Bài giảng Ngữ văn khối lớp 12 - Đàn ghi ta của Lorca

ĐÀN GHI TA CỦA LORCA(Trích “Khối vuông rubic”)Thanh ThảoLuyện tập vận dụng kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn nghị luậnCâu hỏi:- Vì sao trong một bài văn nghị luận ta cần phải vận dụng kết hợp các phương thức biểu đạt?- Muốn cho việc vận dụng có kết quả cao, ta cần phải chú ý điều gì?- Trình bày văn bản có vận dụng kết hợp các phương thức biểu đạt đã chuẩn bị ở nhà theo yêu cầu của bài tập luyện tập?Kiểm tra bài cũ - Tên khai sinh: Hồ Thành Công, sinh năm 1946.- Quê: Mộ Đức, Quảng Ngãi.- Sự nghiệp văn chương:+ Có các sáng tác hay và độc đáo về chiến tranh và thời hậu chiến.I . Tìm hiểu chung: 1. Tác giả:+ Taùc phaåmNhững người đi tới biểnDấu chân qua trảng cỏNhững ngọn sóng mặt trờiKhối vuông ru bíchTừ một đến một trămViết về chiến tranh và hậu chiến thể hiện suy tư và trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đạiĐặc điểm thơ :+ Là tiếng nói của người trí thức nhiều suy tư, trăn trở về cuộc sống.+ Ông luôn tìm tòi khám phá, sáng tạo, tìm cách biểu đạt mới qua hình thức câu thơ tự do, đem đến một mĩ cảm hiện đại cho thơ bằng thi ảnh và ngôn từ mới mẻ. 2. Tác phẩm:Cấu trúc thơCấu trúcru-bich Mô hình mở phá bỏ khuôn mẫu, giải phóng cảm xúc và tưởng tượng- Rút trong tập “Khối vuông ru bích”.- Là tác phẩm tiểu biểu cho tư duy thơ Thanh Thảo: Giàu suy tư, mãnh liệt và phóng túng, ít nhiều nhuốm màu sắc tượng trưng và siêu thực. 2. Tác phẩm:II. Đọc - Hiểu văn bản:1. Khái quát chung:a. Bố cục:- Đoạn 1 (6 dòng đầu): Hình ảnh người nghệ sĩ tự do, cách tân Lor – ca trên cái nền chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha.- Đoạn 2 (12 dòng tiếp theo): Lor – ca bị sát hại và nỗi xót xa về khát vọng cách tân còn dang dở .- Đoạn 3 (4 dòng tiếp theo): Niềm xót thương Lor – ca và tiếc nuối những cách tân của Lor – ca không ai tiếp tục.- Đoạn 4 (9 dòng cuối): Suy tư về sự giải thoát và giã từ của Lor – ca.- Nhan đề: Hình ảnh cây đàn ghi ta. + Nhạc cụ truyền thống, tiêu biểu cho đất nước và nền âm nhạc Tây Ban Nha. + Biểu tượng cho nghệ thuật và tài năng của Lor – ca.b. Nhan đề và câu thơ đề từ: Lor ca: một nghệ sĩ đa tài, một nhân cách cao đẹp, một số phận oan khuất.- Một thiên tài: nhà thơ, nhạc sĩ, nhà viết kịch, nhà hoạt động sân khấu người Tây Ban Nha - đại diện cho tinh thần tự do và khát vọng cách tân nghệ thuật của thế kỷ XX. Lor ca: một nghệ sĩ đa tài, một nhân cách cao đẹp, một số phận oan khuất.- Một nhân cách cao đẹp: nhà thơ hiện đại yêu nhạc dân gian, dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân, dám dũng cảm đấu tranh với một nền chính trị độc tài, nền nghệ thuật già nua, bảo thủ. Lor ca: một nghệ sĩ đa tài, một nhân cách cao đẹp, một số phận oan khuất.- Một số phận đầy oan khuất: kẻ thù tàn nhẫn lén thủ tiêu ông, nhiều người không hiểu hết sự hy sinh cao cả của ông. Lor ca: một nghệ sĩ đa tài, một nhân cách cao đẹp, một số phận oan khuất.- Câu thơ đề từ: “Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” + Thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa Lor – ca với nền âm nhạc và nghệ thuật Tây Ban Nha. + Sự yêu mến, kính trọng, khâm phục của tác giả với bản sắc văn hoá của đất nước và con người Tây Ban Nha. Bản đồ nước Tây Ban NhaQUỐC KỲ VÀ QUỐC HUY TÂY BAN NHAThủ đô Tây Ban NhaThủ đô Tây Ban Nha về đêmThánh đường Sagrada Familia – biểu tượng của đất nước Tây Ban Nha Thánh đường Sagrada Familia – biểu tượng của đất nước Tây Ban NhaĐất nước Tây Ban NhaĐất nước Tây Ban NhaBảo tàng Gugenhem Đấu bò tótĐấu bò tót Đấu bò tótĐấu bò tótĐấu bò tótVũ nữ Di - ganHoa li laThiên tài âm nhạc Tây Ban Nha: Lor- caThiên tài âm nhạc Tây Ban Nha: Lor- caLor- ca và nền âm nhạc Tây Ban NhaHoa Li la (Tử đinh hương)2. Hình tượng người nghệ sĩ tự do, cách tân Lor – ca (6 câu đầu):- Hình ảnh so sánh mới mẻ: tiếng đàn bọt nước sự tinh tế, mong manh của tiếng đàn mới, của ước vọng đổi mới âm nhạc nơi Lor – ca.- Hình ảnh biểu tượng: áo choàng đỏ gắt văn hoá đặc trưng của TBN, đấu trường giữa khát vọng dân chủ Lor – ca với nền chính trị độc tài; khát vọng cách tân nghệ thuật với nền nghệ thuật già nua.- Câu thơ mô phỏng tiếng đàn: “Li la li la li la” vang lên như một điệp khúc mở đầu nhịp nhàng và du dương.- Hình ảnh người nghệ sĩ:“đi lang thang về miền cô độc” với “vầng trăng chếnh choáng”, “trên yên ngựa mỏi mòn” hệ thống từ láy (lang thang, đơn độc, chếnh choáng, mỏi mòn) + nhân hoá (vầng trăng chếnh choáng): người nghệ sĩ tự do, lãng tử nhưng mong manh, cô độc trong cuộc chiến vì dân chủ và cách tân nghệ thuật.3. Nghĩ về cái chết của Lor-ca:- Tác giả khắc hoạ nhân vật giữa một không gian hoang dã đậm chất Tây Ban Nha : + Tây Ban Nha hát nghêu ngao bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ. + Thủ pháp đối lập: hát nghêu ngao > Sự tiếc thương hoà lẫn với sự mến mộ, tôn vinh, cảm phục, tri âm của nhà thơ. III. Tổng kết: Ghi nhớ (SGK)- Nghệ thuật: + Thể thơ tự do, không dấu câu, không dấu hiệu mở đầu, kết thúc + Sử dụng hình ảnh, biểu tượng - siêu thực có sức chứa lớn về nội dung; + Tạo ra màu sắc Tây Ban Nha rất đậm nét trong bài thơ ; + Kết hợp hai yếu tố thơ và nhạc.- Nội dung: Bài thơ thể hiện nỗi đau xót sâu sắc trước cái chết bi thảm của Lor-ca. LUYỆN TẬPNêu cảm nhận của anh (chị) về hình ảnh của LORCA được thể hiện qua bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” của nhà thơ Thanh Thảo ?HƯỚNG DẪN HỌC BÀI, CHUẨN BỊ BÀI MỚI1. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI. a. Học thuộc tiểu sử tác giả. b. Phân tích hình tượng Lorca trong bài thơ. c. Nghệ thuật chính của bài thơ.2. CHUẨN BỊ BÀI MỚI: 	Các bài đọc thêm: + Bác ơi – Tố Hữu. + Tự do – P. E–LUY–A. Chuẩn bị các câu hỏi trang 169, 173 SGK.Bµi häc kÕt thóc,xin chµo c¸c thÇy c« vµ c¸c em!