ®­îc nçi ®au xãt s©u s¾c tr­íc c¸i chÕt bi th¶m cña nhµ th¬ thiªn tµi T©y Ban Nha Phª-®ª-ri-c« Gar-xi-a Lorca ®ång thêi ®em ®Õn cho ®éc gi¶ mét kho¸i c¶m thÈm mÜ míi l¹ vÒ sù c¸ch t©n nghÖ thuËt t¸o b¹o cña m×nh.IV. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Tr×nh bµy c¶m nhËn cña m×nh vÒ lêi ®Ò tõ “khi t«i chÕt h·y ch«n t«i víi c©y ®µn” cña bµi th¬.Bµi tËp 2 ( vÒ nhµ) SGK trang 166. Xin tr©n träng c¶m ¬n quý thÇy c« vµ c¸c em häc sinh ®· dµnh thêi gian theo dâi trong tiÕt häc h«m nay.