Bài giảng Ngữ văn 12 - Tuần 27 - Tiết: Số phận con người của Sô - Lô - Khôp

Đọc văn SỐ PHẬN CON NGƯỜI - Sơ-Lơ-Khơp-Đọc văn  SỐ PHẬN CON NGƯỜI (SƠ-LƠ-KHƠP)I.Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: Sơ-lơ-khơp (1905- 1984) -Sinh tại một thị trấn của vùng sơng Đơng - Là nhà văn Xơ viết lỗi lạc -Tham gia cách mạng khá sớm - Từng làm nhiều nghề để kiếm sống và luơn tự học - Ơng được vinh dự nhận giải thưởng Nơ-ben về văn học năm 1965Số phận con ngườiTác phẩm tiêu biểu: Sơng Đơng êm đềm Đất vỡ hoang Truyện sơng Đơng Số phận con người Họ chiến đấu vì tổ quốcNƯỚC NGARƠTTƠPSỐ PHẬN CON NGƯỜII.Tìm hiểu chung: 2.Truyện ngắn Số phận con người : - Được đăng trên hai số báo Sự thật ngày 31.12.1956 và 1.1.1957 tại Matcơva. Truyện gồm phần mở đầu, phần kết thúc và ba chương. -Số Phận Con Người giàu chất bi tráng- anh hùng ca và thấm đẫm tính nhân văn đã trở thành những tác phẩm văn học đặc sắc về chiến tranh - Đoạn trích là phần cuối của truyện SỐ PHẬN CON NGƯỜI*Tóm tắt cốt truyện: +Phần mở đầu:Mùa xuân năm 1946 trên đường đi công tác Sôlôkhhôp gặp anh lái xe Anđrây Xôcôlôp và bé Vania trên bến đò, nhân dịp này Xôcôlôp kể cho tác giả nghe về cuộc đời của mình Xôlôkhôp và bé VaniaSố phận con người+Chương I:Tiểu sử của Xôcôlôp từ những năm trai trẻ đến thời gian chiến tranh Vệ quốc bắt đầu. Những năm nội chiến anh tham gia Hồng quân. Năm đói 1922, cả nhà chết đói, chỉ mình anh đi làm thêm cho culăc nên sống sót . Xôcôlôp làm nghề mộc, nghề nguội, rồi lấy vợ, dần dần xây dựng được một gia đình hạnh phúc có nhà cửa, vợ hiền và ba con.SỐ PHẬN CON NGƯỜI+Chương II:Chiến tranh bùng nổ, Xôcôlôp từ giã vợ con ra mặt trận. Anh bị phát xít bắt làm tù binh, phải chịu đựng bao sự tra tấn, hành hạ dã man của kẻ thù. Xôcôlôp chạy trốn khỏi trại tù, trở về với Hồng quân. Về đơn vị được ít lâu thì anh nhận được tin đau đớn: một trái bom của máy bay phát xít đã chôn vùi ngôi nhà cùng với vợ và hai con gái của anh .SỐ PHẬN CON NGƯỜI+Chương III:Một hi vọng mới sưởi ấm tâm hồn giá lạnh của Xôcôlôp: anh nhận được thư của người con trai lớn nay đã là một đại úy pháo binh.Khi chiến tranh sắp kết thúc, tiến quân gần đến Berlin, anh nhận được tin con trai báo cho biết cũng đang tiến về BerlinXôcôlôp chờ đợi giờ phút bố con gặp nhau. Nhưng anh đã được gọi đến nhìn mặt con lần cuối cùngVì con trai anh đã tử trận đúng vào ngày mùng chín tháng nămngày chiến thắng.SỐ PHẬN CON NGƯỜI+Phần kết :Rời quân ngũ, anh về ở nhà người bạn làm lái xe.Khi gặp chú bé Vania – chú bé mồ côi, anh đã nhận làm bố đứa bé, chăm sóc tận tình chu đáo.Sau khi gây tai nạn, bị thu bằng lái xe, anh cùng Vania rời nhà bạn tìm đến một vùng đất mới SỐ PHẬN CON NGƯỜIII. Đoc văn : 1. Nhân vật Anđrây Xơcơlơp: a. Cuộc đời đau khổ, bất hạnh: + Trong chiến tranh: -Tham gia nhập ngũ, bị thương, bị đày đọa trong trại tập trung của bọn phát xít - Khi thốt được về với hồng quân, anh nhận được tin vợ và hai con gái đã bị bom giặc sát hại - Người con trai duy nhất của anh cũng đã nhập ngũ và đang cùng anh tiến đánh Berlin. Nhưng đúng ngày chiến thắng, con trai anh đã bị kẻ thù bắn chết. Niềm hy vọng cuối cùng của Xơcơlơp tan vỡ Số phận con người+ Kết thúc chiến tranh: - Luơn sống trong cơ đơn, đau khổ, vẫn phải lo kiếm kế sinh nhai trong đời thường, khơng ít chuyện eo sèo, chua chát, phải phiêu bạt nhiều nơi - Anđrây đau xót khi chứng kiến thảm cảnh của bé Vania. Nỗi đau chỉ diễn tả được bằng giọt nước mắt. - Sức khỏe ngày càng giảm sút, anh cảm thấy : “trái tim đã chai sạn vì đau khổ” vẫn khơng thốt ra một lời than vãn, khơng suy sụp tinh thần Nếu là một người thiếu bản lĩnh Xôcôlôp sẽ đi đến kết cục như thế nào? Số phận con người 2. Bé Vania: -Một nạn nhân đáng thương của chiến tranh: cha mẹ chết trong chiến tranh, đơn độc , bất hạnh. - Được Xơcơlơp nhận làm con nuơi, khi Xơcơlơp nhận mình là cha, bé Vania thật sung sướng, niềm hạnh phúc lớn lao - Gắn bĩ, quyến luyến với Xơcơlơp: ơm chặt lấy cổ, áp chặt vào má, bố đi vắng thì “khĩc suốt từ sáng đến tối”  Xơcơlơp là người bố thân yêu, là chỗ dựa cho cuộc đời nĩ. 3. Vẻ đẹp tính cách Nga: Nhóm 1,2: Anđrây Xơcơlơp đã nhận bé Vania làm con như thế nào? Điều gì đã khiến anh quyết định như vậy? THẢO LUẬN : Nhóm 3,4: Nhờ vào đâu mà Anđrây Xơcơlơp và Vania đã vượt qua được nỗi đau và sự cô đơn? Số phận con người 3. Vẻ đẹp tính cách Nga: - Tấm lịng nhân ái, hào hiệp, vị tha, sức mạnh lịng nhân ái của con người Nga một lần nữa đã giúp Anđây Xơcơlơp vượt lên số phận - Xơcơlơp bừng sáng những phẩm chất Nga đáng quý: Trách nhiệm Kiên cường Giàu lòng nhân ái “Hai con người cơi cút, hai hạt cát bị sức mạnh phũ phàng của bảo tố chiến tranh thổi bạt tới những miền xa lạ con người cĩ ý chí kiên cường, sẽ đứng vững được và sống bên cạnh bố, chú bé kia một khi đã lớn lên sẽ cĩ thể đương đầu với mọi thử thách” 4. Thái độ của người kể chuyện: - Khẳng định ngòi bút nghệ thuật nhân sinh cuả Sôlôkhốp. nhìn về chiến tranh và nhìn về cuộc sống của những đứa trẻ thơ để quan tâm, chăm sóc chúng nhất là những đứa trẻ thơ bị bất hạnh vì chiến tranh.- Tin tưởng ở tính cách Nga kiên cường.Số phận con ngườiIII.Tổng kết: Ghi nhớ (sgk) 1. Nội dung: Vẻ đẹp của tính cách Nga và ý nghĩa của hình tượng Anđrây Xơcơlơp trong khát vọng vươn lên làm chủ số phận 2. Nghệ thuật: Kể chuyện kiểu truyện lồng truyện, tính chân thực, tạo ra một phương thức miêu tả lịch sử mới: lịch sử trong mối liên hệ mật thiết với số phận của con người nhỏ bé Số phận con người Củng cố: Qua nhân vật Anđrây Xơcơlơp và “ Số phận con người”, Sơlơkhơp muốn nĩi điều gì với bạn đọc?Con người phải biết vươn lên làm chủ hồn cảnh, bản thân, số phận bằng sức mạnh của tình yêu thương, lịng dũng cảm, nghị lực và niềm tin vào tương lai cuộc sốngNghị lực đó cũng là nghị lực của người cách mạng có thể vượt qua số phận. * Dặn dò : Tìm đọc toàn bộ tác phẩm Số phận con người , Đất vở hoang, Sông Đông êm đềm. Soạn: Diễn đạt trong văn nghị luận: Nhóm 1,2: phân tích bài tập 1 Nhóm 3,4 : phân tích bbài tập 2. Rút ra nhưng chú ý về giọng điệu trong văn NL.T