Bài giảng Sinh học 8 - Đặng Thị Ngọc Hân - Tiết 29, Bài 28: Tiêu hóa ở ruột non

GIÁO VIÊN: ĐẶNG THỊ NGỌC HÂN Câu 1/ Nêu cấu tạo của dạ dày phù hợp với chức năng tiêu hóa? Tại sao nói biến đổi hóa học ở dạ dày là không đáng kể? KIỂM TRA MIỆNG Trả lời: + Cấu tạo dạ dày: - Dạ dày gồm có 3 lớp cơ dày, khỏe ( cơ dọc, cơ vòng và cơ chéo) - Lớp niêm mạc có nhiều tuyến tiết dịch vị + Biến đổi hóa học ở dạ dày là không đáng kể vì: Trong dịch vị chỉ có 1 loại enzim pepsin phân cắt prôtêin chuỗi dài thành prôtêin chuỗi ngắn từ 3 – 10 axit anim Caâu 2: ÔÛ daï daøy nhöõng thöùc aên naøo chöa ñöôïc bieán ñoåi veà maët hoaù hoïc hoaëc bieán ñoåi coøn dôû dang? Haõy cho bieát vai troø cuûa ruoät non? Trả lời - Lipit chöa bieán ñoåi, gluxit vaø proâteâin bieán ñoåi dôû dang - Vai troø cuûa ruoät non : Tieâu hoùa vaø haáp thuï chaát dinh döôõng. KIỂM TRA MIỆNG TIÊU HÓA Ở RUỘT NON I/ RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 I/ RUỘT NON Ảnh tiêu bản cấu tạo ruột non Lớp màng Lớp niêm mạc I-RUỘT NON. Lớp dưới niêm mạc Lớp cơ  Ruột non có cấu tạo như thế nào? Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 TIÊU HÓA Ở RUỘT NON 1 2 3 4 So sánh cấu tạo của ruột non giống và khác với dạ dày như thế nào? I-RUỘT NON. + Giống: Ruột non cũng có cấu tạo 4 lớp như dạ dày + Khác: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/202 -Thành ruột non có 4 lớp như dạ dày nhưng mỏng: lớp cơ chỉ có cơ vòng và cơ dọc. I-RUỘT NON.  Nêu cấu tạo của ruột non? TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 I-RUỘT NON. Gan Túi mật Tụy Dạ dày Tá tràng  Tiếp theo dạ dày là bộ phận nào của ống tiêu hóa?  Đổ vào Tá tràng có các dịch tiêu hóa nào? TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/202 - Tá tràng là đoạn đầu của ruột non, dịch mật và dịch tụy có ống dẫn chung đổ vào tá tràng. -Thành ruột non có 4 lớp giống dạ dày nhưng mỏng: lớp cơ chỉ có cơ vòng và cơ dọc. I-RUỘT NON. TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/202 I-RUỘT NON.  Lớp niêm mạc ruột non có cấu tạo như thế nào? Có tác dụng gì? - Lớp niêm mạc ruột non có nhiều tuyến ruột => tiết dịch ruột và các tế bào => tiết chất nhày. TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/202 - Tá tràng là đoạn đầu của ruột non, dịch mật và dịch tụy có ống dẫn chung đổ vào tá tràng. - Thành ruột có 4 lớp như dạ dày nhưng mỏng: lớp cơ chỉ có cơ vòng và cơ dọc. - Lớp niêm mạc ruột có nhiều tuyến ruột tiết dịch ruột và các tế bào tiết chất nhầy . I-RUỘT NON. TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012  Ñaëc ñieåm naøo chöùng toû ruoät non laø giai ñoaïn tieâu hoaù cuoái cuøng vaø quan troïng ? - Tuyeán ruoät chöùa haàu heát caùc loaïi enzim xuùc taùc caùc phaûn öùng phaân caét caùc phaân töû thöùc aên - Tá tràng là đoạn đầu của ruột non, dịch mật và dịch tụy có ống dẫn chung đổ vào tá tràng. - Thành ruột có 4 lớp như dạ dày nhưng mỏng: lớp cơ chỉ có cơ vòng và cơ dọc. I-RUỘT NON: - Lớp niêm mạc ruột có nhiều tuyến ruột tiết dịch ruột và các tế bào tiết chất nhầy .  Với đặc điểm của ruột non như thế. Hãy dự đoán xem ở ruột non có thể diễn ra các hoạt động tiêu hóa nào? TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: I. RUỘT NON. TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 + Khi khoâng coù kích thích cuûa thöùc aên tuyeán……(1)……… khoâng tieát dòch, tuyeán ……(2)...... tieát ít dòch, ……(3)............... thöôøng xuyeân tieát dòch + Khi coù thöùc aên ........(4)....... leân löôõi vaø daï daøy, dòch …….(5)….. Vaø dòch …….(6) …….tieát maïnh, dòch .......(7)........ khoâng tieát □ Hoàn thành bài tập sau II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: I-RUỘT NON. TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 + Khi khoâng coù kích thích cuûa thöùc aên tuyeán………………… khoâng tieát dòch, tuyeán ………...... tieát ít dòch, ………............... thöôøng xuyeân tieát dòch + Khi coù thöùc aên .................. leân löôõi vaø daï daøy, dòch ……….….. Vaø dòch ………… …….tieát maïnh, dòch ..................... khoâng tieát  Đáp án ruột tuy gan chạm mật tụy ruột  Vậy dịch ruột tiết ra khi nào? Dạ dày Gan Túi mật Tụy Tá tràng Môn vị  Nhôø ñaâu maø thöùc aên töø daï daøy xuoáng taù traøng thaønh töøng ñôït? Thöùc aên töø daï daøy xuoáng ruoät non thaønh töøng ñôït theo löôïng nhoû coù yù nghóa gì?  Ñieàu gì xaûy ra khi daï daøy thieáu axit? Moân vò khoâng coù tín hieäu ñoùng, thức aên xuoáng ruoät non aøo aït  khoâng ñuû thôøi gian thaám dòch tieâu hoùa  hieäu quaû tieâu hoaù thaáp TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: Nhöõng chaát naøo trong thöùc aên khi ñeán ruoät caàn ñöôïc tieâu hoaù tieáp?  Thöùc aên xuoáng taù traøng ñöôïc taùc duïng vôùi caùc dòch tieâu hoaù naøo?  Taùc duïng cuûa dòch maät? Dòch maät TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: Thảo luận nhóm 3 phút 1/ Thức ăn xuống tới ruột non còn chịu sự biến đổi lí học nữa không ? Nếu có thì biểu hiện như thế nào ? 2/ Sự biến đổi hóa học ở ruột non được thực hiện với những loại chất nào trong thức ăn. Biến đổi hóa học như thế nào ? 3/ Vai trò của Lớp cơ trong thành ruột non là gì? Biểu hiện: + Thức ăn được hoà loãng và trộn đều các dịch tiêu hoá ( dịch mật, dịch tuỵ và dịch ruột). + Các khối lipit được các muối mật len lỏi vào và tách chúng thành những giọt lipit nhỏ biệt lập với nhau. II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 1/ Thức ăn xuống tới ruột non còn chịu sự biến đổi lí học nữa không ? Nếu có thì biểu hiện như thế nào ? I. RUÔT NON II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 I. RUÔT NON 2/ Sự biến đổi hóa học ở ruột non được thực hiện với những loại chất nào trong thức ăn. Biến đổi hóa học như thế nào ? Sự biến đổi hóa học ở ruột non được thực hiện với những loại chất: Gluxit, Lipit, Prôtêin Biến đổi hóa học như sau: Tinh bột và đường đôi Enzim Enzim Đường đôi Đường đơn Prôtêin Enzim Enzim Peptit Axit Amin dịch mật Enzim Lipit Các giọt lipit nhỏ Axit béo Glixêrin Axit Nuclêic Enzim Các thành phần của Nuclêôtit Biến đổi hóa học của thức ăn ở ruột non Glixêrin và Axit béo II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 I. RUÔT NON 3/ Vai trò của lớp cơ trong thành ruột non là? Nhào trộn thức ăn cho thấm đều dịch tiêu hóa - Tạo lực đẩy thức ăn dần xuống các phần tiếp theo của ruột II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 Chủ yếu là hòa loãng thức ăn cho thấm đều dịch tiêu hóa( dịch mật, dịch tuỵ và dịch ruột). Dịch mật phân nhỏ giọt mở tạo nhủ tương hóa 1/ Biến đổi lí học I. RUÔT NON  Biến đổi lí học ở ruột non là gì?  Vai trò của các enzim trong ruột non? 2/ Biến đổi hóa học: Hoạt động của các enzim trong dịch tiêu hóa ( dịch mật, dịch tụy, dịch ruột ) biến đổi thức ăn thành sản phẩm cuối cùng cơ thể hấp thụ được là: Đường đơn, axit anim, axit béo và rixêrin  Sản phẩm cuối cùng sau khi tiêu hóa ở ruột non mà cơ thể hấp thụ được là gì? II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON Tiết 29 – Bài 28 23/11/2012 Chủ yếu là hòa loãng thức ăn cho thấm đều dịch tiêu hóa( dịch mật, dịch tuỵ và dịch ruột). Dịch mật phân nhỏ giọt mở tạo nhủ tương hóa 1/ Biến đổi lí học I. RUÔT NON  Nhai kĩ ở miệng có ý nghĩa gì với sự biến đổi hóa học ở ruột non? Dạ dày đở mệt tăng diện tích tiếp xúc ở ruột non 2/ Biến đổi hóa học: Hoạt động của các enzim trong dịch tiêu hóa ( dịch mật, dịch tụy, dịch ruột ) biến đổi thức ăn thành sản phẩm cuối cùng cơ thể hấp thụ được là: Đường đơn, axit anim, axit béo và rixêrin  Những chất nào không qua hoạt động tiêu hóa cũng được hấp thụ ở ruột non?  Vậy ở ruột non xảy ra hoạt động nào là chủ yếu? TỔNG KẾT Câu1: Sản phẩm cuối cùng của prôtêin sau khi được tiêu hóa ở ruột non là: a. Glucô. b. Axit amin c. Glixêrin d. Axit béo Câu 2: Những loại chất nào cần tiêu hóa tiếp ở ruột non ? a. Gluxit b. Prôtêin c. Lipit. d. Cả a, b, c. Câu 3: Một khẩu phần thức ăn đầy đủ các chất gồm những chất nào? a. Axít béo và glixêrin b. Đường đơn, axit amin . c. Các vitamin, các muối khoáng, nước. d. Cả a, b, c. TỔNG KẾT: HƯỚNG DẪN HỌC TẬP + Đối với bài học tiết tiếp theo: - Chuẩn bị bài: “ Hấp thụ chất dinh dưỡng……. Vệ sinh tiêu hóa ” - Soạn 1/ Cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ ? 2/ Tìm hiểu vai trò của gan trong hoạt động tiêu hóa thức ăn trên đường vận chuyển các chất về tim? + Đối với bài học tiết này Về nhà học bài, trả lời câu 1, 2, 3, 4 SGK / 92 - Đọc em có biết / 92