Bài giảng Sinh học - Bài 21: Hoạt động hô hấp

SINH HỌC 8PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO KIÊN GIANGTRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ NGUYỄN TRÃIKiểm tra bài cũ Hô hấp là gì? -Quá trình hô hấp gồm các giai đoạn chủ yếu nào? Hô hấp là quá trình cung cấp O2 cho tế bào, loại CO2 ra khỏi cơ thể -Quá trình hô hấp gồm: sự thở, sự trao đổi khí ở phổi, sự trao đổi khí ở tế bàoKiểm tra bài cũCâu 1: Chức năng nào sau đây là của đường dẫn khí ?Câu 2: Các giai đoạn chủ yếu trong quá trình hô hấp là?Chọn ý trả lời đúng nhất trong các câu sau Sự trao đổi khí ở tế bào. Sự trao đổi khí ở phổi. Sự thở. Cả 3 câu a, b, c đúngDẫn khí ra, vào.Làm ấm, làm ẩm không khí.Giúp bảo vệ phổi.Câu a, b, c đều đúng.O2CO2O2O2CO2CO2MŨIKHÍ QUẢNPHẾ QUẢNHỌNGTHANH QUẢNPHỒIHOẠT ĐỘNG HÔ HẤPBài 21:Hoạt động hô hấp gồm: Sự thở ( sự thông khí ở phổi) Sự trao đổi khí ở phổi Sự trao đổi khí ở tế bàoTẾ BÀOPHỔITIMTẾ BÀOPHỔITIMGiai đọan 1: SỰ THỞ TIMTẾ BÀOO2O2O2CO2CO2CO2PHỔIGiai đọan 2: SỰ TRAO ĐỔI KHÍ Ở PHỔI TIMTẾ BÀOO2O2O2CO2CO2CO2PHỔIGiai đọan 3: SỰ TRAO ĐỔI KHÍ Ở TẾ BÀO TIMTẾ BÀOO2O2O2O2O2O2CO2CO2CO2CO2CO2CO2PHỔISƠ ĐỒ HƠ HẤP TÌM HIỂU CƠ CHẾ THÔNG KHÍ Ở PHỔIĐọc thông tin sách giáo khoaThế nào là một cử động hô hấp?Hít vàoThở raO2CO2?- Một lần hít vào, một lần thở ra là một cử động hô hấp.- Số cử động hô hấp trong một phút là nhịp hô hấp.Thế nào là nhịp hô hấp?Thế nào là một cử động hô hấp?Đọc chú thích hình 21.1 SGK?Sự hít vào và thở ra được thực hiện nhờ yếu tố nào?- Nhờ hoạt động của các cơ hô hấp làm thay đổi thể tích lồng ngực mà ta thực hiện được hít vào và thở ra.Kể tên các cơ hô hấp?- Cơ hoành, cơ liên sườn và một số cơ khác.Ý nghĩa: Giúp cho không khí trong phổi thường xuyên được đổi mới.? Hình nhìn thẳng Hình nhìn nghiêngSự tăng giảm thể tích lồng ngực và phổi khi hít vào và thở ra Cử động của xương sườn trong khi hô hấpHÌNH 1HÌNH 2HÌNH 3Bình thườngHít vào lồng ngực được nâng lênThở ra lồng ngực hạ xuốngLồng ngực được nâng lên, hạ xuống là nhờ hoạt động của cơ nào?  Nhờ cơ liên sườn co, dãn?Cử động của cơ hoành trong khi hô hấpH.1H.2Cơ hoành CO, lồng ngực nâng lên và mở rộng 2 bênCơ hoành DÃN, lồng ngực hạ xuống và thu nhỏKHÍ TRÀN VÀO PHỔIHÍT VÀOPHỔI XẾP, KHÍ THOÁT RATHỞ RA- Đọc chú thích hình 21.1 và 21.22 SGK- Đọc câu hỏi lệnhKhí dự trữThở ra gắng sức (800 – 1200 ml)Hô hấp bình thường (500 ml)Hít vào gắng sức (2100 – 3100 ml)Khí còn lại trong phổi (1000 – 1200 ml)Khí lưu thôngKhí bổ sungKhí cặnDung tích sống 3400 – 4800 mlTổng dung tích của phổi 4400 – 6000 mlĐỒ THỊ PHẢN ÁNH SỰ THAY ĐỔI DUNG TÍCH PHỔI Thảo luận nhóm1.Các cơ xương ở lồng ngực đã phối hợp hoạt động với nhau như thế nào để: Làm tăng thể tích của lồng ngực khi hít vào? Làm giảm thể tích lồng ngực khi thở ra???2. Dung tích phổi khi hít vào, thở ra bình thường và gắng sức có thể phụ thuộc vào các yếu tố nào ?Sự phối hợp của CƠ HOÀNH, CƠ LIÊN SƯỜN và XƯƠNG SƯỜNkhi HÍT VÀO làm TĂNG thể tích lồng ngựcHÍT VÀOSự phối hợp của CƠ HOÀNH, CƠ LIÊN SƯỜN và XƯƠNG SƯỜN khi THỞ RA làm giảm thể tích lồng ngực- Nhờ hoạt động của các cơ hô hấp, làm thay đổi thể tích lồng ngực mà ta thực hiện được hít vào, thở ra giúp cho không khí trong phổi thường xuyên được đổi mới- Các cơ liên sườn, cơ hoành, phối hợp với xương ức, xương sườn trong cử động hô hấp.- Dung tích phổi phụ thuộc vào giới tính, tầm vóc, tình trạng sức khoẻ và sự luyện tập.I. THÔNG KHÍ Ở PHỔIHOẠT ĐỘNG HÔ HẤPTRAO ĐỔI KHÍ Ở PHỔI VÀ TẾ BÀO Trao đổi khí ở phổi được thực hiện như thế nào?  Trao đổi khí ở tế bào được thực hiện như thế nào? Tìm hiểu thành phần của khí hít vào và thở ra.Sự trao đổi khí ở phổi và tế bào được thực hiện theo cơ chế nào??Theo cơ chế khuếch tán từ nơi có nồng độ cao tới nơi có nồng độ thấpĐọc thông tin sách giáo khoaĐọc phần “ Em có biết”O2CO2N2HƠI NƯỚCKhí hít vào20.96%0.02%79.02%ÍtKhí thở ra16.40%4.10%79.50%Bão hoàKẾT QUẢ ĐO MỘT SỐ THÀNH PHẦNKHÔNG KHÍ HÍT VÀO VÀ THỞ RAHãy giải thích sự khác nhau ở mỗi thành phần của khí hít vào và thở ra?CaoThấpThấpCaoGiải thích sự khác nhau ở mỗi thành phần của khí hít vào và thở ra?Khí hít vào Khí thở raLý doNồng độ O2Nồng độ CO2Nồng độ N2Hơi nướcCaoThấpDo O2 đã khuếch tán từ khí phế nang vào máu mao mạch.Không đổiCaoThấpKhông đổiÍtBão hoàDo CO2 đã khuếch tán từ máu mao mạch ra khí phế nang.Sự khác nhau này không đáng kể, và không có ý nghĩa sinh học.Hơi nước bão hoà trong khí thở ra do được làm ẩm bởi lớp niêm mạc tiết chất nhày phủ đường dẫn khí. Quan sát hình 21.4, mô tả sự khuếch tán của O2 và CO2.??A. Sự trao đổi khí ở phổiB. Sự trao đổi khí ở tế bàoPhế nangMáuTế bàoMáu- Trao đổi khí ở phổi gồm sự khuếch tán O2 từ không khí ở phế nang vào máu và của CO2 từ máu vào không khí phế nang- Trao đổi khí ở tế bào gồm sự khuếch tán của O2 từ máu vào tế bào và của CO2 từ tế bào vào máu.II. TRAO ĐỔI KHÍ Ở PHỔI VÀ TẾ BÀOI. THÔNG KHÍ Ở PHỔIHOẠT ĐỘNG HÔ HẤPCỦNG CỐ BÀIChọn ý trả lời đúng nhất trong các câu sau: Câu 1: Khi hô hấp các cơ nào sau đây tham gia làm thay đổi thể tích lồng ngực: Cơ liên sườn ngoài. Cơ hoành. Một số cơ khác. Cả 3 câu a, b, c đúng.Đọc thông tin màu hồng Nồng độ Oâ2 trong không khí phế nang cao hơn trong máu mao mạch. Nồng độ CO2 trong máu mao mạch cao hơn trong không khí phế nang. Khuếch tán Oâ2 từ máu vào phế nang, CO2 từ phế nang vào máu.Khuếch tán Oâ2 từ phế nang vào máu, CO2 từ máu vào phế nang.Câu 2: Trường hợp nào sau đây xảy ra sự trao đổi khí ở phổi?Chọn các ý trả lời đúng trong những câu sau:Câu 3: Trường hợp nào sau đây xảy ra sự trao đổi khí ở tế bào?Chọn các ý trả lời đúng trong những câu sau:Nồng độ Oâ2 trong máu thấp hơn trong tế bào. Nồng độ Oâ2 trong máu cao hơn trong tế bào.Nồng độ CO2 trong tế bào cao hơn trong máu.Khuếch tán Oâ2 từ máu vào tế bào, CO2 từ tế bào vào máu. DẶN DÒHọc kỹ và trả lời các câu hỏi cuối bài.Đọc “Em có biết”/ 71 SGK.Tìm hiểu về cách giữ vệ sinh hô hấp ( bài 22 ).CHÚC CÁC EM HỌC TỐT