Bài giảng Sinh học 9 - Bài 9: Hệ tiêu hóa

Hệ tiêu hoá ThS.Bs Trang Thị Ánh Tuyết Bài 9: HỆ TIÊU HÓA MỤC TIÊU NÊU CÁC KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC PHÂN ĐỊNH CÁC ĐOẠN CỦA ỐNG RUỘT TRÌNH BÀY SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT TRƯỚC, RUỘT GIỮA VÀ RUỘT SAU TRÌNH BÀY SỰ TẠO CÁC CẤU TRÚC TRONG Ổ BỤNG KỂ TÊN CÁC NHÓM DỊ TẬT CHÍNH CỦA ỐNG TIÊU HÓA I. CÁC KHÁI NIỆM NGUYÊN TẮC PHÂN ĐỊNH CÁC ĐOẠN CỦA ỐNG RUỘT ỐNG RUỘT: NỘI BÌ MẠC TREO RUỘT SAU CHUNG MẠC TREO RUỘT TRƯỚC RUỘT TRƯỚC RUỘT TRƯỚC TRÊN CƠ HOÀNH: NHÁNH ĐM CHỦ RUỘT TRƯỚC DƯỚI CƠ HOÀNH: ĐM THÂN TẠNG RUỘT GIỮA: ĐM MẠC TREO TRÀNG TRÊN RUỘT SAU: ĐM MẠC TREO TRÀNG DƯỚI II. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT TRƯỚC A. SỰ TẠO THỰC QUẢN BIỂU MÔ VÀ TUYẾN: NỘI BÌ TẦNG NIÊM MẠC, DƯỚI NIÊM MẠC, CƠ, VỎ NGOÀI, THANH MẠC: TRUNG BÌ B. SỰ TẠO DẠ DÀY BIỂU MÔ VÀ TUYẾN: NỘI BÌ SỰ XOAY DẠ DÀY TRỤC ĐẦU-ĐUÔI: 900 TRỤC NGANG: BỜ CONG LỚN HẠ THẤP, BỜ CONG NHỎ NHÔ LÊN THÀNH DẠ DÀY BỜ CONG NHỎ: BÊN PHẢI BỜ CONG LỚN: BÊN TRÁI C. SỰ TẠO GAN VÀ TÚI MẬT NỘI BÌ ỐNG RUỘT  NỤ GAN  TÚI THỪA GAN  DÂY GAN  BÈ REMAK, XOANG GAN (MAO MẠCH NAN HOA), ỐNG DẪN MẬT NỘI BÌ ỐNG RUỘT  NỤ TÚI MẬT (BÊN DƯỚI NỤ GAN)  TÚI MẬT, ỐNG TÚI MẬT D. SỰ TẠO TỤY NỘI BÌ ỐNG RUỘT  NỤ TỤY SAU (ĐỐI DIỆN NỤ GAN), NỤ TỤY TRƯỚC NGAY DƯỚI NỤ TÚI MẬT NỤ TỤY TRƯỚC (2 THÙY) DI CHUYỂN RA SAU, SÁP NHẬP VÀO NỤ TỤY SAU (1 THÙY)  TỤY NỤ TỤY TRƯỚC  MỎM MÓC CÂU, 1 PHẦN ĐẦU TỤY NỤ TỤY SAU  ĐẦU, THÂN, ĐUÔI TỤY III. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT GIỮA A. SỰ TẠO QUAI RỐN: QUAI RUỘT BÊN TRONG RỐN CÀNH TRÊN:HOI TRANG- HỖNG TRÀNG CÀNH DƯỚI: ĐẠI TRÀNG LÊN TRỤC: ĐM MẠC TREO TRÀNG TRÊN B. SỰ QUAY QUAI RỐN LẦN 1: 900 NGƯỢC CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ, ĐƯA ỐNG RUỘT VÀO RỐN LẦN 2: 1800 NGƯỢC CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ, ĐƯA QUAI RỐN TRỞ VỀ Ổ BỤNG C. KẾT QUẢ QUAY QUAI RỐN QUAI RUỘT XOAY 2700 NGƯỢC CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ ĐẠI TRÀNG LÊN, ĐẠI TRÀNG XUỐNG GẮN THỨ PHÁT VÀO THÀNH BỤNG MANH TRÀNG GẮN VÀO THÀNH BỤNG SAU ĐẠI TRÀNG NGANG ÉP TÁ TRÀNG GẮN THỨ PHÁT VÀO THÀNH BỤNG SAU IV. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT SAU(SỰ PHÂN CHIA Ổ NHỚP) A. VÁCH NIỆU-TRỰC TRÀNG 1 NẾP TOURNER Ở PHÍA TRÊN 2 NẾP RATHKE Ở 2 BÊN B. XOANG NIỆU DỤC NGUYÊN THỦY VÀ MÀNG NIỆU-DỤC ĐOẠN BÀNG QUANG ĐOẠN CHẬU ĐOẠN SINH DỤC C. ỐNG HẬU MÔN-TRỰC TRÀNG VÀ MÀNG HẬU MÔN NỘI BÌ TẠO 2/3 TRÊN CỦA ỐNG HẬU MÔN-TRỰC TRÀNG NGOẠI BÌ TẠO 1/3 DƯỚI CỦA ỐNG HẬU MÔN (MÀNG HẬU MÔN) ĐƯỜNG LƯỢC: NẾP NHĂN TRÊN MÀNG HẬU MÔN HỆ MẠCH ỐNG HẬU MÔN-TRỰC TRÀNG (BỆNH TRĨ): 2/3 TRÊN: ĐM, TM MẠC TREO TRÀNG DƯỚI 1/3 DƯỚI: ĐM, TM CHẬU TRONG V. SỰ TẠO CÁC CẤU TRÚC VÀ TẠNG TRONG Ổ BỤNG A. SỰ TẠO LÒNG ỐNG TIÊU HÓA CHÍNH THỨC: 2 LẦN B. SỰ TẠO LÁCH: NGUỒN GỐC TRUNG BÌ CƠ QUAN TẠO HUYẾT C. SỰ TẠO VÙNG KHÔNG CÓ PHÚC MẠC CỦA GAN D. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA MẠC TREO RUỘT TRƯỚC: TRƯỚC GAN: DÂY CHẰNG LIỀM SAU GAN: MẠC NỐI NHỎ TRÊN: DÂY CHẰNG GAN-VỊ DƯỚI: DÂY CHẰNG GAN-TÁ TRÀNG E. SỰ TẠO LỖ WINSLOW: TÚI NHỎ PHÚC MẠC (TÚI MẠC NỐI) THÔNG VỚI TÚI LỚN PHÚC MẠC (Ổ BỤNG) VI. DỊ TẬT CỦA HỆ TIÊU HÓA 3 NHÓM DỊ TẬT CHÍNH DỊ TẬT KHÔNG: KHÔNG CÓ CẤU TRÚC MẦM DỊ TẬT TỊT: BẤT THƯỜNG HỆ MẠCH DỊ TẬT HẸP, CHẺ ĐÔI: BẤT THƯỜNG TÁI TẠO LÒNG ỐNG RUỘT CÁC LOẠI DỊ TẬT CỤ THỂ - DÒ KHÍ QUẢN –THỰC QUẢN VÀ TỊT THỰC QUẢN - HẸP MÔN VỊ BẨM SINH - HẸP/TỊT TÁ TRÀNG - TỊT ĐƯỜNG DẪN MẬT NGOÀI GAN - TỤY VÒNG CÓ ỐNG TỤY PHỤ TỤY LẠC CHỖ CÒN QUAI RỐN QUAI RỐN KHÔNG XOAY/ XOAY BẤT TOÀN/XOAY NGHỊCH CHIỀU CÒN TÚI THỪA MECKEL - RUỘT CHẺ - PHÌNH ĐẠI TRÀNG VÀ VÔ HẠCH BẨM SINH - MÀNG HẬU MÔN KHÔNG THỦNG VÀ DỊ DẠNG HẬU MÔN HÃY THOẢI MÁI VỚI PHƠI THAI HỌC