Bài giảng Ngữ văn 12 - Tiết: Việt bắc (tt)

VIỆT BẮC-TỐ HỮU-Việt Bắc gồm các tỉnh: Cao- Bắc- Lạng- Thái- Tuyên- Hàa. Cảnh núi rừng Việt Bắcb. Con người Việt Bắc2. Những hoài niệm về cảnh và người Việt Bắc1. Khúc dạo đầu đầy tâm trạng VIỆT BẮC- Tố Hữu - I. TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN Tố Hữu (1920 - 2002) KIỂM TRA BÀI CŨCâu 1: Những hình ảnh trên gợi cho em nhớ đến những câu thơ nào trong bài Việt bắc?Câu 2: Ân tình cách mạng của người Việt Bắc và người cán bộ về xuôi được thể hiện như thế nào trong những câu thơ trên?a. Cảnh núi rừng Việt Bắcb. Con người Việt Bắcc. Bức tranh tứ bình:2. Những hoài niệm về cảnh và người Việt Bắc1. Khúc dạo đầu đầy tâm trạng VIỆT BẮC-Tố Hữu -I. TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN Mình về mình có nhớ taTa về ta nhớ những hoa cùng người.Rừng xanh hoa chuối đỏ tươiĐèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng. Ngày xuân mơ nở trắng rừngNhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.Ve kêu rừng phách đổ vàngNhớ cô em gái hái măng một mình.Rừng thu trăng rọi hòa bìnhNhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.*Khổ 7:Giới thiệu chung Cụ thể hóa nỗi nhớCảm xúc (nỗi nhớ)Hình tượng (hoa- người)Câu 6: nhớ hoa (vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Bắc)Câu 8: nhớ người (vẻ đẹp của con người Việt Bắc)Cảnh thiên nhiên và con người hòa quyện thắm thiết.c) Bức tranh tứ bình: Cảnh thiên nhiên và con người hòa quyện thắm thiết- Mùa đông: + Hoa chuối "đỏ tươi" nổi bật trên nền xanh của rừng đại ngàn => Màu sắc ấm nóng thắp lên sức sống cho cảnh mùa đông giá lạnh.+ Con ng­êi xuất hiện với vẻ đẹp vững chãi, tự tin, như tỏa s¸ng cùng thiên nhiên.“Rừng xanh hoa chuối đỏ tươiĐèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.”- Mùa xuân:+ Sắc trắng dịu dàng, trong trẻo, tinh khiết của hoa "mơ nở trắng rừng" gợi sức xuân đang dâng ngập đất trời núi rừng Việt Bắc.+ Con người đẹp tự nhiên trong công việc lao động hằng ngày: cần mẫn, tỉ mẩn, khéo léo, tài hoa. “Ngày xuân mơ nở trắng rừngNhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.”Ve kêu rừng phách đổ vàngNhớ cô em gái hái măng một mình.- Mùa hạ: + Tiếng ve ngân rạo rực như gọi về cả một không gian tràn ngập sắc vàng của rừng phách dưới nắng hạ. => không khí rộn rã, vẻ đẹp rực rỡ, nồng nàn rất riêng của mùa hè.+ H×nh ¶nh “ c« g¸i hái măng một mình" vừa gợi lên được vẻ đẹp chịu thương chịu khó, vừa rất trữ tình, thơ mộng, gần gũi thân thương. Rừng thu trăng rọi hòa bìnhNhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.- Mùa thu: + Không gian bao la tràn ngập ánh trăng. Đó là ánh trăng của tự do, hòa bình. + Tiếng hát của con người Việt Bắc, của tình cảm mười lăm năm gắn bó thiết tha mặn nồng. Tiếng hát nhắc nhở thủy chung ân tình.Nỗi nhớ Thiên nhiên Việt Bắc Con người Việt Bắc Đa dạng, phong phú, tươi đẹp, sinh động. Giọng tâm tình, ngọt ngào, tha thiếtBút pháp trữ tìnhÁnh sáng rực rỡ, âm thanh rộn rã, đường nét vừa thanh sơ vừa hoành tráng. Cần cù trong lao động, thủy chung trong nghĩa tình.Hình ảnh bình dị, gần gũi, thân thương.2. Những hoài niệm về cảnh và người Việt BắcI. TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN 1. Khúc dạo đầu đầy tâm trạng VIỆT BẮC- Tố Hữu -3. Kí ức về cuộc kháng chiến ở Việt Bắc.a. Hình ảnh cả núi rừng Việt Bắc cùng đứng lên đánh giặc Khæ 8 - Víi ®Þa thÕ hiÓm trë cña nã, rõng Việt Bắc ®· t¹o thµnh c¸i thÕ tr­êng thµnh lòy thÐp v©y ®¸nh qu©n thï. - Thiên nhiên được nhân hóa, mang theo tình cảm, ý chí, hành động của con người Việt nam kháng chiến.3. Kí ức về cuộc kháng chiến ở Việt Bắc.b. H×nh ¶nh ViÖt B¾c trong mïa chiÕn dÞch Khæ 9- H×nh ¶nh thËm x­ng; c¸c tõ láy t­îng thanh, t­îng h×nh; những câu thơ sôi nổi, liền mạch, tiết tấu nhanh, mạnh, dồn dập ®· diÔn t¶ chÝnh x¸c søc m¹nh cuén trµo nh­ th¸c ®æ, tÇm vãc lín lao cña cuéc hµnh qu©n ra trËn, quyÕt ®¹p b»ng mäi gian khæ, v× ®éc lËp tù do.- NhiÒu h×nh ¶nh th¬ ®Ñp mang c¶m høng l·ng m¹n thÓ hiÖn s©u s¾c niÒm tin, niÒm tù hµo.- NiÒm vui chiÕn th¾ng ®­îc thÓ hiÖn qua phÐp liÖt kª, trïng ®iÖp. C¸c ®Þa danh liªn tiÕp nh­ chiÕn th¾ng dån dËp, nh­ niÒm vui lan to¶.=> Miªu t¶ ch©n thùc, sinh ®éng, hoµnh tr¸ng, ®Ëm chÊt sö thi cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện=> Bút pháp anh hùng ca. b. H×nh ¶nh ViÖt B¾c trong mïa chiÕn dÞch Khæ 93. Kí ức về cuộc kháng chiến ở Việt Bắc.- H×nh ¶nh l¸ cê ®á sao vµng, Trung ­¬ng ChÝnh phñ, B¸c Hå hoµ quyÖn cïng h×nh ¶nh ViÖt B¾c => Trang trọng, thiêng liêng. - Nhấn mạnh và khẳng định: Việt Bắc là quê hương của cách mạng, là căn cứ địa vững chắc, là đầu não của cuộc kháng chiến, nơi hội tụ bao tình cảm, suy nghĩ, niềm tin và hi vọng của mọi người Việt Nam yêu nước.c. Nhí ViÖt B¾c cßn lµ nhí §¶ng, nhí B¸c Hå víi tÊm lßng t«n kÝnh vµ niÒm tin m·nh liÖt.Khổ 10 - 11M¸i ®×nh Hång Th¸iC©y ®a T©n TrµoI. TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN VIỆT BẮC- Tố Hữu -III. TỔNG KẾT:1. Nội dung: Việt Bắc là khúc hùng ca và cũng là khúc tình ca về cách mạng, về cuộc kháng chiến và con người kháng chiến.2. Nghệ thuật: Đậm đà tính dân tộc: Thể thơ lục bát, kết cấu đối đáp, ngôn ngữ đậm sắc thái dân gian...LUYỆN TẬP1. Sự tinh tế của Tố Hữu trong việc sử dụng cặp đại từ xưng hô ta- mình trong bài thơ?2. Chọn trong đoạn trích hai đoạn tiêu biểu:- Một đoạn về vẻ đẹp của cảnh và người Việt Bắc.- Một đoạn về khung cảnh hùng tráng của Việt Bắc trong kháng chiến.Phân tích một trong hai đoạn đó.Chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh