Bài giảng Ngữ văn 12 - Đọc văn: Sóng, Xuân Quỳnh

SÓNGXUÂN QUỲNHĐọc văn:I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả: 	?Qua phần tiểu dẫn nêu vài nét về tác giả XQ và đặc điểm thơ tình Xuân Quỳnh?- Tên khai sinh: Nguyễn Thị Xuân Quỳnh Sinh năm (1942 - 1988) Quê quán: thôn La Khê-Văn Khê-Hà Đông-Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). 	Tuổi thơ thiệt thòi, tình duyên trắc trở → Thơ Xuân Quỳnh luôn da diết khát vọng hạnh phúc	Xuân Quỳnh mất đột ngột trong một vụ tai nạn giao thông tại Hải Dương ngày 29/8/1988.I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:Tác giả:2. Tác phẩm chính- Tơ tằm - Chồi biếc (1963)- Hoa dọc chiến hào (1968)- Gió Lào cát trắng (1974)- Lời ru trên mặt đất (1978)- Tự hát (1984)- Hoa cỏ may (1989)* Đặc điểm thơ tình : Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, tươi tắn vừa chân thành, đằm thắm, luôn khao khát tình yêu và da diết trong khát vọng hạnh phúc bình dị đời thường I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả:2. Tác phẩm chính3. Bài Thơa. Hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ? Cho biết hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ của bài thơ?- Sáng tác năm 1967 trong chuyến đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền (Thái Bình). - Là một bài thơ đặc sắc viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh.- In trong tập Hoa dọc chiến hào (1968).b. Đọc - cảm nhận chung* Đọc: Diễn cảmDữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bểÔi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêuBồi hồi trong ngực trẻTrước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên? Sóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhauCon sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ đến anhCả trong mơ còn thứcDẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh - một phươngỞ ngoài kia đại dươngTrăm ngàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trởCuộc đời tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xaLàm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể ngàn năm còn vỗSÓNGSÓNGXUÂN QUỲNH	I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả:2. Tác phẩm chính3. Bài Thơa. Hoàn cảnh sáng tácb. Đọc - cảm nhận chungChia nhóm:Nhóm 1: - Cảm nhận về âm điệu, nhịp điệu bài thơ?Âm điệu, nhịp điệu đó được tạo nên bởi những yếu tố nào? Nhóm 2: - Bài thơ viết về đề tài gì? Đề tài đó được thể hiện qua hình tượng nghệ thuật nào? Ý nghĩa của hình tượng?Nhóm 3:Hình tượng bao trùm bài thơ? - Giữa “sóng” và “em” có mối quan hệ như thế nào? Từ đó nhận xét về nghệ thuật kết cấu của bài thơ? I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả:2. Tác phẩm chính3. Bài Thơa. Hoàn cảnh sáng tácb. Đọc và cảm nhận chung Âm điệu, nhịp điệu: những con sóng trên biển cả * Được tạo bởi: Thể thơ 5 chữ + sự linh hoạt trong ngắt nhịp phối âm, gợi 	liên 	tưởng đến nhịp sóng biển, khi êm dịu khoan 	thai, khi dồn dập 	dữ dội	Cách tổ chức ngôn từ hình ảnh: cả bài thơ là sự đan xen vần 	bằng, vần trắc, tạo nhịp điệu khi trầm khi bổng; đồng thời gợi 	liên tưởng đến hình ảnh những con sóng nhấp nhô, liên tiếp, vỗ 	suốt chiều dài bài thơ→ Đó cũng là âm điệu, nhịp điệu của những con sóng lòng với nhiều cung bậc, sắc thái, cảm xúc trong trái tim của nhân vật trữ tìnhI. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả:2. Tác phẩm chính3. Bài Thơa. Hoàn cảnh sáng tácb. Đọc và cảm nhận chung- Âm điệu, nhịp điệu:- Hình tượng sóng: bao trùm xuyên suốt bài thơ+ Ý nghĩa: sóng được miêu tả cụ thể sinh động với nhiều trạng thái→ biểu tượng cho tâm hồn người phụ nữ đang yêu: khi bồng bột sôi nổi, lúc kín đáo sâu sắc, vừa đắm say, nồng nhiệt vừa lặng lẽ, âm thầm- Kết cấu:+ Hình tượng “sóng”: biểu tượng cho tâm hồn người phụ nữ đang yêu+ Hình tượng “em”: cái tôi trữ tình của nhà thơ “Sóng” là hoá thân của “em” – “Sóng” - “em “ có sự tương đồng, hoà hợp1. Hình tượng sóng và em:D÷ déi vµ dÞu ªmån µo vµ lÆng lÏS«ng kh«ng hiÓu næi m×nhSãng t×m ra tËn bÓ¤i con sãng ngµy x­aVµ ngµy sau vÉn thÕNçi kh¸t väng t×nh yªuBåi håi trong ngùc trÎa. Khổ 1,2I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNGII. ĐỌC HIỂU ? Cảm nhận của “em” - Xuân Quỳnh về “sóng” như thế nào (trạng thái, hành trình, tính chất)?`DỮ DỘIDỊU ÊM Hµnh tr×nh: sông – sãng - bể: h­íng ra bÓ réng Biến động bất th­ờng Nhu cÇu tù kh¸m ph¸- Sãng:Xu©n Quúnh đã t¹o ra con sãng thể hiện tình yêu m·nh liÖt mµ dÞu dµng, ®»m th¾m, ®Çy n÷ tÝnh, giµu tr¹ng th¸i.Tr¹ng th¸i: dữ dội > Gi÷a bao sù ®æi thay cña cuéc ®êi, sù thuû chung cña em lµ bÊt biÕnQuan niÖm t×nh yªu míi mÎ, m¹nh b¹o nh­ng còng rÊt truyÒn thèng.c. Khổ 5:1. Hình tượng sóng và em:I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNGII. ĐỌC HIỂU d. Khổ 6, 7:Cuéc ®êi tuy dµi thÕN¨m th¸ng vÉn ®i quaNh­ biÓn kia dÉu réngM©y vÉn bay vÒ xaLµm sao ®­îc tan raThµnh tr¨m con sãng nháGi÷a biÓn lín t×nh yªu§Ó ngµn n¨m cßn vç.c. Khổ 6,7:1. Hình tượng sóng và em:I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNGII. ĐỌC HIỂU d. Khổ 8,9:Cuéc ®êi tuy dµi thÕN¨m th¸ng vÉn ®i quaNh­ biÓn kia dÉu réngM©y vÉn bay vÒ xaLµm sao ®­îc tan raThµnh tr¨m con sãng nháGi÷a biÓn lín t×nh yªu§Ó ngµn n¨m cßn vç.Muèn ®­îc sèng m·i trong t×nh yªu , ®­îc tr­êng tån cïng trêi ®Êt.Kh¸t vängYªu hÕt m×nh, d©ng hiÕn hÕt m×nhT×nh yªu bất diệt=>Thóc đẩy chị sống hết m×nh,sống m·nh liệt trong t×nh yªu .Lo ©u àThời gian tr«i chảyĐời ng­êi hữu hạnc. Khổ 6,7:1. Hình tượng sóng và em:I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNGII. ĐỌC HIỂU d. Khổ 8,9:- Néi dung: T©m hån ng­êi con g¸i khi yªu lu«n kh¸t khao ch©n thµnh, nång hËu vµ d¸m bµy tá kh¸t väng t×nh yªu cña m×nh trong t×nh yªu.- NghÖ thuËt: CÊu tø ®éc ®¸o, nghÖ thuËt ®èi, h×nh ¶nh sinh ®éng, ©m h­ëng dµo d¹t, nhÞp nhµng nh­ sãng biÓn. Ng«n ng÷ méc m¹c, gi¶n dÞ mµ v« cïng s©u s¾c.I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNGII. ĐỌC HIỂU 1. Hình tượng sóng và em:2. Chủ đề :III. TỔNG KẾTQua bµi th¬, em c¶m nhËn ®­îc g× vÒ søc sèng vµ vÎ ®Ñp cña hån th¬ Xu©n Quúnh? TruyÒn thèng: Thuû chung rÊt mùc trong t×nh yªu.Cñng cèMét hån th¬ m·nh liÖt, ch©n thµnh vµ tinh tÕ, nh¹y c¶m.VÎ ®Ñp võa truyÒn thèng võa hiÖn ®¹iHiÖn ®¹i: M¹nh d¹n bµy tá t×nh yªu cña m×nh, kh¸t khao cña lßng m×nh.NhËn xÐt vÒ sù ph¸t triÓn cña tø th¬?Më ®Çu, sãng cßn kho¶ng c¸ch víi ng­êi; gi÷a bµi, sãng lµ cí ®Ó suy t­, song song víi ng­êi; cuèi bµi, ng­êi tan vµo sãng , ®Èy sãng tíi cao trµo.