Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết 7, 8: Tuyên ngôn độc lập

Chµo Mõng Qói ThÇy C« gi¸o Vµ c¸c em häc sinh! 1Tiết : 7;8TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí Minh248-Hàng Ngang - Hà NộiI. GIỚI THIỆU CHUNG:1. Hoàn cảnh sáng tác: Sau khi lãnh đạo nhân dân tổng khởi nghĩa thắng lợi, ngày 26.8.1945 Hồ Chí Minh từ Việt Bắc về Hà Nội, tại nhà 48 phố Hàng Ngang, Người soạn thảo “Tuyên ngôn Độc lập”. Ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình, thay mặt chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Người đọc “Tuyên ngôn độc lập”.TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí Minh3Tư liệu Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập42. Đối tượng: Đồng bào cả nước. Nhân dân trên toàn thế giới, đặc biệt là các nước Pháp, Mĩ.“Tuyên ngôn Độc lập” được Bác “viết cho ai?”TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhI. GIỚI THIỆU CHUNG:53. Mục đích, ý nghĩa: Tuyên bố độc lập Khẳng định quyết tâm bảo vệ nền tự do độc lập, đập tan mọi luận điệu xảo trá của kẻ thù.TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhI. GIỚI THIỆU CHUNG: Ý nghĩa: TNĐL là một văn kiện có giá trị lịch sử, chính trị to lớn; là áng văn chính luận bất hủ.TP được công bố trong một hoàn cảnh lịch sử đặc biệt, hướng vào những đối tượng cụ thể. Nội dung cách viết của tác giả nhằm đạt được hiệu quả cao nhất.6I. GIỚI THIỆU CHUNG:- Phần 1: “Hỡi đồng bào” “chối cãi được” Nêu cơ sở pháp lí.- Phần 2: “Thế mà” “phải được độc lập” Nêu cơ sở thực tế- Phần 3: Còn lại. Tuyên bố độc lập.4. Bố cục:TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí Minh( 3 phần)7- Trích dẫn TNĐL 1776 của Mĩ TN DQ-NQ 1791 của PhápII. Đọc-hiểu:1. Nêu cơ sở pháp líTUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí Minh->Nguyễn lí có tính phổ quát: Tất cả mọi người và các dân tộc trên thế giới đều có quyền bình đẳng, sống,tự do, và mưu cầu hạnh phúc.Nhằm: + Đề cao giá trị hiển nhiên của tư tưởng nhân đạo và của văn minh nhân loại đã được cả thế giới thừa nhận.+ Mặt khác tạo tiền đề cho phần lập luận sau.8- Trích dẫn TNĐL 1776 của Mĩ TN DQ-NQ 1791 của Pháp+ Lấy lời lẽ tổ tiên người Mĩ, Pháp nói với người Mĩ, Pháp hiện tại  nghệ thuật lấy “gậy ông đập lưng ông”+ Đặt ba cuộc cách mạng, ba nền độc lập ngang hàng nhau  niềm tự hào dân tộc.+ Dùng chân lí đã được thừa nhận, làm cơ sở pháp lí vững chắc.II. Đọc-hiểu:1. Nêu cơ sở pháp líTUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhNgoài ra:9Hình ảnh về bản tuyên ngôn độc lập của Mỹ177610 + Từ quyền con người HCM đã nâng lên thành quyền dân tộc.+ Đây là đóng góp lớn, đầy sáng tạo của HCM cho lí luận của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới. * Ý nghĩa: của sự “suy rộng ra” ấy là gì?TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:1. Nêu cơ sở pháp lí- Trích dẫn TNĐL 1776 của Mĩ TN DQ-NQ 1791 của Pháp“suy rộng ra”11“Tất cả mọi người đàn ông đều sinh ra có quyền bình đẳng” (“Tuyên ngôn độc lập” của Mỹ)“Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng” (Hồ Chí Minh dịch)“ Chỉ bằng một sự thay đổi nhỏ, Hồ Chí Minh đã giải phóng cho cả một nửa nhân loại ”.	(Lady Botton- nhà văn Mỹ)12TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:1. Nêu cơ sở pháp lí Sơ kết: Đặt vấn đề một cách khéo léo, Hồ Chí Minh đã tạo một cơ sở vững chắc làm nền tảng cho bản “Tuyên ngôn Độc lập”. Đoạn văn thể hiện nổi bật những nét đặc sắc trong nghệ thuật lập luận của tác giả.13 Nhận xét: “Những ai muốn biết thế nào là một con người thực sự, vẻ đẹp của thế giới ở đâu, sự chiến thắng của chân lí trên trái đất ở nơi nào, mùa xuân ở đâu, xin mời đến thăm cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự hiện diện mẫu mực của một con người anh hùng của thời đại của chúng ta” (Rơ-nê Đơ Pê-strê – Cu Ba)TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí Minh142. Nêu cơ sở thực tếHỏi: Em hãy nhận xét về cách trình bày dẫn chứng, giọng văn của Bác?- Nêu hệ thống tội ác: Về chính trị:Về văn hoá, giáo dục, và ngoại giaoDẫn chứng toàn diện, tiêu biểu, xác thực, giọng văn hùng biện + trữ tình.Đây là lời tố cáo hùng hồn và đanh thép tội ác mọi mặt của thực dân Pháp đối với nhân dân taVề kinh tế:a. Tội ác của thực dân PhápTUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:15Nạn đói 194516Năm Ất Dậu tháng ba còn nhớ mãi.Giống Lạc Hồng cực trái lắm đau thương!Những thây ma thất thểu dọc đường,Rồi ngã gục không đứng lên vì đói! ( Bàng Bá Lân)Nạn đói 194517Hỏi: Hãy nhận xét về nghệ thuật dùng từ ngữ, giọng điệu của Bác khi tố cáo tội ác của thực dân Pháp?- “Chúng”- “Chúng”- “Chúng”Điệp từ, điệp âm tạo mạnh mẽ, hùng hồnThái độ căm giận sục sôi2. Nêu cơ sở thực tếa. Tội ác của thực dân PhápTUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:Chúng Thủ tiêu tự do, dân chủ >Sơ kết:Vạch trần tội ác của thực dân Pháp trước toàn nhân loại, đồng thời ca ngợi cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân ta, Hồ Chí Minh đã nêu ra cơ sở thực tế chính đáng để hưởng tự do độc lập của nước Việt Nam.282. Nêu cơ sở thực tếTUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:- Vì những lẽ trên, chúng tôitrịnh trọng tuyên bố:”Lời tuyên ngôn:Phù hợp với cơ sở thực tế, đạo lí và pháp lí3. Tuyên bố độc lậpNghệ thuật: dùng quan hệ từ, chỉ ra: nhân - quả- Nước Việt Nam có quyền được hưởng- Sự thật đã là một nước tự do, độc lập+ Lời cảnh cáo kẻ thù đang lăm le phá hoại+ Lời tuyên bố trịnh trọng, hùng hồn về độc lập dân tộc.+ Lời thề thiêng liêng trước toàn dân tộc.292. Nêu cơ sở thực tếTUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:Đoạn văn ngắn gọn, súc tích, lời lẽ hùng hồn, trang trọng, là một lời truyên bố đanh thép với toàn thể đồng bào, nhân dân thế giới và cả kẻ thù đang lăm le phá hoại thành quả Cách mạng về nền độc lập tự do của dân tộc taSơ kết:3. Tuyên bố độc lập30- “Tuyên ngôn độc lập” là một áng văn chính luận mẫu mực: lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, thuyết phục, hùng hồn, dẫn chúng cụ thể, chính xác,... Vừa tố cáo tội ác của thực dân Pháp, ngăn chặn âm mưu kẻ thù tái chiếm nước ta; đồng thời bộc lộ tình cảm yêu nước thương dân và khát vọng độc lập, tự do cháy bổng của tác giả và toàn dân tộc.- Tác phẩm là lời tuyên bố trước toàn quốc dân và thế giới về chấm dứt chế độ thực dân, phong kiến ở nước ta; khai sinh nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, khẳng định quyết tâm sắt đá bảo vệ nền tự do độc lập của toàn thể nhân dân Việt Nam.TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP Hồ Chí MinhII. Đọc-hiểu:III. Tổng kết:3132