Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết học 37, 38: Sóng

ùyTiết 37,38 SÓNGXuân QuỳnhI/TÌM HIỂU CHUNG1/Tác giả-Xuất thân :Trong một gia đình công chức, mồ côi mẹ, không sống gần cha, ở với bà nội -Xuân Quỳnh(1942-1988) tên thật Nguyễn Thị Xuân Quỳnh, quê ở La Khê, Hà Đông, Hà Tây(nay là Hà Nội) -Vị trí:+Thuộc thế hệ nhà thơ trẻ thời kỳ chống Mĩ+Năm 2001 được trao giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật-Phong cách nghệ thuật+Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, hồn nhiên, chân thành, đằm thắm, luôn khát khao hạnh phúc đời thường +Thơ tình là một mảng đặc sắc của Xuân Quỳnh, là tiếng thơ bày tỏ những khát khao sôi nổi mãnh liệt của một trái tim phụ nữ trong tình yêu -Tác phẩm chính:Hoa dọc chiến hào (1968), Gió Lào cát trắng(1974),Tự hát(1984)2/Tác phẩma/Hoàn cảnh sáng tácSóng sáng tác năm 1967 trong chuyến đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền(Thái Bình), là một bài thơ đặc sắc viết về tình yêu, in trong tập Hoa dọc chiến hào(1968) b/Kết cấu hình tượngTác giả xây dựng thành công hình tương Sóng và Em. Sóng là hình ảnh ẩn dụ, là sự hóa thân của em, người con gái đang yêu.Hai nhân vật này tuy hai mà một c/Bố cục3 phần-Hai khổ đầu:Mượn sóng để diễn tả tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu-Năm khổ tiếp theo:Những trạng thái tâm hồn trong tình yêu.-Hai khổ cuối:Khát vọng một tình yêu vĩnh hằngTácII/ĐỌC -HIỂU1/Mượn sóng để diễn tả tâm hồn người phụ nữ trong tình yêua/Khổ 1-Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽ->Sử dụng các cặp từ đối lập để nói lên trạng thái trái ngược của sóng->Gợi liên tưởng đến trạng thái tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu:Mãnh liệt, đắm say, dịu dàng, sâu thẳmSông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể->Sóng muốn vượt ra khỏi cái chật hẹp của dòng sông để vươn mình ra biển lớn ->Trái tim người con gái không chấp nhận sự tầm thường, luôn khao khát vươn tới cái lớn lao cao cảb/Khổ 2Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêuBồi hồi trong ngực trẻ->Sóng biểu tượng cho thiên nhiên vĩnh hằng, cũng như sóng, tình yêu là nhu cầu không thể thiếu trong trái tim bao người2/Năm khổ thơ tiếp theo:Những trạng thái tâm hồn trong tình yêua/Khổ 3,4: Lí giải cội nguồn của tình yêuTrước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh emEm nghĩ vể biển lớnTừ nơi nào sóng lên? ->Người con gái đối diện với muôn trùng sóng biển mà nghĩ về tình yêu của mìnhSóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau->Nhà thơ muốn đi tìm cội nguồn của tình yêu nhưng tình yêu là điều khó cắt nghĩa, bí ẩn không thể lý giải bằng lí tríb/Khổ 5,6,7: Nỗi nhớ trong tình yêu- “Con sóng ..cả trong mơ còn thức”->Dưới lòng sâu hay trên mặt nước, ngày cũng như đêm con sóng không bao giờ ngừng nghỉ.Nỗi nhớ trong tình yêu thao thức trong mọi không gian, thời gian, nó cồn cào da diết không thể nào yên -Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh một phương-> Điệp tư,ø đối lập ,xuôi bắc, ngược nam, khẳng định một tình yêu trong sáng thủy chung, trọn vẹn.->Sự thủy chung trong tình yêu bao giờ cũng là nền tảng vững chắc cho hạnh phúc lứa đôi->Tình yêu gắn liền với sự tin tưởng, dẫu cuộc đời có ngược đầy trắc trở, Xuân Quỳnh vẫn tin tưởng mãnh liệt vào sự chiến thắng của tình yêuỞ ngoài kia đại dươngTrăm ngàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở->Con sóng tình yêu của Xuân Quỳnh cũng như bao con sóng khác, chắc chắn sẽ vượt qua muôn vời cách trở để đến được bến bờ hạnh phúc.3/Hai khổ cuối: Khát vọng một tình yêu vĩnh hằnga/Khổ 8: Cuộc đời.về xa->Tình yêu của XQ không thiếu những suy tư.Nhà thơ đang đối diện với sự trôi chảy của thời gian và sự vô cùng vô tận của không gianmà suy tư về kiếp người ngắn ngủi nhỏ bé. Lo lắng sự mong manh khó bền chặt của hạnh phúcb/Khổ 9: “Làm sao .Để ngàn năm còn vỗ” ->Tan thành trăm con sóng, đó là khát vọng sống, khát vọng yêu, khát vọng hiến dâng trọn vẹn.Tình yêu của Xuân Quỳnh khát khao hòa nhập với tình yêu lớn của cuộc đời để trở thành một tình yêu vĩnh hằng III/Chủ đềTình yêu là sóng lòng, là khát vọng, là niềm hạnh phúc được yêu, được sống hạnh phúc rrong một mối tình trọn vẹn của lứa đôiTóm lại, Con sóng của Xuân Qùynh thật giàu nữ tính ở chỗ : nó tìm đến với hạnh phúc không phải để hưởng thụ mà để dâng hiến.Đó chính là vẻ đẹp thánh thiện của người phụ nữ trong tình yêu. IV/Tổng kết1/Nghệ thuật2/Nội dungCủng cố dặn dò:Quan niệm của anh chị về tình yêu chân chính