Bài giảng Tiết 16 -17 - Bài 7: Một số vấn đề chung về máy biến áp

Tiết 16 -17	Bài 7: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ MÁY BIẾN ÁPChương II: MÁY BIẾN ÁPI. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ MÁY BIẾN ÁPII.CẤU TẠO MÁY BIẾN ÁPIII. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC CỦA MÁY BIẾN ÁP? Quan sát sơ đồ hệ thống sản xuất, truyền tải và phân phối điện năng giải thích tại sao cần có máy biến áp tăng áp ở đầu ra của máy phát điện (đầu đường dây dẫn điện) và máy biến áp giảm áp ở cuối đường dây dẫnTiết 16 -17Bài 7: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ MÁY BIẾN ÁPChương II: MÁY BIẾN ÁPI. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ MÁY BIẾN ÁP1. Công dụng máy biến áp:Đểđiện áp của dòng điện xoay chiều từ điện áp xuống điện áp thấp hoặc ngược lại từ điện áp thấp lên điện áp .. , ta dùng2. Định nghĩa:Máy biến áp là thiết bị điện từ tĩnh, làm việc theo nguyên lý cảm ứng điện từ, dùng để biến đổi điện áp của hệ thống dòng điện xoay chiều nhưng vẫn giữ nguyên tần số. biến đổicaocao? Hãy chọn từ hoặc cụm từ thích hợp trong khung, điền vào chỗ trống trong câu sau để nêu được công dụng của máy biến áp (mỗi từ có thể dùng nhiều lần.) biến đổi; sản xuất; cao; thấp; máy biến áp; máy phát điệnmáy biến áp~MPĐMBA tăng ápMBA giảm ápTải tiêu thụđường dây tải- Đầu vào của MBA nối với nguồn điện gọi là sơ cấp.+ Kí hiệu của các đại lượng: U1, I1, P1, N1.+ Kí hiệu của các đại lượng: U2, I2, P2, N2. - Đầu ra của MBA nối với tải tiêu thụ gọi là thứ cấp.- Máy biến đổi tăng điện áp gọi là MBA tăng áp.- Máy biến đổi giảm điện áp gọi là MBA giảm áp.3. Các số liệu định mức của máy biến áp:a. Dung lượng hay công suất định mức: Sđm (VA - kVA)b. Điện áp định mức: + Sơ cấp định mức: U1đm (V - kV)	 + Thứ cấp định mức: U2đm (V - kV)Kí hiệu:? Trong hệ thống điện có máy biến đổi điện áp nào.? Quan sát trên vỏ máy biến áp có các số liệu kỹ thuật. Hãy giải thích ý nghĩa của các đại lượng điện định mứcd.Tần số định mức: fđm (Hz) 4. Phân loại máy biến áp:- MBA điện lực: truyền tải và phân phối điện năng trong hệ thống điện lực- MBA tự ngẫu: biến đổi điện áp trong phạm vi không lớn và để mở máy cho động cơ xoay chiều.- MBA công suất nhỏ: thiết bị đóng cắt, các thiết bị điện tử và dùng trong gia đình.- MBA chuyên dùng: lò luyện kim, thiết bị chỉnh lưu,điện phân,..- MBA đo lường: giảm điện áp và dòng điện khi đưa vào các đồng hồ đo điện.- MBA thí nghiệm: thí nghiệm điện áp cao.c. Dòng điện định mức: + Sơ cấp định mức: I1đm (A - kA)	 + Thứ cấp định mức: I2đm (A - kA)Mối quan hệ giữa công suất, dòng điện, điện áp:Sđm = U1đm.I1đm = U2đm.I2đmMBA công suất nhỏ dùng trong gia đình thường quấn dây kiểu tự ngẫu.Khi điện áp cung cấp thay đổi muốn giữ điện áp thứ cấp không đổi người ta thường thay đổi số vòng ở dây quấn sơ cấp. II. CẤU TẠO MÁY BIẾN ÁP Lõi thép (mạch từ)Dây quấn (dẫn điện)- Gồm nhiều những lá thép kỹ thuật điện mỏng có bề dày 0,3; 0,35; 0,5mm hai mặt có phủ lớp sơn cách điện ghép lại với nhau. Các lá thép kỹ thuật điện được cán mỏng để giảm tổn hao năng lượng trong quá trình máy làm việc.- Chất lượng và tính chất của thép KTĐ thay đổi theo hàm lượng silic,nếu hàm lượng silic càng nhiều thì tổn thất càng ít nhưng giòn,cứng, khó gia công.- Làm bằng đồng được tráng men hoặc bọc sợi cách điện, mềm, có độ bền cơ học cao, khó đứt, dẫn điện tốt. Dây quấn MBA có hai cuộn: dây quấn sơ cấp và thứ cấp+ Dây quấn MBA nối với nguồn nhận năng lượng từ nguồn vào gọi dây quấn sơ cấp (N1)+ Dây quấn MBA nối với phụ tải, cung cấp điện cho phụ tải gọi dây quấn thứ cấp (N2)Quan sát mô hình MBA kết hợp kiến thức thực tế nêu đặc điểm cấu tạo của 2 bộ phận chính: Lõi thép và dây quấn.Lõi thép (mạch từ)Dây quấn (dẫn điện)III. NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC1. Hiện tượng cảm ứng điện từ:?Khi dòng điện vào dây quấn SC ở hai đầu cực ra của dây quấn TC sẽ có điện áp. Sự xuất hiện điện áp ở dây quấn TC là do hiện tượng gì. Khi cho dòng điện biến đổi qua cuộn dây dẫn điện sẽ sinh ra một từ trường biến đổi, nếu đặt cuộn dây dẫn điện thứ hai trong từ trường của cuộn dây thứ nhất thì ở cuộn dây thứ hai sẽ sinh ra xuất điện động và dòng điện cảm ứng. Dòng điện cảm ứng này biến đổi tương tự như dòng điện sinh ra nó và tồn tai trong suốt thời gian từ thông biến thiên được duy trì gọi hiện tượng cảm ứng điện từ. ?Nếu cho hai cuộn dây đặt càng sát nhau thì mức độ cảm ứng điện từ như thế nào.2. Nguyên lý làm việc của MBA:Nếu ta đặt vào dây quấn N1 một U1 thì điện áp xoay chiều sinh ra dòng điện xoay chiều trong cuộn dây và làm xuất hiện từ thông biến thiên chạy trong lõi thép. Từ thông này móc vòng xuyên qua hai cuôn dây N1,N2 và theo định luật cảm ứng điện từ làm cảm ứng suất điện động E2 trong cuộn dây TC tỉ lệ với số vòng dây trong cuộn TC N2.Đồng thời từ thông biến thiên đó cũng sinh ra trong cuộn SC 1 suất điện động tự cảm E1 tỉ lệ với số vòng dây N1.I1I2N1N2U1U2ΦNếu bỏ qua điện áp rơi trong các Dq thì đ/áp tại hai đầu dq sẽ bằng suất điện động của nóE1=U1; E2=U2Chia E1/E2 ta có:E1/E2 = U1/U2=N1/N2=kK tỉ số biến đổi của MBA(tỉ số BA)MBA có k>1 (U1>U2) MBA giảm ápMBA có k1 (U1>U2) gọi là MBA.......................B. MBA có k<1 (U1<U2) gọi là MBA......................C. Công suất MBA nhận từ nguồn là S1.............................D. Công suất MBA nhận từ tải là S2.............................E. S1 và S2 là công suất ..................... được dùng để tính lõi thép MBA, có đơn vị là...............(kí hiệu là................)F. Nếu tăng điện áp k lần thì đồng thời dòng điện sẽ................k lần và ngược lại.Câu 3: Lõi thép của MBA không phải là khối thép nguyên mà gồm nhiều những lá thép KTĐ mỏng ghép lại nhằm:A.Giảm tổn hao năng lượng (tổn hao dòng Phucô) trong quá trình làm việc.B. Giảm tổn hao từ trễ trong quá trình làm việc.C. Cả A và B đều đúng.Câu 4: Một MBA một pha có điện áp SC 220V, điện áp TC 110V, số vòng ở dq SC 400vòng, số vòng ở dq TC 200 vòng Khi điện áp SC giảm 200V để giữ Đ/áp TC không đổi nếu số vòng dây SC không đổi thì phải điều chỉnh số vòng ở cuộn TC là bao nhiêu?Câu 4: Một MBA một pha có điện áp SC 220V, điện áp TC 110V, số vòng ở dq SC 400vòng, số vòng ở dq TC 200 vòng Khi điện áp SC giảm 200V để giữ Đ/áp TC không đổi nếu số vòng dây SC không đổi thì phải điều chỉnh số vòng ở cuộn TC là bao nhiêu?