Bài giảng Sinh học 6 - Bài 30: Thụ phấn

KIỂM TRA BÀI CŨ:12345678910ĐÀITRÀNGBao phấnChỉ nhịNHỊĐầu nhụyVũi nhụyBầu nhụyNoón Bộ phận nào là quan trọng nhất? Vỡ sao?1/ Hóy nờu đặc điểm và chức năng của những bộ phận chớnh ở hoa?NHỤY2/ Căn cứ vào bụ̣ phọ̃n sinh sản chủ yờ́u của hoa, hãy phõn chia các nhóm hoa sau:Hoa dõm bụtHoa đơn tínhHoa lưỡng tính3/ Dựa vào cách xờ́p hoa trờn cõy, hãy phõn loại các nhóm hoa sau đõy:Hoa cõ̉m tú cõ̀uHoa dõm bụtHoa trangHoa ngọc lanHoa mọc đơn đụ̣cHoa moc thành cụmBài 30: Thụ phấnSự thụ phṍnH: Thế nào là hoa tự thụ phấn?Hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn	a. Hoa tự thụ phấn:Hs quan sỏt H 30.1 và trả lời cõu hỏi sau:Đặc điểm nào trong ngoặc là của hoa tự thụ phấn?+Loại hoa ( đơn tớnh, lưỡng tớnh )+Thời gian chớn của nhị so với nhụy ( đồng thời, trước, sau . )lưỡng tớnhđồng thờiGIAO PHẤNCÂU HỎI:1. Giao phấn là gì? Xảy ra ở loại hoa nào?2. Hoa giao phấn khỏc với hoa tự thụ phấn ở điểm nào?3. Hiện tượng giao phấn của hoa được thực hiện nhờ những yếu tố nào?b. Hoa giao phấn:HS đọc thụng tin mục( b) sgk trang 99 trả lời cỏc cõu hỏi sau:Giao phấn là gỡ? Xảy ra ở loại hoa nào?+Những hoa cú hạt phấn chuyển đến đầu nhụy của hoa khỏc gọi là hoa giao phấn+Xảy ra ở hoa đơn tớnh, lưỡng tớnh khi nhị, nhụy khụng chớn cựng một lỳc.- Hoa giao phấn khỏc hoa tự thụ phấn ở điểm nào?+Hoa tự thụ phấn xảy ra trờn 1 hoa, hoa giao phấn xảy ra trờn 2 hoa khỏc nhau+Hoa lưỡng tớnh khi nhị. nhụy khụng chớn cựng một lỳc- Hiện tương giao phấn của hoa được thực hiện nhờ yếu tố nào?	+Nhờ sõu bọ	+Nhờ giú	+Nhờ con người	............................1/ Hoa cú đặc điểm gỡ dễ hấp dẫn sõu bọ?2/ Tràng hoa cú đặc điểm gỡ làm cho sõu bọ muốn lấy mật hoặc lấy phấn hoa thường phải chui vào trong hoa?3/ Nhị của hoa cú đặc điểm gỡ khiến sõu bọ khi đến lấy mật hoặc phấn hoa thường mang theo hạt phấn sang hoa khỏc?4/ Nhụy hoa cú đặc điểm gỡ khiến sõu bọ khi đến thỡ hạt phấn của hoa khỏc thường bị dớnh vào đầu nhụy?H: Hóy túm tắt những đặc điểm chủ yếu của hoa thụ phấn nhờ sõu bọ.Ong lṍy phṍn hoa2. Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sõu bọ:Quan sỏt một hoa thụ phấn nhờ sõu bọ, - Hoa cú đặc điểm gỡ để hấp dõn sõu bọ?+Màu sắc sặc sỡ: Vàng, tớm, đỏ...Tràng hoa cú đặc điểm gỡ làm cho sõu bọ muốn lấy mật hoặc lấy phấn thường phải chui vào trong hoa?+Tràng hoa hỡnh ống, chật hẹp, sõu bọ phải chui sõu lấy phấn và mật ở đỏy hoaNhị của hoa cú đặc điểm gỡ khiếnsõu bọ khi đến lấy mật hoặc phấn hoa thường mang theo hạt phấn sang hoa khỏc.+Hạt phấn to, cú gai, cú chất dớnhNhụy hoa cú đặc điểm gỡ để giữ hạt phấn?+ Đầu nhụy cú chất dớnh.Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sõu bọ? Hoa thụ phấn nhờ sõu bọ cú đặc điểm:+Màu sắc sặc sỡ, hấp dẫn sõu bọ+Cú hương thơm và mật ngọt quyến rũ sõu bọ+Hạt phấn to, cú gai+Đầu nhụy cú chất dớnhLấy vớ dụ về cỏc hoa thụ phấn nhờ sõu bọ?+Hoa hồng, phong lan, hoa cỳc,bớ đỏ, mướp, hoa cải,nhài, quỳnh, dạ hương...Những cõy cú hoa nở về đờm như Quỳnh, Nhài, dạ hương cú đặc điểm gỡ thu hỳt sõu bọ?+Hoa thường cú màu trắng làm cho hoa nổi bật trong đờm tối khiến sõu bọ dễ nhận ra.+Mựi thơm rất đặc biệt kớch thớch sõu bọ dễ nhận ra hoa.Kiểm tra: Điền từ hoặc cụm từ thớch hợp vào chỗ...............Trong cỏc cõu sau:Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn............................với đầu nhụyHoa cú hạt phấn rơi vào đầu nhụy của chớnh hoa đú gọi là hoa........................................Những hoa cú hạt phấn chuyển đến đầu nhụy của hoa khỏc là hoa.................................Những hoa thụ phấn nhờ sõu bọ thường cú:.........................................cú.............................,.....................,hạt phấn.....................và cú....................... đầu nhụy cú...................................gaitiếp xỳctự thụ phấngiao phấnmàu sắc sặc sỡhương thơmmật ngọttochất dớnhVề nhà:	+Học bài theo cõu hỏi SGK trang 110	+Tỡm thờm vớ dụ về hoa thụ phấn nhờ sõu bọ và đặc điểm thớch nghi của loại hoa đú với cỏch thụ phấn nhờ sõu bọ...	+Chuẩn bị phần 3 của bài “ Thụ phấn” (Tiếp theo) Thụ phấn( tiếp theo)IV/ Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ giú:3. Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ giú:Quan sỏt ruộng ngụ đó cú hoa, quan sỏt hỡnh 30.3 Trả lời cỏc cõu hỏi sauNhận xột vị trớ hoa ngụ đực và cỏi?+Hoa đực ở ngọn cõy, hoa cỏi từ nỏch lỏVị trớ đú cú tỏc dụng gỡ trong cỏch thụ phấn nhờ giú?+Phấn rơi vào hoa cỏi dễ dàngĐọc thụng tin sgk hoàn thành phiếu học tập sau:Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ giúTỏc dụng+Hoa thường tập trung ở ngọn cõy+Bao hoa thường tiờu giảm+Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng+Hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ+Đầu nhụy dài, nhiều lụng+Tập trung nhiều hạt phấn từ trờn+Hoa nhẹ+Hạt phấn dễ rơi khi chớn+Dễ rơi, thụ phấn dễ dàng+Dớnh hạt phấnĐặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sõu giú? Hoa thụ phấn nhờ giú cú đặc điểm:+Thường cú hoa nằm ở ngọn cõy+Bao hoa thường tiờu giảm+Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng, hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ+Đầu nhụy thường cú lụng dớnhLấy vớ dụ về cỏc hoa thụ phấn nhờ giú?+Hoa ngụ, lỳa, kờ, cao lương, lỳa mỡ, phi lao, cỏc loài cỏ...- So sỏnh hoa thụ phấn nhờ sõu bọ và thụ phấn nhờ giú theo mẫu bảng sau?Đặc điểmHoa thụ phấn nhờ sõu bọHoa thụ phấn nhờ giú+Bao hoa+Nhị hoa+Nhụy hoa+Đặc điểm khỏc*Đơn giản hoặc tiờu biến.*Khụng cú màu sắc sặc sỡ*Cú hương thơm, mật ngọt*Đầy đủ, cú cấu tạo phức tạp*Thường cú màu sắc sặc sỡ*Hạt phấn to, dớnh và cú gai+Đầu nhụy thường cú chất dớnh*Hạt phấn nhỏ, nhiều, nhẹ*Đầu nhụy dài, cú lụng quột*Hoa thường mọc ở ngọn cõy3. Ứng dụng kiến thức về thụ phấnĐọc thụng tin sgk và quan sỏt hỡnh 30.4 và 30.5 trả lời cỏc cõu hỏi sau?Khi nào hoa cần thụ phấn bổ sung?+Khi thụ phấn tự nhiờn gặp khú khăn: *Trời mưa: Sõu bọ khụng đến thăm hoa *Khụng cú giúCon người đó làm gỡ để tạo điều kiện cho hoa thụ phấn? *Nuụi ong *Trực tiếp thụ phấn cho hoaCon người chủ động thụ phấn thờm cho hoa nhằm mục đớch gỡ?*Tăng số lượng quả và hạt*Tạo ra cỏc giống lai mới.CỦNG CỐ BÀIChọn cõu trả lời đỳng:* Hiện tượng giao phấn ở hoa cú thể được thực hiện nhờ những yếu tố nào?Cõu 1:a) Giú b) Nước c) Sõu bọ d) NgườiXXXXChọn cõu trả lời đỳng nhất:* Quả và hạt phỏt tỏn nhờ giú thường cú những đặc điểm nào?Cõu 2:a) Quả khi chớn tự mở được. b) Quả cú gai múc. c) Quả hoặc hạt nhẹ, thường cú cỏnh hoặc chựm lụng. d) Tất cả cỏc đặc điểm trờn.XCõu 3:* Những cõy cú hoa nở về ban đờm như: nhài, quỳnh, dạ hương cú đặc điểm gỡ thu hỳt sõu bọ?Chọn cõu trả lời đỳng nhất:* Nuụi ong trong cỏc vườn cõy ăn quả cú lợi gỡ?Cõu 4:a) Ong giỳp giao phấn cho hoa, tạo năng suất cao. b) Ong cho mật và sữa chỳa làm thuốc và thực phẩm cho con người. c) Đàn ong cú điều kiện phỏt triển tốt. d) Cả a, b, c đều đỳng.XCả a, b, c đều đỳng.* Em hóy chọn một số từ sau đõy điền vào chỗ trống cho thớch hợp: Tự thụ phấn, thụ phấn, lưỡng tớnh, màu sắc sặc sỡ, giú, tiờu giảm, cú lụng dớnh, nhẹ, nhỏ.Cõu 5:- (1) . . . . . . . . . . . . . là hiện tượng hạt phấn tiếp xỳc với đầu nhụy.- Hoa tự thụ phấn là loại hoa (2). . . . . . . . . . . . . . . . . - Hoa cú hạt phấn rơi vào đầu nhụy của chớnh hoa đú gọi là hoa (3) . . . . . . . . . . . . . . .- Những hoa thụ phấn nhờ sõu bọ thường cú (4) . . . . . . . . . . . . . . . . ., cũn những hoa thụ phấn nhờ (5). . . . . . , thường cú hoa nằm ở ngọn cõy; bao hoa thường (6) . . . . . . . . . . . , chỉ nhị dài, hạt phấn nhiều, (7). . . . . . ., (8) . . . . . . , đầu nhụy thường(9) . . . . . . . . . . . . . /. Thụ phấnlưỡng tớnhtự thụ phấnmàusắc sặc sỡgiútiờu giảmnhẹcú lụng dớnhnhỏHƯỚNG DẪN Vấ̀ NHÀ: HỌC BÀI XEM TRƯỚC BÀI 31: THỤ TINH, Kấ́T HẠT VÀ TẠO QUẢ.( QUAN SÁT HÌNH 31.1 VÀ ĐỌC PHẦN CHÚ THÍCH )