Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết 43, 44: Quá trình văn học và phong cách văn học

QUÁ TRÌNH VĂN HỌC VÀ PHONG CÁCH VĂN HỌC LÝ LUẬN VĂN HỌCTIẾT 43, 44- TUẦN 15 - Sự hình thành, tồn tại, phát triển của văn học (như một hệ thống chỉnh thể) qua các thời kỳ lịch sửEm hiểu thế nào là quá trình văn học ? - Các quy luật của quá trình văn học. + Quy luật văn học gắn bó với đời sống. + Quy luật kế thừa và cách tân. +Quy luật bảo lưu và tiếp biến. - Đó là một phong trào sáng tác tập hợp những tác giả, tác phẩm gần gũi nhau về cảm hứng, tư tưởng, nguyên tắc miêu tả hiện thực, tạo thành một dòng rộng lớn, có bbề thế trong đời sống văn học của một dân tộc hoặc của một thời đại2. Trào lưu văn họcI. Quá trình văn học1. Khái niệm Phân biệt trào lưu văn học, khuynh hướng văn học, trường phái văn học: - Hoạt động nổi bật của quá trình văn học là các trào lưu văn học - Trường phái văn học, khuynh hướng văn học là tập hợp những tác giả có những nguyên tắc tư tưởng - nghệ thuật noi theo sáng tác của một nhà văn vĩ đạiQUÁ TRÌNH VĂN HỌCKhuynh hướng văn họcTrào lưu văn họcTrào lưu văn họcTrường phái văn học.Khuynh hướng văn họcTrường phái văn họcII. Phong cách văn học1. Khái niệm Phong cách là những nét riêng biệt, độc đáo của một tác giả trong quá trình nhận thức và phản ánh cuộc sống, những nét độc đáo ấy thể hiện trong tất cả các yếu tố nội dung và hình thức của từng tác phẩm cụ thể. Phong cách văn học in đậm dấu ấn dân tộc và thời đại.2. Biểu hiện Giọng điệu riêng biệt cách nhìn cách cảm thụ có tính chất khám phá. - Sự sáng tạo các yếu tố thuộc nội dung tác phẩm. Hệ thống phương thức biểu hiện, các thủ pháp nghệ thuật mang dấu ấn riêng. Thống nhất từ cốt lõi nhưng sự triển khai phải đa dạng, đổi mới.- Có phẩm chất thẩm mĩ cao, giàu tính nghệ thuật.* Ghi nhớ: (SGK)QUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌCLUYỆN TẬP[1] Sự khác biệt về đặc trưng của VHLM và VHHTPP qua Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) và đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ- Vũ Trọng Phụng)Chữ người tử tù – Nguyễn TuânHạnh phúc của một Vũ T PhụngĐề tài tưởng tượng, chi phối xây dựng nhân vậtĐề tài từ hiện thực, xây dựng những điển hìnhHướng về quá khứ, tưởng tượng tình huống éo le, oái oămTái hiện, ghi lại lối sống đồi bại, lố lăng, vô đạo đức của giới thượng lưuHuấn Cao có vẻ đẹp lý tưởng: tài hoa, thiên lương, khí phách, anh hùngSáng tạo một loạt các điển hình để bóc trần bộ mặt giả dối, để chôn vùi cả cái XH xấu xa, đen tối đóQUÁ TRÌNH VĂN HỌC & PHONG CÁCH VĂN HỌC[2] Những nét chính trong phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân và Tố HữuLUYỆN TẬPTỐ HỮUNGUYỄN TUÂNCó cảm hứng đặc biệt với những gì phi thường Nhìn con người ở phương diện tài hoa nghệ sĩ Miêu tả hiện thực bằng nhiều tri thức khoa học, vắn hóa, nghệ thuậtĐiêu luyện trong việc dùng thể tùy bút và ngôn ngữNội dung tác phẩm mang chất trữ tình- chính trị Nghệ thuật biểu hiện đậm đà tính dân tộc