Bài giảng Tiết 20: Bài thực hành 3 dấu hiệu của hiện tượng và phản ứng hóa học (tiết 1)

 NS:16/10/ 09 
Tiết 20: BÀI THỰC HÀNH 3
DẤU HIỆU CỦA HIỆN TƯỢNG VÀ PHẢN ỨNG HÓA HỌC
I. Mục tiêu :
- HS phân biệt được hiện tượng vật lí và hiện tượng hóa học. nhận biết được các dấu hiệu của phản ứng hóa học.
- Rèn luyện kĩ năng sử dụng dụng cụ, hóa chất trong phòng thí nghiệm.
- Rèn luyện tính kiên trì, cẩn thận và ý thức giữ gìn vệ sinh chung ch HS.
II.Chuẩn bị: 
Giáo viên : * Hóa chất: Dung dịch Ca(OH)2; Dung dịch Na2CO3; Thuốc tím ( KmnO4 )
 *Dụng cụ: Ống nghiệm và giá ống nghiệm; Đèn cồn,diêm, kẹp ống nghiệm; Ống hút, nút cao su có ống dẫn; Que đóm, bình nước
2. Học sinh: 
- Mỗi tổ chuẩn bị: 1 chậu nước, que đóm, nước vôi trong. Đọc SGK/ 52 
- Kẻ bản tường trình vào vở :
III.Hoạt động dạy – học :
 Hoạt động của giáo viên
 Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1:Kiểm tra kiến thức cũ và sự chuẩn bị của HS (5')
- Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học ?
- Trình bày dấu hiệu để biết có phản ứng hóa học xảy ra? Ví dụ 
- Kiểm tra sự chuẩn bị ở nhà của các nhóm. 
Hoạt động 2 : Tiến hành thí nghiệm (25')
- Nêu mục tiêu của bài thực hành.
- Yêu cầu HS đọc thí nghiệm 1 (SGK)
- Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 1
- Thảo luận nhóm để trả lời các câu hỏi sau:
- Tại sao tàn đóm đỏ có khả năng bùng cháy?
- Tại sao thấy tàn đóm đỏ bùng cháy, ta lại tiếp tục đun?
(Gợi ý: Tiếp tục đun để thử phản ứng đã xảy ra hoàn toàn chưa)
- Hiện tượng tàn đóm đỏ không bùng cháy nữa nói lên điều gì ? Vì sao ta lại ngừng đun?
Kết luận: Thuốc tím khi bị đun nóng sinh ra các chất rắn: Kali manganat, Manganđioxit và Khí oxi.
- Hãy viết phương trình chữ của phản ứng trên ?
?Trong thí nghiệm trên có mấy quá trình biến đổi xảy ra ? Những quá trình biến đổi đó là hiện tượng vật lý hay hiện tượng hóa học ? 
- Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 2:
- Trong hơi thở của chúng ta có khí gì ?
- Yêu cầu HS đọc thí nghiệm 2 (SGK)
- Theo em ống nghiệm nào có phản ứng hóa học xảy ra ? Vì sao ?
- Nước vôi trong bị vẩn đục do có chất rắn không tan được tạo thành là canxicacbonat. g Hãy viết phương trình chữ của phản ứng trên ?
- Khi đổ dd natricacbonat vào ống nghiệm 2 đựng canxihiđroxit tạo thành canxicacbonat và natrihiđroxit.
g Hãy viết phương trình chữ của phản ứng trên ?
Hoạt động 3: Làm bản tường trình (13') 
-Yêu cầu HS làm bản tường trình theo mẫu đã chuẩn bị sẵn.
† Vậy qua các thí nghiệm trên các em đã được củng cố về những kiến thức nào ?
- Yêu cầu HS dọn dụng cụ và làm vệ sinh khu vực thí nghiệm.
Hướng dẫn HS học tập ở nhà: (2')
- Đọc bài 15 SGK / 53,54
- HS1: Hiện tượng vật lí: chất biến đổi về trang thái nhưng không biến đổi về chất. Hiện tượng hóa học: chất bị biến đổi, tạo thành chất mới.
- HS2 : Nhận biết phản ứng xảy ra dựa vào dấu hiệu có chất mới tạo thành.
*Thí nghiệm 1: Hòa tan và đun nóng thuốc tím (kali pemanganat)
- Làm thí nghiệm 1 theo nhóm.
- Thảo luận để trả lời các câu hỏi.
- Ghi lại kết quả quan sát được vào giấy nháp.
- Kết quả:
Ống nghiệm 1
Ống nghiệm 2
Hiện tượng
Chất rắn tan, dd màu tím.
Chất không tan hết.
Hiện tượng vật lí
X
X
Hiện tượng hóa học
X
- Phương trình chữ:
t0
Kali pemanganat
g
Kali manganat + manganđioxit +oxi
*Thí nghiệm 2: Thực hiện phản ứng với canxihiđroxit (nước vôi trong )
- Làm thí nghiệm , quan sát hiện tượng và ghi vào giấy nháp.
a. 
Ống nghiệm 1
Ống nghiệm 2
Không có hiện tượng
Nước vôi trong bị vẩn đục
Canxihiđroxit + khí cacbonic g 
 canxicacbonat + nước
b.
Ống nghiệm 1
Ống nghiệm 2
Không có hiện tượng
Nước vôi trong bị vẩn đục
Canxihiđroxit + natricacbonat g 
 canxicacbonat + natrihiđroxit
- Làm bản tường trình 
- Làm vệ sinh.
IV. Rút kinh nghiệm: ......................................................................................................................................
Đáp án – Biểu điểm:
I. Điểm kĩ năng: (10 đ)
- Kĩ năng làm TN (thao tác TN).
- Kĩ năng quan sát hiện tượng.
- Kĩ năng viết PTHH (nếu có)
II. Điểm báo cáo: (10 đ)
*Thí nghiệm 1: Hòa tan và đun nóng thuốc tím (kali pemanganat): (5,0 đ)
- Kết quả:
Ống nghiệm 1
Ống nghiệm 2
Hiện tượng
Chất rắn tan, dd màu tím.
Chất không tan hết.
Hiện tượng vật lí
X
X
Hiện tượng hóa học
X
- Phương trình chữ:
 t0
 Kali pemanganat
g
Kali manganat + manganđioxit +oxi
- Giải thích: Thuốc tím khi bị đun nóng sinh ra các chất rắn: Kali manganat, Manganđioxit và Khí oxi.
*Thí nghiệm 2: Thực hiện phản ứng với canxihiđroxit (nước vôi trong): (5,0 đ)
Ống nghiệm 1
Ống nghiệm 2
Không có hiện tượng
Nước vôi trong bị vẩn đục
- Phương trình chữ: Canxihiđroxit + khí cacbonic g canxicacbonat + nước
Ống nghiệm 1
Ống nghiệm 2
Không có hiện tượng
Nước vôi trong bị vẩn đục
- Phương trình chữ: Canxihiđroxit + natricacbonat g canxicacbonat + natrihiđroxit