Bài giảng Sinh học - Tiết 45: Sinh sản hữu tính ở thực vật

Tiết 45Sinh sản hữu tính ở thực vậtI. Khái niệmQuan sát hình vẽ sau và trả lời câu hỏiHợp tử (2n)Giao tử cái (n)Giao tử đực (n)Thế nào là sinh sản hữu tính? Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản trong đó có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái tạo thành hợp tử phát triển thành cơ thể hoàn chỉnh.* Đặc trưng của sinh sản hữu tínhGiao tử đực và giao tử cái được hình thành trong quá trình nào? Hợp tử có đặc điểm gì?- Giao tử đực và giao tử cái được hình thành trong quá trình giảm phân. Hợp tử được tạo thành do sự trao đổi và tái tổ hợp của hai bộ gen.Tại sao nói sinh sản hữu tính lại có tính ưu việt hơn sinh sản vô tính?Sinh sản hữu tính lại có tính ưu việt hơn sinh sản vô tính vì tạo ra biến dị tổ hợp  nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên và tiến hoá.II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa1. Cấu tạo của hoaKhụng123456789Lỏ đàiTràng hoaVũi nhụy Bầu nhụyNoónĐài hoaBao phấnĐầu nhụyChỉ nhị 10Tỳi phụi2. Quá trình hình thành hạt phấn và túi phôiQuá trình hình thành hạt phấnQuan sát hình vẽ và hoàn thành nội dung phiếu học tập sau: Tìm hiểu quá trình hình thành hạt phấn và túi phôiNội dungHình thành hạt phấnHình thành túi phôiXuất phátQuá trình giảm phânQuá trình nguyên phânTìm hiểu quá trình hình thành hạt phấn và túi phôiNội dungHình thành hạt phấnHình thành túi phôiXuất phátTừ các tế bào trong bao phấnTừ noãn trong bầu nhuỵQuá trình giảm phânTừ tế bào mẹ (2n)trong bao phấngiảm phân hìnhthành 4 tế bào con (n), là các tiểu bào tử đơn bội. Từ tế bào mẹ (2n) của noãn qua giảm phân hình thành 4 TB con(n) xếp chồng lên nhau đó là các bào tử đơn bội cái. 3 TB xếp dưới tiêu biến còn một TBNội dungHình thành hạt phấnHình thành túi phôiQuá trình Nguyên phânMỗi TB tiểu bào tửnguyên phân một lần tạo thể giao tử đực (hạt phấn).Hạt phấn có 2 TB:+)Tế bào bé là TBsinh sản.+)Tế bào lớn làTBống phấn.1TB còn lại sinh trưởng ra hình thànhtrứng.Tế bào đó NP 3 lầnhình thành 8 nhân.Túi phôi là thể giaotử cái.Tìm hiểu quá trình hình thành hạt phấn và túi phôiHãy chỉ ra sự tương đồng trong quá trình hình thành hạt phấn và túi phôi.Trải qua quá trình giảm phân, noãn và tế bào trong bao phấn đều cho 4 bào tử.Bào tử nguyên phân hình thành giao tử đực và cái.3. Quá trình thụ phấn và thụ tinha) Thụ phấnPhõn biệt thụ phấn chộo (giao phấn) và tự thụ phấn?Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi Thế nào là thụ phấn? Có mấy hình thức thụ phấn? b) Thụ tinhQuan sát mô hình sau và trả lời câu hỏiThế nào là thụ tinh? Quan sát mô hình sau và trả lời câu hỏiQuá trình thụ tinh diễn ra như thế nào? Tại sao nói quá trình thụ tinh ở thực vật là thụ tinh kép? Thụ tinh là sự hợp nhất của nhân giao tử đực với nhân của tế bào trứng trong túi phôi để hình thành nên hợp tử (2n) khởi đầu tế bào mới.Quá trình thụ tinh:- Hạt phấn nảy mầm thành ống phấn.- ống phấn sinh trưởng xuyên qua vòi nhuỵ, lỗ phôi vào túi phôi giải phóng 2 nhân (giao tử).- Giao tử thứ nhất kết hợp với tế bào trứng tạo thành hợp tử (2n).- Giao tử thứ hai kết hợp với nhân lưỡng bội tạo thành nội nhũ tam bội. Quá trình thụ tinh ở thực vật là thụ tinh kép vì cả 2 nhân cùng tham gia vào quá trình thụ tinh. Thụ tinh kép có vai trò như thế nào đối với thực vật ?Thụ tinh kép hình thành chất dinh dưỡng nuôi phôi đến khi thành cây con, giúp cho thế hệ sau thích nghi với môi trường.Trong trường hợp ruộng lúa gần ruộng ngô hạt phấn của cây ngô rơi lên đầu nhuỵ của cây lúa thì sự thụ phấn và thụ tinh có xảy ra không ?4. Quá trình hình thành quả và hạtGiao tử đực 2 (n)Giao tử đực 1 (n)Hạt phấnNhõn lưỡng bội (2n)Tế bào trứng (n)++Tỳi phụiBầu nhụyNội nhũ (3n)Phụi (2n)NoónHạt được hình thành như thế nào?Noãn được thụ tinh phát triển thành hạt.Hợp tử phát triển thành phôi.Tế bào tam bội phân chia tạo thành khối đa bào giàu chất dinh dưỡng gọi là nội nhũ. Phõn biệt hạt cõy 1 lỏ mầm và cõy 2 lỏ mầm?Nội nhũLỏ mầmLỏ mầmChồi mầmThõn mầmRễ mầmChồi mầmThõn mầmRễ mầmHạt cõy 1 lỏ mầmHạt cõy 2 lỏ mầmNgụĐậu đenHạt không có nội nhũ chất dinh dưỡng dự trữ ở đâu?Hạt không có nội nhũ chất dinh dưỡng dự trữ ở lá mầmQuả được hình thành như thế nào? Quả do bầu nhuỵ phát triển thành. Bầu nhuỵ dầy lên chuyên hoá như túi chứa hạt. Quả bảo vệ hạt, giúp hạt phát tán Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi:Thế nào là quả đơn tính (quả giả)?Quả giảCuống quảQuảĐế hoa (đỏ)Quả (hạt)Dõu tõyĐào lộn hộtQuả đơn tính là loại quả không có hạt do noãn không được thụ tinh. Người ta sử dụng các hoocmon thực vật như: auxin, gibêrelin để tạo quả đơn tính (cà chua, nho, dưa hấu)Quả chín khác quả xanh như thế nào?Quả có vai trò như thế nào đối với đời sống của cây và đời sống của con ngườiTrong thực tế đã có ứng dụng nào làm cho quả chín nhanh hay chín chậmCủng cốCâu 1: Hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu vòi nhuỵ làA. Sự thụ phấn. B. Sự thụ tinh.C. Sự nảy mầm của hạt phấn.D. Sự hình thành hạt phấn.Câu 2: Phôi của hạt phát triển đầy đủ thành cây mầm gồm:A. Rễ mầm và thân mầm B. Thân mầm và lá mầmC. Chồi mầm và lá mầmD. Rễ mầm, thân mầm, chồi mầm, lá mầm.Câu 3: Làm chậm sự chín của quả bằng cáchA. Làm tăng hàm lượng CO2 làm hô hấp của quả bị ức chế B. Sử dụng nhiệt độ thấp.C. Sử dụng nhiệt độ cao.D. Cả A và B.Câu 4:Sự thụ phấn xảy ra giữa các hoa của cùng một cây được gọi là:A.Tự thụ phấn. B. Thụ phấn chéo.C. Cả A và B.D. Không phải A và B.