Bài giảng Sinh học Lớp 7 - Bài 42: Thực hành quan sát bộ xương, mẫu mổ chim bồ câu

Bài 42: 
Quan sát bộ xương, 
 mẫu mổ chim bồ câu. 
THỰC HÀNH: 
* MỤC TIÊU : 
- Nhận biết một số đặc điểm của bộ xương chim thích nghi với đời sống bay. 
- Xác định được các cơ quan của hệ tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, bài tiết và sinh sản trên mẫu mổ chim bồ câu. 
1. Quan sát bộ xương chim bồ câu 
1. Quan sát bộ xương chim bồ câu 
? Em hãy nêu các đặc điểm của bộ xương chim thích nghi với đời sống bay ? 
- Chi trước: biến đổi thành cánh. 
- Xương mỏ ác phát triển là nơi bám của cơ ngực giúp vận động cánh. 
- Các đốt sống lưng, đốt sống hông gắn chặt với xương đai hông làm thành một khối vững chắc. 
- Nhẹ, xốp, mỏng, vững chắc 
2. Quan sát các nội quan 
2. Quan sát các nội quan 
3. Dạ dày tuyến 
4. Dạ dày cơ 
5. Ruột 
7. Tụy 
6.Gan 
8. Tim 
10. Khí quản 
9. Các gốc 
 động mạch 
1.Thực quản 
2. Diều 
14.Huyệt 
11.Phổi 
12.Tì 
13.Thận 
Các hệ cơ quan 
Các thành phần cấu tạo của từng hệ cơ quan 
Tiêu hóa 
Hô hấp 
Tuần hoàn 
Bài tiết 
Bảng. Thành phần cấu tạo của một số hệ cơ quan 
- Ống tiêu hóa: miệng, thực quản, diều, dạ dày tuyến, dạ dày cơ (mề), ruột, huyệt. 
- Tuyến tiêu hóa: gan, túi mật nhỏ, tụy. 
- Khí quản, phổi và các túi khí. 
- Tim, các gốc động mạch. 
- Thận, xoang huyệt. 
Bảng. So sánh cấu tạo các hệ cơ quan ở chim so với các ĐVCXS đã học 
1 
Hệ cơ quan 
Thằn lằn 
Chim bồ câu 
Ý nghĩa thích nghi 
Tiêu hóa 
Đã phân hóa thành các bộ phận. 
Có thêm diều, dạ dày (dạ dày tuyến và dạ dày cơ). 
Tốc độ tiêu hóa cao, đáp ứng nhu cầu năng lượng khi bay. 
Bảng. So sánh cấu tạo các hệ cơ quan ở chim so với các ĐVCXS đã học 
Hệ cơ quan 
Thằn lằn 
Chim bồ câu 
Ý nghĩa thích nghi 
Tuần hoàn 
Tim 3 ngăn (tâm thất có vách hụt) máu nuôi cơ thể: máu pha. 
Tim 4 ngăn (2 tâm nhĩ, 2 tâm thất) máu nuôi cơ thể: máu đỏ tươi. 
Trao đổi chất, trao đổi khí nhanh và mạnh. Thân nhiệt ổn định. 
Bảng. So sánh cấu tạo các hệ cơ quan ở chim so với các ĐVCXS đã học 
Hệ cơ quan 
Thằn lằn 
Chim bồ câu 
Ý nghĩa thích nghi 
Hô hấp 
Phổi có nhiều vách ngăn. Thông khí ở phổi nhờ sự tăng giảm thể tích khoang thân 
Phổi có mạng ống khí dày thông với hệ thống túi khí. 
Hiệu quả trao đổi khí cao, đáp ứng nhu cầu ôxi và năng lượng khi bay. 
Bảng. So sánh cấu tạo các hệ cơ quan ở chim so với các ĐVCXS đã học 
Hệ cơ quan 
Thằn lằn 
Chim bồ câu 
Ý nghĩa thích nghi 
Bài tiết 
Có thận sau, bóng đái; huyệt hấp thu lại nước. 
Có thận sau, không có bóng đái. 
Giảm trọng lượng cơ thể thích nghi với đời sống bay. 
* TƯỜNG TRÌNH : 
Các hệ cơ quan 
Các thành phần cấu tạo của hệ 
Tiêu hoá 
Hô hấp 
Tuần hoàn 
Bài tiết 
Miệng, thực quản, diều, dạ dày tuyến, dạ dày cơ, ruột, huyệt. Gan, tuỵ. 
Khí quản, phổi 
Thận sau 
Tim, các gốc động mạch 
 Điểm khác : - Thực quản có diều, dạ dày có dạ dày cơ (mề) và dạ dày tuyến 
* CÂU HỎI : 
- Không có ruột thẳng. 
* Đối với bài học ở tiết học này: 
- Hoàn thành bài tường trình . 
 Thành phần của các hệ cơ quan . 
* Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: 
Tìm hiểu đặc điểm các hệ cơ quan của Chim Bồ Câu thích nghi đời sống bay. 
So sánh với các hệ cơ quan của Thằn lằn 
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP 
Túi khí ở chim có vai trò: 
A. Góp phần thông khí ở phổi. 
B. Giảm lực ma sát giữa các nội quan. 
C. Điều hòa thân nhiệt. 
D. Tất cả các vai trò trên. 
Đúng! 
Sai ! 
Sai ! 
Sai ! 
Câu 1: 
Câu 2: 
? 
BÀI TẬP 
Tốc độ tiêu hóa của chim cao hơn các ĐVCXS đã học là nhờ có: 
A. Diều (lưu giữ thức ăn). 
B. Không có ruột thẳng để chứa phân. 
C. Mề và dạ dày tuyến. 
D. Cả A và C. 
Đúng! 
Sai ! 
Sai ! 
Sai ! 
Câu 1: 
Câu 2: 
? 
BÀI TẬP