Bài giảng Tiết 18 - Phản ứng hoá học (tiết 76)

Kiểm tra 1. Thế nào là hiện tượng vật lý, hiện tượng hoá học ? Cho mỗi loại một ví dụ minh hoạ ? Đáp án2. Bài tập 2 trang 47 SGK Cho biết đâu là hiện tượng hoá học, hiện tượng vật lý? Giải thích. a. Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí mùi hắc (khí lưuhuỳnh đi oxit) b. Thuỷ tinh nóng chảy được thổi thành bình cầu c. Trong lò nung đá vôi, canxi cacbonat chuyển dần thành vôi sống (canxi oxit) và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài d. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi Kiểm traĐáp án 1. - Hiện tượng vật lý là hiện tượng khi chất biến đổi về trạng thái hay hình dạng mà vẫn giữ nguyên chất ban đầuvd: Hoà tan muối ăn vào nước, được dung dịch nước muối - Hiện tượng hoá học là hiện tượng khi chất biến đổi có tạo ra chất khácvd: Đun nóng đường phân huỷ thành than và nước Tr.về2. - Hiện tượng hoá học: a) và c)  Vì khi chất biến đổi có sinh ra chất mới - Hiện tượng vật lý: b) và d) Vì khi chất biến đổi không sinh ra chất mớiTIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌCI. Định nghĩaPhản ứng hoá học là gì ?Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khácChất ban đầu gọi là chất phản ứng (hay chất tham gia)Chất mới sinh ra gọi là chất tạo thành (hay sản phẩm)Bài tập 1 Hãy cho biết tên các chất phản ứng và tên các sản phẩm trong các phản ứng hoá học sau:a. Đun nóng hỗn hợp sắt và lưu huỳnh tạo ra chất sắt (II) sunfuab. Khi bị nung nóng, đường bị biến đổi thành than và nướcc. Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí lưu huỳnh đioxitTIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌCI. Định nghĩaBài tập 1 Tên các chất phản ứng: a) sắt, lưu huỳnh – b) đường – c) Lưu huỳnh, oxiTên các sản phẩm: a) sắt (II) sunfua - b) than, nước - c) lưu huỳnh đioxit Phản ứng hoá học được ghi theo phương trình chữ như sau:Tên các chất phản ứngTên các sản phẩmPT chữ: a. sắt + lưu huỳnh  sắt (II) sunfua b. Đường  than + nước c. Lưu huỳnh + oxi  khí lưu huỳnh đioxitt0t0t0Cách đọc: dấu (+) ở trước có nghĩa là: phản ứng với, tác dụng với dấu (+) ở sau có nghĩa là: và dấu  ở giữa có nghĩa là: tạo ra, sinh raTIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌCI. Định nghĩaBài tập 2 Hãy cho biết trong các quá trình biến đổi sau, hiện tượng nào là hiện tượng vật lý ? Hiện tượng hoá học ? Viết các phương trình chữ của các phản ứng hoá học.a. Đốt cồn (rượu etylic) trong không khí, tạo ra khí cacbonic và nướcb. Chế biến gỗ thành giấy, bàn ghế...c Đốt bột nhôm trong không khí, tạo ra nhôm oxitd. Điện phân nước, ta thu được khí hiđrro và khí oxiHiện tượng vật lý: b)Hiện tượng hoá học: a) – c) – d)PT chữ:Rượu etylic + oxi  khí cacbonic + nướcNhôm + oxi  nhôm oxit Nước  khí hiđro + khí oxit0t0đ/phânTIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌCI. Định nghĩaII. Diễn biến của phản ứng hoá học1/ Trước phản ứng (hình a): có những phân tử nào ? Các nguyên tử nào liên kết với nhau ?2/ Trong phản ứng (hình b): các nguyên tử nào liên kết với nhau ? So sánh số nguyên tử hiđro và oxi trong phản ứng b) và trước phản ứng a)3/ Sau phản ứng (hình c): có các phân tử nào ? Các nguyên tử nào liên kết với nhau ?4/ Em hãy so sánh chất tham gia và sản phẩm về: số nguyên tử mỗi loại ? Liên kết trong phân tử ?Trước phản ứng có 2 ptử hiđro và 1 ptử oxi. 2 ngtử hiđro liên kết với nhau tạo thành 1 ptử hiđro và 2 ngtử oxi liên kết với nhau tạo thành 1 ptử oxiTrong phản ứng các ngtử chưa liên kết với nhau. Số ngtử hiđro và oxi ở b) bằng số ngtử hiđro và oxi ở a)Sau phản ứng có các ptử nước tạo thành. Trong đó: 1 ngtử oxi liên kết với 2 ngtử hiđroSố ngtử mỗi loại không thay đổi, nhưng liên kết giữa các ngtử thay đổiTIẾT 18 - PHẢN ỨNG HOÁ HỌCI. Định nghĩaII. Diễn biến của phản ứng hoá họcBản chất của phản ứng hoá học ?Trong phản ứng hoá học chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.Kết quả là chất này biến đổi thành chất khácCỦNG CỐ BÀI HỌC1. Định nghĩa phản ứng hoá học ? Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác2. Bản chất của phản ứng hoá học ? Trong phản ứng hoá học chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi làm phân tử này biến đổi thành phân tử khác3. Chọn các từ (cụm từ) thích hợp điền vào chổ trống trong các câu sau sao cho thích hợp: a/ ..............................là quá trình làm biến đổi chất này thành chất khác Chất biến đổi trong phản ứng gọi là............................., còn ............mới sinh ra là...................... b/ Trong quá trình phản ứng.....................................giảm dần, còn................. tăng dầnPhản ứng hoá học Chất phản ứngChấtSản phẩmlượng chất phản ứnglượng s/ phẩmHọc bàiLàm bài tập: 1 4 tr. 50 SGK và 13.1 + 13.3 tr. 16 SBTTìm hiểu trước: + Phản ứng hoá học xảy ra khi nào ? + Dấu hiệu nhận biết có phản ứng hoá học xảy raHƯỚNG DẪN VỀ NHÀ