Bài giảng Sinh học - Tiết 46 - Bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

Chào mừng thầy cô và các em đến tham dự tiết họcKiểm tra bài cũMôi trường là gì? Có mấy loại môi trường sống của sinh vật?Đáp án Môi trường là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng. Có 4 loại môi trường là Môi trường nước, môi trường trong đất, môi trường trên mặt Đất, môi trường sinh vật.Đây là cây vạn niên thanh được trồng trong nhà nếu đưa ra ngoài trời có rất nhiều ánh sáng thì cây vạn niên thanh đó sẽ ra sao?Để trả lời câu hỏi đó chúng ta sẽ đi nghiên cứu bài hôm nayTiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH 	 SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtHãy quan sát bức tranh sauTại sao cây trồng ở cửa sổ lại bị cong ra phía ngoài ?Cây trồng có tính hướng sáng nên cong ra ngoài cửa sổ để nhận được nhiều ánh sánh hơnCây lá lốt ngoài sángCây lá lốt dưới bóngQuan sát các bức tranh sauCây sao mọc riêng rẽ nơi quang đãngRừng Bạch ĐànNhững đặc điểm của câyKhi cây sống nơi quang đãngKhi cây sống trong bóng râm, dưới tán cây khác, trong nhàĐặc điểm hình thái- Lá- ThânĐặc điểm sinh lí Quang hợp Thoát hơi nướcThảo luận 3 nhóm và hoàn thành bảng 42. 1 (Sgk ) thời gian 4p- Hô hấp1- Phiến lá nhỏ, hẹp, màu xanh nhạt.4- Thân cây thấp, số cành nhiều.2- Phiến lá lớn, màu xanh thẫm.3- Chiều cao bị hạn chế bởi chiều cao bởi tán cây phía trên, của trần nhà.5- Cường độ quang hợp cao trong điều kiện ánh sáng mạnh.6- Cây có khả năng quang hợp trong điều kiện ánh sáng yếu, quang hợp yếu trong điều kiện ánh sáng mạnh.7- Cây điều tiết thoát hơi nước kém: Thoát hơi nước tăng cao trong điều kiện ánh sáng mạnh, khi thiếu nước cây dễ bị héo.8- Cây điều tiết thoát hơi nước linh hoạt: Thoát hơi nước tăng cao trong điều kiện ánh sáng mạnh, thoát hơi nước giảm khi cây thiếu nước. 9- Cường độ hô hấp cao.10- Cường độ hô hấp yếu.Những đặc điểm của câyKhi cây sống nơi quang đãngKhi cây sống trong bóng râm, dưới tán cây khác, trong nhàĐặc điểm hình thái- Lá- ThânĐặc điểm sinh lí Quang hợp - Thoát hơi nước Hô hấpChọn các nội dung phù hợp mầu xanh để hoàn thành bảng 42.1Bảng 42.1 Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái sinh lí của câyNhững đặc điểm của câyKhi cây sống nơi quang đãngKhi cây sống trong bóng râm, dưới tán cây khác, trong nhàĐặc điểm hình thái- Lá- ThânĐặc điểm sinh lí Quang hợp Thoát hơi nước1- Phiến lá nhỏ, hẹp, màu xanh nhạt.4- Thân cây thấp, số cành nhiều.2- Phiến lá lớn, màu xanh thẫm.3- Chiều cao bị hạn chế bởi chiều cao bởi tán cây phía trên, của trần nhà.5- Cường độ quang hợp cao trong điều kiện ánh sáng mạnh. 6- Cây có khả năng quang hợp trong điều kiện ánh sáng yếu, quang hợp yếu trong điều kiện ánh sáng mạnh.7- Cây điều tiết thoát hơi nước kém: Thoát hơi nước tăng cao trong điều kiện ánh sáng mạnh, khi thiếu nước cây dễ bị héo.8- Cây điều tiết thoát hơi nước linh hoạt: Thoát hơi nước tăng cao trong điều kiện ánh sáng mạnh, thoát hơi nước giảm khi cây thiếu nước. 9- Cường độ hô hấp cao.10- Cường độ hô hấp yếu.Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây- Hô hấpÁnh sáng ảnh hưởng đến những đặc điểm nào của cây?Tiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH 	 SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật- Ánh sáng có ảnh hưởng tới hình thái (lá, thân)và hoạt động sinh lí của cây (quang hợp, hô hấp, thoát hơi nước)Tùy theo khả năng thích nghi của thực vật với điều kiện ánh sáng thực vật được chia thành mấy nhóm?- Tùy theo khả năng thích nghi của thực vật với điều kiện ánh sáng thực vật được chia thành 2 nhóm nhóm cây ưa bóng và nhóm cây ưa sángCây lá lốt thuộc nhóm ưa bóngNhững cây sau thuộc nhóm cây ưa bóng hay ưa sáng ?Phong lanƯa bóngDâu tây ưa sángCây treƯa sángƯa sángHãy kể tên một số cây ưa bóng và cây ưa sáng khác mà em biết? Cây ưa sáng : cây chuối, cây lúa, cây ngô, cây vải, cây nhãn, cây cam, cây bí, cây mướp, cây dưa.Cây ưa bóng: cây lá lốt, cây vạn niên thanh, cây ráy, ngải cứu, thài lài, rau má - Thế nào là cây ưa bóng?- Thế nào là cây ưa sáng ?Cây ưa bóng là cây sống ở nơi có ánh sáng yếu, dưới bóng cây khác Cây ưa sáng là cây sống nơi quang đãngQuan sát bức tranh sau và giải thích tại sao muốn cây mướp đắng sai quả người ta phải làm giàn?Làm giàn cho dưa chuột cây sẽ nhận được nhiều ánh sáng nên cây tốt nhiều quả và quả to.Làm giàn cho cà chua để tất cả các lá cây đều nhận được ánh sáng nên lá xanh từ gốc đến ngọn cây tốt, quả nhiều .Vì sao khi làm giàn cho cà chua lại rất sai quả?Lá của cây dưa lê luôn hướng về phía có ánh sáng Mặt trờiNhững ruộng lúa cấy dầy thiếu ánh sáng thì bông ngắn nhiều bông bị sâu nhiều hạt lépRuộng lúa cấy thưa đủ ánh sáng bông dài hạt mẩy, ít bị sâu bệnh.Ánh sáng ảnh hưởng rất lớn đến năng suất cây trồng vậy cần làm như thế nào để cây trồng đạt năng suất cao nhất?Với những cây những cây ưa bóng thì cần trồng những nơi ít ánh sáng để cây phát triển thuận lợi.Với những cây ưa sáng nên trồng ở nơi nhiều ánh sáng hay trồng thưa hoặc làm giàn để cây có thể sinh trưởng tốt và cho năng suất cao.Cây phong lan có thể trồng trong nhà vẫn ra hoa rất đẹpCây mít, cây sầu riêng trồng ở nơi quang đãng thì rất sai quảCây ngô là cây ưa sáng, cây đỗ tương là cây ưa bóng vậy làm thế nào để có thể tạo ra năng suất cao nhất của hai cây trồng này mà vẫn tiết kiệm đất?Đố bạn biết:Xen canhTiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtII/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật Thí nghiệm: Vào đêm có trăng sáng, tìm một tổ kiến và quan sát kiến bò trên đường mòn nhờ ánh sáng mặt trăng. Đặt trên đường đi của kiến một chiếc gương nhỏ để phản chiếu ánh sáng, sau đó theo dõi hướng bò của kiến. Có 3 khả năng sau: a. Kiến sẽ tiếp tục bò theo hướng cũ. b. Kiến bò theo nhiều hướng khác nhau. c. Kiến sẽ bò theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu. Em hãy chọn khả năng nào trong 3 khả năng trên?Vậy ánh sáng ảnh hưởng đến động vật như thế nào?Tiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtII/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng nhận biết các vật và định hướng di chuyển của động vật.Ánh sáng giúp động vật định hướng di chuyển trong không gianÁnh sáng giúp ong nhận biết ra hoa để lấy mậtThằn lằn phơi nắng vào các thời điểm khác nhau trong ngày.Vào chiều tối và sáng sớm: Thằn lằn phơi nắng, bề mặt cơ thể hấp thụ nhiều năng lượng ánh sáng mặt trờiVào buổi trưa và đầu giờ chiều: thằn lằn nằm theo hướng tránh bớt ánh nắng vào cơ thểÁnh sáng giúp thằn lằn điều hòa thân nhiệt.Ánh nắng có ý nghĩa gì với thằn lằn?Tiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtII/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng nhận biết các vật và định hướng di chuyển của động vật.- Ánh sáng giúp động vật điều hòa thân nhiệt.Em hãy lấy ví dụ chứng minh ánh sáng có ảnh hưởng tới hoạt động của động vật .Chim bìm bịpGà cỏThường đi kiếm ăn trước lúc mặt trời mọcChim vạcSếu đầu đỏChim diệcLà những loài chim kiếm ăn vào ban đêmTrâuBòDêCừuLà những loài thú hoạt động và kiếm ăn vào ban ngàyNhímSócLà những loài thú hoạt động vào ban đêmÁnh sáng ảnh hưởng tới hoạt động và sự sinh trưởng của động vậtTiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtII/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng nhận biết các vật và định hướng di chuyển của động vật.- Ánh sáng giúp động vật điều hòa thân nhiệt.- Ánh sáng ảnh hưởng đến hoạt động và sinh trưởng của động vật.Tiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtII/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng nhận biết các vật và định hướng di chuyển của động vật.- Ánh sáng giúp động vật điều hòa thân nhiệt.- Ánh sáng ảnh hưởng đến hoạt động và sinh trưởng của động vật.- Ánh sáng ảnh hưởng đến sự sinh sản của động vật.Quan sát những bức tranh sau đây cho biết đó là động vật ưa sáng hay ưa tối?TrâuBòDêCừuƯa sángĐộng vật ưa sáng là gì?Là những động vật hoạt động ban ngàyĐộng vật ưa tốiỐc anh vũDế mènẾch đồngGiun đất Động vật ưa tối gồm những động vật như thế nào?Là những động vật thích hoạt động về đêm hay ở nơi có ánh sáng yếuDựa vào sự thích nghi với ánh sáng động vật được chia thành mấy nhóm?Tiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTI/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vậtII/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng nhận biết các vật và định hướng di chuyển của động vật.- Ánh sáng giúp động vật điều hòa thân nhiệt.- Ánh sáng ảnh hưởng đến hoạt động và sinh trưởng của động vật.- Ánh sáng ảnh hưởng đến sự sinh sản của động vật.- Có 2 nhóm động vật nhóm động vật ưa sáng và nhóm động vật ưa tối NhímSócTại sao khi nuôi nhím, sóc, hay thỏ thì chuồng nuôi thường phải che bớt ánh sáng?Vì chúng là động vật ưa tối nên nếu che bớt ánh sáng trong chuồng nuôi thì chúng sẽ lớn nhanh hơn.Tại sao trong chăn nuôi bò, cừu lại làm chuồng trại có nhiều ánh nắng hoặc cho chúng ra ngoài tắm nắng vào buổi sáng?Vì bò,cừu là động vật ưa sáng được tắm nắng chúng được tổng hợp vitamin D chống còi xương và giảm được một số bệnh cho chúng.- Về nhà học bài, - Trả lời các câu hỏi 1,2,3 cuối bài- Đọc phần em có biết - Chuẩn bị bài sauDặn dò