Bài giảng Ngữ văn 12 - Dọn về làng

Đọc thêm ( Nông Quốc Chấn )Dọn về làngI.Tìm hiểu chung1.Tác giả Tên khai sinh: Nông Văn Quỳnh- Quê: Ngân Sơn – Bắc Cạn. Sớm tham gia Cách mạng và trưởng thành trong kháng chiến.Gương mặt văn hóa tiêu biểu đại diện cho tầng lớp trí thức các dân tộc ít người.? Em h·y nªu tãm t¾t vÒ tiÓu sö vµ qu¸ tr×nh s¸ng t¸c cña nhµ th¬ N«ng Quèc ChÊn.19(1923 – 2002)2. Sự nghiệp Tác phẩm chính: + Tiếng ca người Việt Bắc (1959) + Đèo gió (1968) + Suối và biển (1984) + Một số tập thơ bằng tiếng Tày.Thơ ông giản dị, tự nhiên, giàu hình ảnh mang đặc trưng của người miền núi.3. Bài thơ “Dọn về làng” Hoàn cảnh sáng tác (1950): Viết về quê hương tác giả vào những năm kháng chiến chống Pháp đầy đau thương mà anh dũng.Đoạt giải nhì t¹i ®¹i hội liên hoan TNSV thế giới tại Đức.- GÝa trÞ:Mét trong mét tr¨m bµi th¬ hay nhÊt thÕ kØ XX.? V¨n b¶n Dän vÒ lµng s¸ng t¸c khi nµo? Gi¸ trÞ tiªu biÓu cña v¨n b¶n lµ g× ?II. Đọc – hiểu văn bản1. Đọc diễn cảm- Chú thích- Mạch cảm xúcNiềm vui khi Cao – Bắc – Lạng được giải phóng.Nỗi buồn tủi, xót xa, căm giận trước sự tàn phá của quân xâm lược.Trở lại cảm xúc hân hoan, vui sướng khiquê hương được sống thanh bình. 2. Tìm hiểu v¨n b¶na.Chủ đềb. Nội dung b1. Nỗi thống khổ của nhân dân và tội ác của giặc Phap*Từ ngữ, hình ảnhMấy năm: thời gian kéo dài Quên tết quên rằm Chạy hết núi khe,cay đắngLán sụp; nát cửa; vắt bámMẹ địu em chạy; con sau lưng tay dắt bà; vai đầy tay nảiCuộc sống yên ấm bị đảo lộn, nhà cửa tan hoang, gia đình li tán, cơ cực. Nỗi thống khổ của nhân dân được diễn đạt rất cụ thể bằng những từ ngữ, hình ảnh gần gũi với đời sống sinh hoạt của người dân tộc miền núi.? Em h·y ph¸t biÓu chñ ®Ò cña bµi th¬ ?T¸c gi¶ ®· miªu t¶ nçi thèng khæ cña nh©n d©n vµ téi ¸c cña giÆc qua nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh nµo trong bµi th¬ ? * Tội ác của giặc: - Lán đốt trơ trụi, súng nổ, Tây lùng.- Áo quần bị vơ vét.- Cha bị bắt, bị đánh chết.- Chôn cất chaBằng khăn của mẹ.Liệm bằng áo của con- Máu đầy tay, nước tranf đầy mặtC©u hái: T¸c gi¶ miªu t¶ nçi thèng khæ cña nh©n d©n vµ téi ¸c tµy trêi cña giÆc nh»m môc ®Ých g×?Th¶o luËn nhãmThêi gian: (5 phót)* Tr¶ lêi - Khắc sâu mối thù với quân xâm lược. - Thể hiện được sự nhận thức tỉnh táo của người dân trước âm mưu hiểm độc của kẻ thù. - Biết nén đau thương mà vượt lên nỗi khổ của chính mình. Mày sẽ chết! Thằng giặc Pháp hung tàn Băm xương thịt mày tao mới hảMối thù đế quốc khắc sâu trong lòng như một lời thề tạc vào đá núi.Th¸i ®é cña nh©n vËt tr÷ t×nh vµ nh©n d©n ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng c©u th¬ nµo? ý nghÜa?MÑ! Cao - L¹ng hoµn toµn gi¶i phãngT©y bÞ chÕt bÞ b¾t sèng hµng ®µn b2. Niềm vui của nhân dân khi quê hương được giải phóng*Hình ảnh, từ ngữ Cười vangXuống làngNgười nói cỏ layÔ tô kêu vang đường cáiRíu rít tiếng cười con trẻMật độ động từ dày đặc diễn tả xúc cảm mừng vui, hân hoan khi quê hương đã trở lại cuộc sống thanh bình. “Mẹ! Cao – Lạng hoàn toàn giải phóng””Đuổi hết nó đi con sẽ về trông mẹ”Hình tượng người mẹ gợi nhiều suy ngẫm.Người mẹ thân yêu trong tâm thức tác giả.Người mẹ quê huơng trong ý nghĩa tự thân của tác phẩm. Với ngôn ngữ mộc mạc, lối thơ giản dị, ý thơ chân thực, tác giả đã diễn tả niềm vui với đủ cung bậc, ở các đối tượng, vui nhất là niềm vui của nhân vật trữ tình.NiÒm vui cña nh©n d©n ®­îc t¸c gi¶ diÔn t¶ qua nh÷ng h×nh ¶nh, tõ ng÷ nµo?Lêi gäi thÓ hiÖn niÒm vui; lêi høa hÑn.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch diÔn t¶ niÒm vui cña nh©n d©n khi ®­îc gi¶i phãng ?b3. Màu sắc dân tộc qua cách sử dụng hình ảnh, từ ngữCâu hỏi: Nêu và phân tích màu sắc dân tộc qua cách sử dụng hình ảnh từ ngữ của nhà thơ ?- H×nh ¸nh So s¸nh: Người như kiến; súng như củi Người nói cỏ lay trong rừng rậm Hổđến đẻ con trong vườn chuối - Từ ngữ: hàng đàn; quên tết tháng giêng, quên rằm tháng bảy; mày; tao Cách diễn tả nỗi đau cũng như niềm vui sướng của tác giả sinh động giàu hình ảnh mà rất cụ thể thuần phác, hồn nhiên như chính tâm hồn của người dân miền núi.Th¶o luËn: (Thêi gian 5 phót)Cô thÓ, gÇn gòi => c¸ch nãi cña ®ång bµo d©n téc 3. Tæng kÕt- N«ng Quèc ChÊn Nhµ th¬ tiªu biÓu cña th¬ ca ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè.Th¬ «ng ch©n thùc, h×nh ¶nh sinh ®éng gÇn gòi víi sinh ho¹t còng nh­ t©m hån ng­êi miÒn nói.- Bµi th¬ Dän vÒ lµngMiªu t¶ ch©n thùc sinh ®éng vÒ nçi khæ cña nh©n d©n.Tè c¸o téi ¸c tµn b¹o cu¶ thùc d©n Ph¸p. ? Em cã nhËn ®Þnh g× vÒ t¸c gi¶, vÒ bµi th¬ ? Học thuộc lòng những câu, đoạn thơ tiêu biểu trong bài thơ. Tìm đọc: Tác phẩm thơ của nhà thơ. Soạn bài. Hướng dẫn về nhà