Bài giảng Sinh học - Tiết 58: Tiến hoá về sinh sản

Tiết 58: TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN Nội dung bài giảng bao gồm:I. Sinh sản vô tínhII. Sinh sản hữu tínhIII. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tínhHình 1. Các bước sinh sản ở trùng roi Trùng roi sinh sản bằng cách nào? Trùng roi sinh sản bằng cách phân đôi cơ thểI. Sinh s¶n v« tÝnhHình 2. Sinh sản ở san hô San hô sinh sản bằng cách nào ?San hô sinh sản bằng cách mọc chồiTrùng roi: sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể San hô: Sinh sản bằng cách mọc chồi Qua 2 hình trên: Em hãy cho biết sinh sản theo kiểu phân đôi cơ thể và mọc chồi là hình thức sinh sản gì? Là hình thức sinh sản vô tính Sinh sản vô tính là gì ? Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực(tinh trùng) và tế bào sinh dục cái(trứng).Và có mấy hình thức chính?Có 2 hình thức: phân đôi và mọc chồiKiÓu sinh s¶nTªn ®éng vËtPh©n ®«iMäc chåiTrïng biÕn h×nhTrïng biÕn h×nhTrïng roiTrïng giµySan h«Thuû tøcTrïng roiTrïng giµySan h«Thuû tøcNhững động vật nào dưới đây có hình thức sinh sản giống Trùng roi, san hô?Kết luận:1. Hình thức sinh sản vô tính không có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và cái2. Có 2 hình thức sinh sản vô tính: Sự phân đôi cơ thể: trùng roi, trùng giày, trùng biến hìnhMọc chồi: Thuỷ tức, san hôEm hãy quan sát 2 hình ảnh trên và cho biết con ếch, bọ ngựa sinh sản theo hình thức sinh sản gì?Hình 3. Hoạt động giao phối ở ếch Hình 4. Hoạt động giao phối ở bọ ngựa Đó là hình thức sinh sản hữu tính Sinh sản hữu tính là gì ? Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản trong đó có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng). Trứng được thụ tinh sẽ phát triển thành phôi.II. Sinh sản hữu tínhEm hãy so sánh hình thức sinh sản vô tính và hình thức sinh sản hữu tính.Hình thức sinh sảnSố cơ thể tham giaKế thừađặc điểm củaSự kết hợp giữa tinh trùng và trứng1 cơ thể2 cơ thể1 cơ thể2 cơ thể CóKhông có Vô tínhHữu tínhXXXXXX Giun đất là cá thể lưỡng tính, thụ tinh ngoài.Giun đũa là cá thể phân tính, thụ tinh trong.Hình 4. Hình dạng giun đũa Giun cái có lỗ sinh dục cái Giun đực có lỗ sinh dục đựcHình 3.Cấu tạo ngoài và ghép đôi ở giun đất Lỗ sinh dục cáiLỗ sinh dục đựcCâu 2: Em hãy quan sát hình vẽ sau và cho biết: Giun đất, giun đũa là cá thể lưỡng tính hay phân tính? Thụ tinh trong hay thụ tinh ngoài?III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính.Lựa chọn câu thích hợp điền vào các ô trống ở bảng sau:Tên loàiThụ tinhSinh sảnPhát triển phôiTập tính bảo vệ trứngTập tính nuôi conTrai sôngChâu chấuCá chépẾch đồngThằn lằn đuôi dàiChim bồ câuThỏNhững câu lựa chọn-Thụ tinh ngoài-Thụ tinh trong-Đẻ con-Đẻ trứng-Biến thái-Trực tiếp (không nhau thai)-Trực tiếp (có nhau thai)-Đào hang, lót ổ-Làm tổ, ấp trứng-Không đào hang, không làm tổ-Bằng sữa diều, mớm mồi-Bằng sữa mẹ-Con non (ấu trùng hay nòng nọc) tự đi kiếm mồiTên loàiThụ tinhSinh sảnPhát triển phôiTập tính bảo vệ trứngTập tính nuôi conTrai sôngThụ tinh ngoàiĐẻ trứngBiến tháiKhông đào hang làm tổCon non(ấu trùng hay nòng nọc) tự đi kiếm mồiChâu chấuThụ tinh ngoàiĐẻ trứngBiến tháiKhông đào hang làm tổẤu trùng tự kiếm mồiCá chépThụ tinh ngoàiĐẻ trứngTrực tiếp (không nhau thai)Không đào hang làm tổCon non tự kiếm mồiẾch đồngThụ tinh ngoàiĐẻ trứngBiến tháiKhông đào hang làm tổẤu trùng tự kiếm mồiThằn lằn đuôi dàiThụ tinh trongĐẻ trứngTrực tiếp (không nhau thai)Không đào hang làm tổCon non tự kiếm mồiChim bồ câuThụ tinh trongĐẻ trứngTrực tiếp (không nhau thai)Làm tổ, ấp trứngBằng sữa, diều, mớm mồiThỏThụ tinh trongĐẻ conTrực tiếp (có nhau thai)Đào hang lót ổBằng sữa mẹIII. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính. Thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏiTại sao thụ tinh ngoài lại ưu việt hơn thụ tinh trong?Tỉ lệ trứng được thụ tinh cao hơn.Tại sao đẻ con tiến hóa hơn đẻ trứng?Phôi phát triển trong cơ thể mẹ an toàn hơn.Tại sao phôi phát triển trực tiếp lại tiến hóa hơn phát triển gián tiếp?Tỉ lệ sống sót cao hơn.Tại sao hình thức thai sinh, thực hiện trò chơi học tập là tốt và tiến bộ nhất trong giới động vật?Sức sống con non cao, học tập kỹ năng thích nghi với cuộc sống.Kết luận: Sự hoàn chỉnh dần các hình thức sinh sản thể hiện:Từ thụ tinh ngoài  thụ tinh trongĐẻ nhiều trứng  đẻ ít trứng  đẻ conPhôi phát triển có biến thái  phát triển trực tiếp không có nhau thai phát triển có nhau thaiCon non không được nuôi dưỡng  được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ  được học tập thích nghi với cuộc sốngCủng cốTìm các cụm từ phù hợp điền vào chỗ trống:	 Trong sự tiến hóa, các hình thức (1) thì sinh sản (2) có ưu thế hơn sinh sản (3), nên sức sống của cơ thể con được sinh ra (4) hơn hẳn cơ thể bố mẹ.Đáp án: 	(1): sinh sản 	(2): hữu tính	(3): vô tính	(4): caoback1. Hình thức sinh sản vô tính?ACBDChän c©u tr¶ lêi ®óngLà hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái.Là hình thức sinh sản chỉ có ở động vật bậc thấp.Là hình thức sinh sản phân đôi, mọc chồi và tiếp hợp.Cả a, b, và cbackChim, khỉ, thỏ.2. Nhoùm ñoäng vaät naøo thuï tinh trong?Caù, caù voi, eách.	Trai soâng, thaèn laèn, raén.back 3. Con non cuûa loaøi ñoäng vaät naøo phaùt trieån tröïc tieáp?Ch©u chÊu, chim bå c©u, t¾c kÌ.Thá, tr©u, lîn .Õch, c¸, mÌo .back 4. Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản:chỉ có 1 cơ thể tham giacó sự kết hợp giữa tinh trùng và trứngchỉ có ở động vật bậc cao(?) Chúng ta cần làm gì để bảo vệ động vật trong mùa sinh sản?+ Bảo vệ động vật trong mùa sinh sản bằng cách: Cấm săn bắt cá thể cái và con non trong mùa sinh sản + Tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường sống và động vật trong mùa sinh sản HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ :- Häc bµi theo néi dung SGK §äc môc “ Em cã biÕt” . - «n tËp ®Æc ®iÓm chung c¸c ngµnh ®éng vËt ®· häc