Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết 33, 34: Sóng
Nghĩa biểu thực : hiện tượng tự nhiên, sóng được miêu tả cụ thể với nhiều trạng thái mâu thuẫn trái ngược nhau :
Dữ dội >< Dịu êm
Ồn ào >< Lặng lẽ
Sóng có tiếng, có tình, có hồn : biết bộc lộ giãi bày những mâu thuẫn trong tâm hồn
Chµo mõng c¸c thÇy – c« gi¸o vÒ dù giê, th¨m líp1 2C – Sĩ số : 40 Tr êng THPT Nguyễn Thị Minh KhaiSoùngXuaân QuyønhT CT :33, 34T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶Em h·y nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶, T¸c phÈm chÝnh ? -Xuân Quỳnh Sinh năm 1942 mất năm 1988, tên khai sinh là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh -Quê ở La Khê, thành phố Hà Đông, tỉnh Hà Tây.Xuất thân từ một gia đình công chức, mồ côi mẹ từ nhỏ, luôn khao khát tình yêu, mái ấm gia đình và tình mẫu tử.- Thơ Xuân Qùynh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, giàu yêu thương, khao khát hạnh phúc đời thường, bình dị; nhiều âu lo, day dứt, trăn trở trong tình yêu- Năm 2001 Xuân Quỳnh được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.- Tác phẩm chính : thơ : Tơ tằm – Chồi biếc (1963), Hoa dọc chiến hào (1968),Hãy nêu hoàn cảnh sáng tác và đề tài của bài thơ?2.TÁC PHẨM : Sóng được sáng tác năm 1967, tại biển Diêm Điền ( Thái Bình).Đề tài : tình yêu II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN Nghĩa biểu thực : hiện tượng tự nhiên, sóng được miêu tả cụ thể với nhiều trạng thái mâu thuẫn trái ngược nhau : Dữ dội > thể hiện những phương diện phong phú phức tạp nhưng thống nhất trong tâm hồn người con gái.2. Bản chất của sóng – tâm hồn của người con gái đang yêu:Caâu hoûi : Giaûi thích nhöõng traïng thaùi traùi ngöôïc nhau vaø khaùt voïng muoán “tìm ra taän beå” cuûa soùng? Döõ doäi vaø dòu eâmOÀn aøo vaø laëng leõSoâng khoâng hieåu noåi mìnhSoùng tìm ra taän beå Trạng thái mâu thuẫn trái ngược nhau : Dữ dội > Sóng là sự hòa điệu giữa các đối cực, mỗi trạng thái ẩn chứa một khát vọng tình yêu vừa nồng nhiệt vừa âm thầm, lúc bồng bột sôi nổi, lúc kín đáo sâu sắc. “ Sóng không hiểu nổi mình => Sóng không lí giải được bản chất đối lập của mình Sông tìm ra tận bể => sóng hòa vào bể lớn cũng như tâm hồn đang yêu khao khát thoát ra khỏi những giới hạn nhỏ hẹp chật chội để giải thích tình trạng nghịch lí đó. * Sóng ở đây là cái tôi kiêu hãnh khát khao tìm kiếm để trả lời câu hỏi về tình yêuCon sóng ngày xưa - ngày sau Quá khứ Tương lai => Vẫn thế -> quy luật muôn đời của sóng cũng là quy luật của tình yêu.Tình yêu luôn làm cho con người trăn trở, tìm tòi, khát vọng tình yêu muôn đời không thay đổi, tình yêu là khát khao vĩnh hằng của con người, của tuổi trẻ. - Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn: => Điệp khúc Em nghĩ : tâm sự của người đang yêu - Sóng bể - anh em :sóng và tình yêu hòa làm mộtHãy tìm hiểu ý nghĩa các câu thơ:Từ nơi nào sóng lênSóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau -Từ nơi nào sóng lên? Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu? => Những câu hỏi dồn dập như đợt sóng dội vào tâm hồn thể hiện khao khát thấu hiểu tự nhiên – thấu hiểu tình yêu - Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau Tình yêu : không thể xác định lúc bắt đầu, lúc kết thúc , không thể lí giải vì sao. => Thiên nhiên bí ẩn, kì diệu, tình yêu cũng vậy, tình yêu là một sự thách đố truy tìm lí giải. Hỏi sóng cũng là cũng là hỏi mình, hỏi tình yêu => sự khao khát thấu hiểu tận cùng Câu hỏi : Hãy cho biết nội dung của khổ thơ 5, 6?Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ đến anhCả trong mơ còn thức=>Những con sóng là biểu tượng của nỗi nhớ, nhưng nỗi nhớ của người con gái mạnh mẽ hơn “cả trong mơ” – sự phi lí biểu hiện khao khát trong tâm hồn : yêu anh trong tâm thức chỉ có anh mà thôi. Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh một phương - Điệp từ dẫu : lời khẳng định mạnh mẽ=> Hành trình của sóng dường như trái quy luật “ ngược về bắc, xuôi về nam” nhưng thực chất để khẳng định: Dẫu cho quy luật của tạo hóa có đổi thay – tình yêu của em đối với anh vẫn không hề thay đổi, chỉ hướng về phương nào có anh => Sự chung thủy son sắt.Tóm lại : Hình tượng sóng là tâm hồn người con gái đang yêu : với những nghịch lí khi yêu, khao khát thấu hiểu tình yêu, khám phá những bí ẩn, những cảm xúc của tình yêu và luôn sắt son, thủy chung3.Những suy tư lo âu trăn trở trước cuộc đời và khát vọng tình yêu : Cuộc đời tuy dài thế .về xa-Những suy tư lo âu trăn trở : ý thức được sự hữu hạn của đời người, sự mong manh của hạnh phúc Làm sao được tan ra .còn vỗ-Khát vọng sống hết mình trong tình yêu: khát vọng hóa thân thành sóng để bất tử hóa tình yêu.III. Tổng kết:1, Nghệ thuật : Thể thơ năm chữ truyền thống; cách ngắt nhịp, gieo vần độc đáo, giàu sức liên tưởng.Xây dựng hình tượng ẩn dụ, giọng thơ tha thiết2, Nội dung : Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ đang yêu hiện lên qua hình tượng sóng : thiết tha, nồng nàn, đầy khát vọng và sắt son chung thủy; vượt lên giới hạn của đời người.Xin c¶m ¬n c¸c quý thÇy - c« gi¸o vµ c¸c em ®· tíi dù tiÕt d¹y!
File đính kèm:
- Tiet_3435_Song_Xuan_Quynh.ppt