Bài giảng Sinh học - Tiết 16: Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết

Sinh học 8KiĨm tra bµI cị	1. Cho biết các nhóm máu ở người? 2. Nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu và viết sơ đồ mối quan hệ cho nhận giữa các nhóm máu?Môi trường trong gồm: máu, nước mô và bạch huyết.Môi trường trong giúp tế bào trao đổi chất với môi trường ngoài.Nªu thµnh phÇn vµ chøc n¨ng cđa m«i tr­êng trong c¬ thĨ?TiÕt 16:Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc em h·y nªu cÊu t¹o hƯ tuÇn hoµn cđa c¬ thĨ ng­êi ?Hệ tuần hoàn của cơ thể người gồm: tim và hệ mạch:Tim 4 ngăn (hai tâm nhĩ, hai tâm thất);Mạch máu (động mạch, tĩnh mạch và mao mạch).I. Tuần hoàn máuTiết 16: TUẦN HOÀN MÁU VÀ LƯU THÔNG BẠCH HUYẾT1. Cấu tạo của hệ tuần hoàn.Hệ tuần hoàn gồm những thành phần nào?Cấu tạo mỗi thành phần đó như thế nào?Quan sát hình vẽ và cho biết: + Hệ tuần hoàn gồm tim và hệ mạch.- Tim có 4 ngăn: 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất; nửa phải chứa máu đó thẫm, nửa trái chứa máu đó tươi.- Hệ mạch (động mạch, tĩnh mạch, mao mạch)Động mạch: đưa máu từ tâm thất đến các cơ quan.Tĩnh mạch: đưa máu từ cơ quan về tâm nhĩ.Mao mạch: nối động mạch nhỏ và tĩnh mạch nhỏ. I. Tuần hoàn máuTiết 16: TUẦN HOÀN MÁU VÀ LƯU THÔNG BẠCH HUYẾT1. Cấu tạo của hệ tuần hoàn.2. Chức năng của hệ tuần hoàn.- Ho¹t ®éng cđa hƯ tuÇn hoµn ®­ỵc chia thµnh mÊy vßng ?- NhËn xÐt sù biÕn ®ỉi mµu cđa m¸u trong mçi vßng tuÇn hoµn ?Mô tả đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ và trong vòng tuần hoàn lớn.- Máu trong vòng tuần hoàn nhỏ: từ tâm thất phải qua động mạch phổi rồi vào mao mạch phổi, qua tĩnh mạch phổi rồi trở về tâm nhĩ trái.- Máu trong vòng tuần hoàn lớn: từ tâm thất trái qua động mạch chủ rồi tới mao mạch phần trên và mao mạch phần dưới cơ thể, từ mao mạch phần trên cơ thể theo tĩnh mạch chủ trên rồi về tâm nhĩ phải, từ mao mạch phần dưới cơ thể qua tĩnh mạch chủ dưới rồi cũng trở về tâm nhĩ phải+ Tim làm nhiệm vụ co bóp tạo lực đẩy để đẩy máu đi nuôi cơ thể. + Hệ mạch: dẫn máu từ tim đến các tế bào và từ các tế bào trở về tim.- Vòng tuần hoàn lớn: từ tâm thất trái đến các cơ quan (trao đổi chất) trở về tâm nhĩ phải.- Vòng tuần hoàn nhỏ: từ tâm thất phải đến phổi (trao đổi khí) trở về tâm nhĩ trái.I. Tuần hoàn máuTiết 16: TUẦN HOÀN MÁU VÀ LƯU THÔNG BẠCH HUYẾT2. Chức năng của hệ tuần hoàn.Phân biệt vai trò chủ yếu của tim và hệ mạch trong sự tuần hoàn máu.Hệ bạch huyết gồm những thành phần cấu tạo nào?I. Tuần hoàn máuTiết 16: TUẦN HOÀN MÁU VÀ LƯU THÔNG BẠCH HUYẾTII. Lưu thông bạch huyết.1. Cấu tạo hệ bạch huyết.+ Hệ bạch huyết gồm:- Mao mạch bạch huyết;- Mạch bạch huyết, tĩnh mạch máu;- Hạch bạch huyết;- Oáng bạch huyết. Phân hệ lớn và phân hệ nhỏ thu bạch huyết từ những vùng nào của cơ thể?I. Tuần hoàn máuTiết 16: TUẦN HOÀN MÁU VÀ LƯU THÔNG BẠCH HUYẾTII. Lưu thông bạch huyết.2. Vai trò của hệ bạch huyết.Mô tả đường đi của bạch huyết trong phân hệ lớn và nhỏ?Hệ bạch huyết có vai trò gì?- Phân hệ bạch huyết nhỏ: thu bạch huyết ở nửa trên bên phải cơ thể đổ vào tĩnh mạch máu.- Phân hệ bạch huyết lớn: thu bạch huyết ở nửa trên bên trái và toàn bộ các phần còn lại của cơ thể.* Vai trò: hệ bạch huyết cùng với hệ tuần hoàn máu thực hiện sự luân chuyển môi trường trong của cơ thể và tham gia bảo vệ cơ thể. BµI tËp cđng cè1. Thành phần bạch huyết khác thành phần máu ở chỗ?Có ít hồng cầu, nhiều tiểu cầu.Nhiều hồng cầu, không có tiểu cầu.Không có hồng cầu, ít tiểu cầu.Cả a và b.2. Hướng luân chuyển bạch huyết đúng trong mỗi phân hệ là.Tĩnh mạch  mao mạch bạch huyết  hạch bạch huyết  ống bạch huyết.Mao mạch bạch huyết  mạch bạch huyết  hạch bạch huyết  mạch bạch huyết  ống bạch huyết  tĩnh mạch.Mạch bạch huyết  hạch bạch huyết  ống bạch huyết  mạch bạch huyết  mao mạch bạch huyết  tĩnh mạch.Cả b và c.