Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiếng Việt: Thực hành một số biện pháp tu từ ngữ âm

THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁPTU TỪ NGỮ ÂMTIẾNG VIỆTCHÀO MỪNG THẦY CÔĐẾN DỰ GIỜ NGỮ VĂN LỚP 12A2THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMI. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM HƯỞNG CHO CÂU1. Bài tập 1:“Một dân tộc đã gan góc chống lại ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay,một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống lại phát xít mây năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!” - Phối hợp giữa nhịp ngắn ,dài. - Vế 1,2,3 kết thúc thanh bằng ; vế 4 kết thúc thanh trắc. - Các vế câu có hiện tượng lặp cú pháp. - Từ ngữ có hiện tượng lặp từ ngữ. Tạo ra sự nhịp nhàng cho lời văn, tạo âm hưởng hào hùng đanh thép cho lời tuyên ngôn.Nhận xét về nhịp điệu,sự phối thanh,phép lặp.-Nêu tác dụng.1. Bài tập 2:Bất kì đàn ông, đàn bà, bất kì người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái,dân tộc, hễ là người Việt Nam thì phải đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc. Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp để cứu nước.THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂM-Nhịp ngắn, dài linh hoạt- Lặp từ ngữ, lặp cú pháp, đối xứng,. Phép điệp, phép đối: (từ ngữ, kết cấu ngữ pháp).- Sử dụng vần điệuLời văn nhịp nhàng, tạo sự hào hùng và khoẻ khoắn cho lời kêu gọi .	I. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM HƯỞNG CHO CÂU-Phân tích tác dụng của âm thanh,nhịp điệu (sự phối hợp với phép lặp,từ ngữ và kết cấu ngữ pháp).3. Bài tập 3Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động. Tre, anh hùng chiến đấu.-Nhịp điệu khi nhanh khi chậm. Nhịp ngắn dứt khoát mạnh mẽ thể hiện qua các biện pháp nghệ thuật:	+Lặp từ: tre, giữ.	+Lặp cú pháp.	+Tu từ nhân hoá.Tô đậm nhấn mạnh được sức mạnh của tre.thể hiện tình cảm say mê tự hào của tác giả đối với tre và đất nướcTHỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMI. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM HƯỞNG CHO CÂU- Phân tích nhịp điệu và âm hưởng trong đoạn văn trên.THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 1. a)“Làn ao lóng lánh bóng trăng loe” Dưới trăng quyên đã gọi hèĐầu tường lửa lựu lập loè đâm bông - Phụ âm đầu “l” được lập lại 4 lần. - Gợi tả hình ảnh những bông hoa lựu lấp ló trên cây như những đóm lửa lấp lánh, lúc ẩn lúc hiện lung linh như đang đùa giỡn trước gió. 1. b) -Phụ âm đầu “l” được lập lại 4 lần. -Miêu tả ánh trăng như lấp lánh và lung linh trên mặt ao như phát tán rộng hơn,loang ra và choán khắp bề mặt không gian trên mặt ao.Phân tích tác dụng tạo hình tượng của việc điệp âm đầu trong các câu sau.THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 2 “Lá bàng đang đỏ ngọn câySếu giang mạng lạnh đang bay ngang trờiMùa đông còn hết em ơiMà con én đã gọi người sang xuân!”-Vần được lặp lại nhiều lần là vần “ang”với 7 lần.-Tạo cảm giác rộng mở của không gian trong thời khắc chuyển mùa:mùa đông vẫn đang ngự trị,nhưng cũng đã xuất hiện những tín hiệu của mùa xuân.Phân tích tác dụng của phép điệp vần trong đoạn thơ sau.THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 3 . “Dốc lên khúc khưỷu dốc thăm thẳm	Heo hút cồn mây súng ngửi trời	Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống	Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi” Quang Dũng – Tây Tiến -Nhịp 4/3. -Từ láy: khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hútgợi sự vất vã khó nhọc, hoang vắng, sự quanh co, độ cao. -Lặp từ: tô đậm núi cao nhiều dốc.. -Đối: ngàn thướclên đốc lại xuống dốc khó khăn nguy hiểm nhất là xuống dốc. -Nhân hoá: súng ngửi trời .tinh nghịch tếu táo của lính. -Câu 1 nhiều thanh trắc câu 4 nhiều thanh bằngđối lập giữa dữ dội của núi với sự bồng bềnh của những cơn mưa không ngớt.=> Tất cả các yếu tố tạo dựng được khung cảnh hiểm trở của vùng rừng núi và tính chất khốc liệt của cuộc hành quân.Phân tích tác dụng của nhịp điệu, sự phối hợp các thanh trắc và bằng,từ láy,phép đối,phép lặp từ ngữ,nhân hóaCủng cốCâu 1: Phép tu từ ngữ âm có tác dụng gì nhiêu nhất trong văn xuôi?Tạo nhịp điệu, âm hưởng.Câu 2: Phép tu từ ngữ âm có tác dụng gì nhiêu nhất trong thơ?Tạo cho thơ giàu tính hình ảnh, âm thanh.Dặn dòÔn bài chuẩn bị bài viết số 3 về nghị luận văn học.Chân thành cảm ơn thầy cô và các em!