Bài giảng Sinh học - Tiết 30: Đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp

Tiết 30 : §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ch©n khíp. Ngành chân khớp có mấy lớp, kể tên đại diện các lớp? Kiểm tra bài cũNgành chân chân khớp có 3 lớp: Lớp giáp xác (đại diện là tôm sông); Lớp hình nhện (Đại diện là nhện); -Lớp sâu bọ (đại diện là châu chấu)Con nhÖnCon ongCon c¸nh cam RËn n­ícBä c¹pCon ve sÇuCon ch©n kiÕmCon kiÕnCon cuaCon c¸i ghÎCon ve bßCon ch©u chÊuI. ĐẶC ĐIỂM CHUNG :TiÕt 30. ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRò CỦA NGÀNH CHÂN KHỚPTh¶o luËn nhãm: đánh dấu x vào ô trống“T×m ra c¸c ®Æc ®iÓm chung cña ngµnh ch©n khíp”.xxx- Cã vá kitin che chë bªn ngoµivµ lµm chç b¸m cho c¬. - PhÇn phô ph©n ®èt, c¸c ®ètkhíp ®éng víi nhau.- Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng g¾nliÒn víi sù lét x¸c.TiÕt 30. ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚPI. ĐẶC ĐIỂM CHUNG :xxx-Trong sè c¸c ®Æc ®iÓm cña ch©n khíp th× ®Æc ®iÓm nµo ¶nh h­ëng lín ®Õn sù ph©n bè réng r·i cña chóng?-Cã vá kitinLµ bé x­¬ng ngoµiHạn chế thoát hơi nướcThích nghi với môi trường cạn .- Ch©n ph©n ®èt, khíp ®éng  Di chuyÓn linh ho¹t .Cã vá kitin che chë bªn ngoµi vµ lµm chç b¸m cho c¬. - Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng g¾n liÒn víi sù lét x¸c.- Chân ph©n ®èt, c¸c ®èt khíp ®éng víi nhau.I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30 ®Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ch©n khíp.II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP1. Đa dạng về cấu tạo và môi trường sống :Đánh dấu (+) và ghi theo yêu cầu bảng 1(trang 96) để thấy tính đa dạng trong cấu tạo và môi trường sống của chân khớp .B¶ng 1 ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng cña ch©n khípsttTªn ®¹i diÖnM«i tr­êng sèngC¸c phÇn c¬ thÓ R©uCh©n ngùc(sè ®«i) C¸nhN­ícN¬iÈmëc¹nSèL­îngKh«ngKh«ng cãCã1Gi¸pX¸c(t«m s«ng)2H×nh nhÖn(NhÖn)3S©u bä(ch©u ChÊu)+++2321 ®«i+5 ®«i3®«i+++2 ®«i 4®«i? Qua bảng 1, em có nhận xét gì về cấu tạo và môi trường sống của ngành chân khớp?Nhờ sự thích nghi với điều kiện sống và môi trường khác nhau mà chân khớp rất đa dạng về cấu tạo, môi trường sống.II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP1. Đa dạng về cấu tạo và môi trường sống :2. Đa dạng về tập tính : Vì sao chân khớp rất đa dạng về tập tính ? Thần kinh phát triển cao giúp chân khớprất đa dạng về tập tính .Ong mËtTôm dùng càng tấn công mồiNhện chăng lướiVe sầu đực phát tín hiệuĐàn kiến tấn công,tha mồiTôm ở nhờ (cộng sinh với hải quỳ)Dự trữ thức ănChăm sóc thế hệ sauKiến tha mồi (dự trữ thức ăn) Kiến làm tổ và chăm sóc thế hệ sau Nhiều loài ong, mối, kiến, sống tập trung thành đàn có tổ chức chặt chẽ như một “xã hội”. Tất nhiên, đây chỉ là bản năng.B¶ng 2 §a d¹ng vÒ tËp tÝnhsttC¸c tËp tÝnhT«mT«m ë nhêNhÖnVe sÇuKiÕnOng mËt1Tù vÖ tÊn c«ng2Dù tr÷ thøc ¨n3DÖt l­íi bÉy måi4Céng sinh ®Ó tån t¹i5Sèng thµnh x· héi6Ch¨n nu«i §V kh¸c7®ùc, c¸i nhËn biÕt nhau b»ng tÝn hiÖu8Ch¨m sãc thÕ hÖ sau+++++++++++++++++II. SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP :§Æc ®iÓm cÊu t¹o nµo khiÕn ch©n khíp ®a d¹ng vÒ: TËp tÝnh vµ vÒ m«i tr­êng sèng?-C¸c phÇn phô phân đốt cã cÊu t¹o thÝch nghi víi tõng m«i tr­êng sèng:+ ë n­íc: ch©n b¬iPhÇn phô miÖng còng thÝch nghi víi nhiÒu lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau§Æc ®iÓm hÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan ph¸t triÓn lµc¬ së ®Ó hoµn thiÖn c¸c tËp tÝnh phong phó ë chân khớp.+ ë c¹n: ch©n bß, cánh + ë trong ®Êt: ch©n ®µo bíi (dế trũi) III.VAI TRÒ THỰC TIỄN1. Có lợi:2. Có hại:T«m hïmNhÖn ch¨ng l­íiVe bßB­ímOng mËtRuåiTrao ®æi nhãm hoµn thµnh b¶ng 3 trong SGK/tr 97 vµ nªu râ mÆt cã lîi vµ cã h¹i.(Ghi kÕt qu¶ th¶o luËn nhãm vµo phiÕu häc tËp).Thùc phÈmThùc phÈmB¾t s©u bä cã h¹iHót m¸u ®éng vËt Thô phÊn cho hoaHại cây trồng(s©u non ¨n l¸)Chữa bệnh, thô phÊn cho hoa TruyÒn bệnhTªn líp ®éng vËtCã lîi1/Líp gi¸p x¸c.2/Líp h×nh nhÖn.3/Líp s©u bä.Tªn ®¹i diÖn cã ë ®Þa ph­¬ng.Cã h¹iTrong sè ba líp cña ch©n khíp th× líp nµo cã gi¸ trÞ thùc phÈm lín nhÊt, cho vÝ dôCua đồngTôm thẻTôm heTôm càng xanhTôm bạcCon dã tràngCon cáyCon ghẹCon rạmlíp gi¸p x¸cTôm sú	 Bµi tËp cñng cè.	C©u 1: §Æc ®iÓm chung cña ngµnh ch©n khíp:A: Cã vá kitin. B: Cã vá kitin, phÇn phô ph©n ®èt.C: Cã vá b»ng kitin, phÇn phô ph©n ®èt khíp ®éng, lín lªn nhê lét x¸c .D: PhÇn phô ph©n ®èt c¸c ®èt khíp ®éng víi nhau, cã vá kitin.C©u 3: §Æc ®iÓm nµo ¶nh h­ëng ®Õn sù ph©n bè réng r·i cña ngµnh ch©n khíp?A: Cã vá kitin, ch©n ph©n ®èt khíp ®éng. B: Ch©n ph©n ho¸ thÝch nghi víi ®êi sèng.C: HÖ thÇn kinh rÊt ph¸t triÓn. D: C¬ quan miÖng gåm nhiÒu phÇn phô tham gia C©u 2: Sù ®a d¹ng cña ngµnh ch©n khíp thÓ hiÖn ë nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo?A: §a d¹ng vÒ m«i tr­êng sèng B: §a d¹ng vÒ cÊu t¹o.C: §a d¹ng vÒ tËp tÝnh. D: §a d¹ng vÒ cÊu t¹o, m«i tr­êng sèng, tËp tÝnh.C©u 4: §éng vËt nµo thuéc ngµnh ch©n khíp cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu?A: T«m só, t«m hïm. B: Bä c¹p.C: Cua, nhÖn ®á. D: T«m cµng xanh, ong mËt.Chän ®¸p ¸n ®óng nhất cho c¸c c©u sau:Kiến thức cần nhớ:Ngành chân khớp có ba đặc điểm:Có bộ xương ngoài bằng kitin nâng đỡ, che chở;Các chân phân đốt khớp động;Lột xác nhiều lần để tăng trưởng cơ thể.Chân khớp rất đa dạng về cấu tạo, môi trường sống và tập tính.Chúng có lợi về nhiều mặt: Chữa bệnh, làm thực phẩm, thụ phấn cho cây, bên cạnh đó nó cũng có hại: Hại cây trồng, truyền bệnh,.Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK trang 98Chuẩn bị bài: “Cá chép”KÎ b¶ng 1, 2 vµo vë bµi tËp.H­íng dÉn vÒ nhµ