Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết số 22: Việt bắc

TIẾT 22: VIỆT BẮC TỐ HỮUVIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬI- VÀI NÉT VỀ TIỂU SỬDựa vào SGK, quan sát những hình ảnh sau đây để tóm tắt tiểu sử của nhà thơ Tố HữuNỘI DUNGVIỆT BẮC -TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬNỘI DUNGVIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬ* Tên thật: Nguyễn Kim Thành (1920 - 2002)* Quê hương: * Gia đình:* Cuộc đời:}tạo nên bản sắc thơ Tố HữuTố Hữu được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I - 1996).VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬ"... đồng chí Tố Hữu - người chiến sĩ cộng sản trung kiên, nhà hoạt động chính trị, nhà văn tài năng, người có những cống hiến nổi bật trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng, nhà thơ lớn của nền thơ ca cách mạng, đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và của dân tộc."Tổng Bí thư NÔNG ĐỨC MẠNHVIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬII-ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠ Những tập thơ nào trong các tập thơ sau là tác phẩm của Tố Hữu ??1-Từ ấy2-Về Kinh Bắc3-Việt Bắc4-Mây đầu ô5-Gió lộng6-Người chiến sĩ7-Ra trận8- Ánh sáng và phù sa9- Bài thơ cuộc đời10-Máu và Hoa11-Hoa dọc chiến hào12-Một tiếng đờn13-Ta với ta14-Di cảo thơII. ĐƯỜNG CÁCH MẠNG-ĐƯỜNG THƠ:VIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬII-ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠ Các tập thơ của Tố Hữu chính là các chặng đường thơ, luôn gắn bó song hành với các giai đoạn cách mạng.Dựa vào SGK, hãy tóm tắt con đường thơ của Tố Hữu theo các gợi ý trên phiếu học tập??II. ĐƯỜNG CÁCH MẠNG-ĐƯỜNG THƠ:VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠ1-Từ ấy2-Việt BắcTập thơHoàn cảnh sáng tácNội dungNghệ thuậtTừ ấyTrước và ngay sau CMT8 (1937-1946) gồm 3 phần: Máu lửa, Xiềng xích, Giải phóngTiếng reo vui của người thanh niên khát khao lẽ sống và quyết tâm thực hiện lí tưởng CMGiàu chất lãng mạn.Việt BắcTrong kháng chiến chống Pháp: (1946-1954)Ca ngợi cuộc kháng chiến và con người kháng chiến.Giàu tính dân tộc và anh hung.Tác gia TỐ HỮUTIẾT 22I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠ1-Từ ấy2-Việt Bắc3- Gió lộng4-Ra trận -Máu và hoaTập thơHoàn cảnh sáng tácNội dungNghệ thuậtGió lộngXây dựng CNXH ở miền Bắc: (1955-1961)Niềm tự hòa về công cuộc XDCNXH và tình cảm với miền Nam.Cảm hứng lãng mạn và khuynh hướng sử thi.Ra trậnMáu và hoaChống Mĩ: (1962-1971)(1972-1977)Khúc ca ra trận kêu gọi nhân dân chiến đấu ở hai miền Nam-Bắc.Tính chính luận và chất sử thi-âm hưởng anhh hùng ca.VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠ1-Từ ấy2-Việt Bắc3- Gío lộng4-Ra trận -Máu và hoa5-Một tiếng đờn -Ta với taTập thơHoàn cảnh sáng tácNội dungNghệ thuật-Một tiếng đờn.-Ta với ta (1992)(1999)Chiêm nghiệm về cuộc sống, về lẽ đời hướng tới những quy luật phổ quát và kiếm tìm những giá trị bền vững.Giọng thơ trầm lắng-thấm đượm chất suy tư.VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22CHẶNG ĐƯỜNG THƠTừ ấyGío lộngMột tiếng đờnTa với taViệt BắcRa trậnMáu và hoa Năm1937-> 1946 Năm1947-> 1954 Năm1955-> 1961Năm62 -> 7172 -> 77 Năm77 -> 9293 -> 99 VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22 I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠIII . PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTIII-PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTDựa vào phiếu học tập, nhìn theo cột Nội dung chính và Giá trị nghệ thuật thơ Tố Hữu, hãy khái quát những nét nổi bật về phong cách thơ Tố Hữu.VIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22 I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠIII-PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTIII. PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT1. Tố Hữu là nhà thơ trữ tình chính trị thể hiện nồng nhiệt tự hào lý tưởng cách mạng, đời sống cách mạng của nhân dân ta.2.Tố Hữu là nhà thơ của lẽ sống lớn tình cảm lớn, niềm vui lớn.Khuynh hướng sử thi, cái tôi trữ tình-cái tôi chiến sĩ mang tầm vóc hoành tráng, màu sắc lịch sử được diễn tả bằng bút pháp thần thoại hóa, hình tượng thơ kỳ vĩ, tráng lệ.VIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22 I- TIỂU SỬII-CON ĐƯỜNGTHƠIII-PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTIII. PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT3. Giọng thơ tâm tình ngọt ngào tha thiết.-Quan niệm thơ: "Thơ là chuyện đồng điệu..., thơ là tiếng nói đồng ý, đồng tình, tiếng nói đồng chí".-Lời tâm sự, trò chuyện, kêu gọi, nhắn nhủ.VIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22 I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠIII-PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTIII. PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT4. Thơ Tố Hữu giàu tính dân tộc: -Phối hợp tài tình ca dao, dân ca các thể thơ dân tộc và “thơ mới”. Vận dụng biến hóa cách nói, cách cảm, cách so sánh ví von gần gũi với tâm hồn người.-Phong phú vần điệu, câu thơ mượt mà, dễ thuộc, dễ ngâm. Việt Bắc, Nước non ngàn dặm, Theo chân Bác, là những vần tho tuyệt bút của Tố HữuVIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22 I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠIII-PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTIV. KẾT LUẬNHãy nêu cảm nhận chung của em về nhà thơ Tố Hữu ?Xin tạm biệt đời yêu quý nhấtCòn mấy vần thơ, một nắm troThơ gửi bạn đường, tro bón đấtSống là cho mà chết cũng là cho.Bài thơ cuối cùng của Tố HữuVIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22TÀI LIỆU THAM KHẢOTừ ấyBài ca Xuân 61Theo chân BácVIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22Hướng dẫn học bài:1.Bài vừa học:Nắm được tiểu sử, con đường thơ, phong cách nghệ thuật của Tố Hữu.	2.Bài sắp học:-Nắm một số quy tắc về số câu, số tiếng, cách hiệp vần, phép hài thanh, ngắt nhịp của một số thể thơ truyền thống (lục bát, song thất lục bát, thất ngôn Đường luật). -Những đổi mới, sáng tạo của thơ hiện đại. -Tìm hai bài thơ thất ngôn Đường luật, hai bài thơ lục bát, hai bài thơ của các nhà “thơ mới”, một bài thơ ngũ ngôn, Trong Nhật ký Đặng Thùy Trâm có chép một sốcâu thơ sau:Nhớ gì như nhớ người yêu	Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương.Năm qua thắng lợi vẻ vang	Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to	Vì độc lập, vì tự do	Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào.Ai chiến thắng mà không hề chiến bại	Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần.VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22Ai viết tên em thành liệt sĩ	Bên những hàng bia trắng giữa đồng	Nhớ nhau anh gọi em: đồng chí	Một tấm lòng trong vạn tấm lòng.Có nơi đâu trên trái đất này	Như miền Nam đắng cay chung thủy	Như miền Nam gan góc dạn dày.Bằng hiểu biết của mình, em hãy chỉ ra đâu là câuthơ của Tố Hữu ? Từ đó em có suy nghĩ gì về sứcmạnh thơ ca nói chung và thơ Tố Hữu nói riêng ?VIỆT BẮC- TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22Lẽ sống, niềm tin mong ước lớn Và tình thương ân nghĩa bao la.Ôi sáng xuân nay, xuân 41 Trắng rừng biên giới nở hoa mơ Bác về, im lặng. Con chim hót Thánh thót bờ lau vui ngẩn ngơ.Kháng chiến ba ngàn ngày Không đêm nào vui bằng đêm nay Đêm lịch sử. Điện Biên sáng rực Trên đất nước mình như huân chương trên ngực Dân tộc ta, dân tộc anh hùng.Tác giả TỐ HỮUTIẾT 22Bác sống như trời đất của ta. Yêu từng ngọn lúa mỗi cành hoa Tự do cho mỗi đời nô lệ Sữa để em thơ, lụa tặng già.Có những phút làm nên lịch sử Có cái chết hóa thành bất tử Có những lời hơn mọi lời ca Có con người như chân lý sinh ra.Ngôi sao, chân lý của đời Việt Nam, vàng của lòng người hôm nay Càng nhìn ta lại càng say Biển Đông lồng lộng gió lay ngọn cờ.Tác giả TỐ HỮUTIẾT 22Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi...Huế ơi quê mẹ của ta ơi !Chao ôi thương nhớ, chao thương nhớ. Ôi mẹ già xa đơn chiếc ơi !Con ong làm mật yêu hoa Con cá bơi yêu nước, con chim ca yêu trời Con người muốn sống con ơi Phải yêu đồng chí yêu người anh emEm ơi Ba Lan mùa tuyết tan Đường bạch dương sương trắng nắng tràn...Tác giả TỐ HỮUTIẾT 22Tôi kể ngày xưa chuyện Mỵ Châu...Tiếng thơ ai động đất trời Nghe như non nước vọng lời ngàn thu Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày.Đường về xứ Huế quê ta Mấy sông cũng lội, mấy xa cũng gần.Mùa xuân đó con chim én mới Rộn đồng chiêm, chấp chới trời xanh Đời ta gương vỡ lại lành Cây khô cây lại đâm cành nở hoa.Tác giả TỐ HỮUTIẾT 22VIỆT BẮC-TỐ HỮUA.PHẦN 1: TÁC GIẢTIẾT 22 I- TIỂU SỬII.ĐƯỜNG CÁCH MẠNG- ĐƯỜNGTHƠIII-PHONG CÁCH NGHỆ THUẬTIII. PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT3.	Tên tập thơ Thời gian Nội dung chính Giá trị nghệ thuật Tác phẩm tiêu biểu . . .. . .. . . . . . . . .	 	PHIẾU HỌC TẬP	BÀI HỌC:TIẾT 22: VIỆT BẮC-TỐ HỮU	A. PHẦN 1: TÁC GIẢII/ Con đường thơ của Tố Hữu: