Bài giảng Ngữ văn 12 - Làm văn: Phát biểu tự do

PHÁT BIỂU LÀ MỘT NHU CẦU THIẾT YẾU CỦA CON NGƯỜI TRONG CUỘC SỐNG HIỆN ĐẠIPhát biểu tự do là gì?Khi nào con người muốn phát biểu tự do?Làm thế nào để lời phát biểu tự do đạt hiệu quả mong muốn?PHÁT BIỂU TỰ DOLàm văn I. PHÁT BIỂU TỰ DOKhi trò chuyện hằng ngày, các em thường nói về nhiều đề tài. Thông thường, các em có chuẩn bị kĩ trước khi nói về những đề tài này không? Những bài phát biểu trong các hội thảo dưới đây có phải là phát biểu tự do không?Phát biểu tự do nảy sinh trong những tình huống người nói muốn (hoặc cần phải) phát biểu không theo các nội dung đã chuẩn bị kĩ càng từ trước. I. PHÁT BIỂU TỰ DO II. NHỮNG NHU CẦU THÔI THÚC CON NGƯỜI PHÁT BIỂU TỰ DO Đêm nay mưa dầm, trung đội lái xe được dịp trở về gần đông đủ. () Không biết trên đời còn có cảnh gì vui và náo nhiệt hơn đêm nay, những chiến sĩ lái xe sau nhiều chuyến rong ruổi trên các ngả đường nay trở về gặp mặt nhau. Sau hàng chục đêm thức chong bên tay lái, tưởng như họ cứ nằm xuống là con mắt sẽ díp lại, vậy mà chẳng ai buồn ngủ cả. – Xong chưa nào, đến lượt tớ kể nhé?- Người này chưa nói hết, người khác đã dọn trước như thế bằng giọng hết sức háo hức. Hình như trong đầu từng người đang xôn xao vô vàn hình ảnh trên dọc đường, và chính lúc này, những hình ảnh ấy đang chen lấn nhau đòi sống lại (Nguyễn Minh Châu, Mảnh trăng)Ví dụ: II. NHỮNG NHU CẦU THÔI THÚC CON NGƯỜI PHÁT BIỂU TỰ DOKhi có hứng thú với đề tài mọi người đang bàn luận.Khi muốn nêu quan điểm, chính kiến của bản thân.Khi muốn chia sẻ, học hỏi.Khi muốn tìm cách tháo gỡ khó khăn.A. Không phát biểu những gì mình không hiểu biết và thích thú.B. Phải bám sát chủ đề, không bị xa đề hoặc lạc đề.C. Phải tự rèn luyện để có thể nhanh chóng tìm ý và sắp xếp ý.D. Nên xây dựng lời phát biểu thành một bài hoàn chỉnh.E. Chỉ nên tập trung vào những nội dung có thể làm cho người nghe cảm thấy mới mẻ và thú vị.G. Luôn luôn quan sát nét mặt, cử chỉ của người nghe để có sự điều chỉnh kịp thời. III. NHỮNG YẾU TỐ GIÚP PHÁT BIỂU TỰ DOĐẠT THÀNH CÔNGThảo luận nhómHãy chọn những câu trả lời đúng và lí giải vì sao? - Không phát biểu những gì mình không hiểu biết và thích thú. - Phải bám sát chủ đề, không bị xa đề hoặc lạc đề. - Phải tự rèn luyện để có thể nhanh chóng tìm ý và sắp xếp ý. - Chỉ nên tập trung vào những nội dung có thể làm cho người nghe cảm thấy mới mẻ và thú vị. - Luôn luôn quan sát nét mặt, cử chỉ của người nghe để có sự điều chỉnh kịp thời. III. NHỮNG YẾU TỐ GIÚP PHÁT BIỂU TỰ DOĐẠT THÀNH CÔNGEm đang có mặt giữa đông đảo bạn bè. Mọi người đang trao đổi, thảo luận với nhau về Tết Nguyên đán. Em có ý kiến riêng về một chủ đề nảy sinh khi nghe thảo luận và muốn phát biểu.Hãy cho biết:Em định phát biểu về chủ đề cụ thể nào?Vì sao em lại lựa chọn chủ đề ấy?Em hãy phát biểu một vài ý về chủ đề em đã lựa chọn. IV. LUYỆN TẬPHãy tưởngtượngtình huống sau: